< Przysłów 20 >
1 Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
[Luxuriosa res vinum, et tumultuosa ebrietas: quicumque his delectatur non erit sapiens.
2 Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
Sicut rugitus leonis, ita et terror regis: qui provocat eum peccat in animam suam.
3 Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
Honor est homini qui separat se a contentionibus; omnes autem stulti miscentur contumeliis.
4 Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
Propter frigus piger arare noluit; mendicabit ergo æstate, et non dabitur illi.
5 Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
Sicut aqua profunda, sic consilium in corde viri; sed homo sapiens exhauriet illud.
6 Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
Multi homines misericordes vocantur; virum autem fidelem quis inveniet?]
7 Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
[Justus qui ambulat in simplicitate sua beatos post se filios derelinquet.
8 Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
Rex qui sedet in solio judicii dissipat omne malum intuitu suo.
9 Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
Quis potest dicere: Mundum est cor meum; purus sum a peccato?
10 Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
Pondus et pondus, mensura et mensura: utrumque abominabile est apud Deum.
11 Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
Ex studiis suis intelligitur puer, si munda et recta sint opera ejus.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
Aurem audientem, et oculum videntem: Dominus fecit utrumque.
13 Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
Noli diligere somnum, ne te egestas opprimat: aperi oculos tuos, et saturare panibus.
14 [To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
Malum est, malum est, dicit omnis emptor; et cum recesserit, tunc gloriabitur.
15 Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
Est aurum et multitudo gemmarum, et vas pretiosum labia scientiæ.]
16 Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
[Tolle vestimentum ejus qui fidejussor extitit alieni, et pro extraneis aufer pignus ab eo.
17 Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
Suavis est homini panis mendacii, et postea implebitur os ejus calculo.
18 Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
Cogitationes consiliis roborantur, et gubernaculis tractanda sunt bella.
19 Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
Ei qui revelat mysteria, et ambulat fraudulenter, et dilatat labia sua, ne commiscearis.
20 Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
Qui maledicit patri suo et matri, extinguetur lucerna ejus in mediis tenebris:
21 Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
hæreditas ad quam festinatur in principio, in novissimo benedictione carebit.
22 Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
Ne dicas: Reddam malum: exspecta Dominum, et liberabit te.
23 Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
Abominatio est apud Dominum pondus et pondus; statera dolosa non est bona.
24 Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
A Domino diriguntur gressus viri: quis autem hominum intelligere potest viam suam?
25 Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
Ruina est homini devorare sanctos, et post vota retractare.]
26 Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
[Dissipat impios rex sapiens, et incurvat super eos fornicem.
27 Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
Lucerna Domini spiraculum hominis, quæ investigat omnia secreta ventris.
28 Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
Misericordia et veritas custodiunt regem, et roboratur clementia thronus ejus.
29 Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
Exsultatio juvenum fortitudo eorum, et dignitas senum canities.
30 Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
Livor vulneris absterget mala, et plagæ in secretioribus ventris.]