< Przysłów 20 >
1 Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
Il vino è rissoso, il liquore è tumultuoso; chiunque se ne inebria non è saggio.
2 Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
La collera del re è simile al ruggito del leone; chiunque lo eccita rischia la vita.
3 Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
E' una gloria per l'uomo astenersi dalle contese, attaccar briga è proprio degli stolti.
4 Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
Il pigro non ara d'autunno, e alla mietitura cerca, ma non trova nulla.
5 Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
Come acque profonde sono i consigli nel cuore umano, l'uomo accorto le sa attingere.
6 Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
Molti si proclamano gente per bene, ma una persona fidata chi la trova?
7 Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
Il giusto si regola secondo la sua integrità; beati i figli che lascia dietro di sé!
8 Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
Il re che siede in tribunale dissipa ogni male con il suo sguardo.
9 Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
Chi può dire: «Ho purificato il cuore, sono mondo dal mio peccato?».
10 Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
Doppio peso e doppia misura sono due cose in abominio al Signore.
11 Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
Gia con i suoi giochi il fanciullo dimostra se le sue azioni saranno pure e rette.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
L'orecchio che ascolta e l'occhio che vede: l'uno e l'altro ha fatto il Signore.
13 Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
Non amare il sonno per non diventare povero, tieni gli occhi aperti e avrai pane a sazietà.
14 [To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
«Robaccia, robaccia» dice chi compra: ma mentre se ne va, allora se ne vanta.
15 Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
C'è oro e ci sono molte perle, ma la cosa più preziosa sono le labbra istruite.
16 Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
Prendigli il vestito perché si è fatto garante per un altro e tienilo in pegno per gli estranei.
17 Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
E' piacevole all'uomo il pane procurato con frode, ma poi la sua bocca sarà piena di granelli di sabbia.
18 Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
Pondera bene i tuoi disegni, consigliandoti, e fà la guerra con molta riflessione.
19 Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
Chi va in giro sparlando rivela un segreto, non associarti a chi ha sempre aperte le labbra.
20 Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
Chi maledice il padre e la madre vedrà spegnersi la sua lucerna nel cuore delle tenebre.
21 Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
I guadagni accumulati in fretta da principio non saranno benedetti alla fine.
22 Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
Non dire: «Voglio ricambiare il male», confida nel Signore ed egli ti libererà.
23 Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
Il doppio peso è in abominio al Signore e le bilance false non sono un bene.
24 Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
Dal Signore sono diretti i passi dell'uomo e come può l'uomo comprender la propria via?
25 Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
E' un laccio per l'uomo esclamare subito: «Sacro!» e riflettere solo dopo aver fatto il voto.
26 Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
Un re saggio passa al vaglio i malvagi e ritorna su di loro con la ruota.
27 Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
Lo spirito dell'uomo è una fiaccola del Signore che scruta tutti i segreti recessi del cuore.
28 Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
Bontà e fedeltà vegliano sul re, sulla bontà è basato il suo trono.
29 Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
Vanto dei giovani è la loro forza, ornamento dei vecchi è la canizie.
30 Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
Le ferite sanguinanti spurgano il male, le percosse purificano i recessi del cuore.