Przysłów 19
1 Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.
Más vale el pobre que vive rectamente, que el rico fatuo y de lengua perversa.
2 Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.
Es un mal si el alma carece de ciencia, pues tropieza el que anda precipitado.
3 Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.
La necedad le tuerce al hombre sus caminos, y luego murmura su corazón contra Yahvé.
4 Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.
Las riquezas aumentan mucho el número de los amigos, el pobre, empero, es abandonado de su propio compañero.
5 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.
Testigo falso no quedará sin castigo, y no se librará el que profiere mentiras.
6 Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.
El dadivoso tiene muchos aduladores; todos son amigos del que da regalos.
7 Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.
Si al pobre le aborrecen todos sus hermanos, ¡Cuánto más se alejarán de él sus amigos! Quiere ganarlos con palabras pero no están a su alcance.
8 Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.
El que adquiere inteligencia ama su alma, quien se acomoda a la prudencia hallará la dicha.
9 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.
El testigo falso no quedará impune, y el que propala mentiras perecerá.
10 Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.
No está bien al necio una vida regalada, mucho menos a un esclavo el mandar a los príncipes.
11 Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.
El hombre sabio detiene su ira; su gloria es olvidar las injurias.
12 Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.
Como rugido de león es la ira del rey; y su favor cual rocío sobre el césped.
13 Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.
Dolor de su padre es el hijo insensato, y gotera continua la mujer rencillosa.
14 Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.
Casa y riqueza se heredan de los padres, pero la mujer discreta es don de Yahvé.
15 Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.
La pereza trae el sueño, y la indolencia el hambre.
16 Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.
Quien guarda los mandamientos, guarda su alma; mas el que menosprecia los caminos de (Yahvé) morirá.
17 Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.
Quien se apiada del pobre, presta a Yahvé, el cual le recompensará su obra.
18 Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.
Castiga a tu hijo, pues hay esperanza; pero no te dejes llevar a darle muerte.
19 [Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].
El que mucho se aíra sufrirá penas, de las cuales aun cuando le libras has de sacarle siempre de nuevo.
20 Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.
Escucha el consejo, y acepta la corrección, para que seas sabio en tu fin.
21 Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.
Muchos proyectos hay en el corazón del hombre, pero siempre se cumple el designio de Yahvé.
22 Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.
Al hombre le gusta ser compasivo; más vale ser pobre que mentiroso.
23 Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.
El temor de Yahvé conduce a la vida; así queda (el hombre) satisfecho y libre de todo mal.
24 Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.
El haragán mete su mano en el plato, pero no la lleva a su boca.
25 Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.
Castiga al burlador, y se hace cuerdo el necio; amonesta al sensato y entenderá la sabiduría.
26 Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.
Quien maltrata a su padre y echa de sí a su madre, es un hijo desvergonzado y sin honor.
27 Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.
Hijo mío, si dejas de oír consejos, te desviarás de las palabras de la sabiduría.
28 Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.
El testigo perverso se ríe de la justicia; y la boca de los impíos se traga la iniquidad.
29 Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.
Los castigos han sido hechos para los burladores, y los azotes para las espaldas de los insensatos.
