Przysłów 19
1 Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek o przewrotnych wargach, który jest głupcem.
Betre er ein fatigmann som ferdast lytelaust enn ein mann med range lippor som attpå er ein dåre.
2 Nie jest też dobrze, by dusza nie miała wiedzy, a kto jest prędkich nóg, grzeszy.
Den som er tankelaus i hugen, gjeng det gale, og den som stig for fort med føterne, han stig i miss.
3 Głupota człowieka wypacza jego drogę, a jego serce zapala się gniewem przeciwko PANU.
Mannsens eigi vitløysa fører til fall, men han harmast i sitt hjarta på Herren.
4 Bogactwo przyciąga wielu przyjaciół, ale ubogi zostaje odłączony od przyjaciela.
Velstand samla mange vener, men fatigmann vert skild frå venen sin.
5 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a [kto] mówi kłamstwa, nie ujdzie.
Det falske vitnet skal’kje verta urefst, og den som andar lygn, skal ikkje sleppa undan.
6 Wielu uprasza o przychylność dostojnika i każdy jest przyjacielem człowieka hojnego.
Mange smeikjer den gjæve, og kvar mann er ven med den rauste.
7 Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go, tym bardziej oddalają się od niego [jego] przyjaciele; ściga ich słowami, ale ich nie ma.
Fatigmanns brør hatar honom alle, enn meir dreg hans vener seg burt frå honom. Han fer etter ord som er inkjevetta.
8 Kto zdobywa rozum, miłuje swoją duszę, a [kto] strzeże roztropności, znajdzie dobro.
Den som elskar si sjæl, han vinn seg vit, den som vaktar sitt skyn, skal finna lukka.
9 Fałszywy świadek nie uniknie kary, a kto mówi kłamstwa, zginie.
Det falske vitnet skal’kje verta urefst, og den som andar lygn, skal tynast.
10 Głupiemu nie przystoi życie w rozkoszach, tym mniej słudze panować nad książętami.
Det høver ei for dåren å hava gode dagar, enn mindre for ein træl å råda yver hovdingar.
11 Roztropność człowieka powściąga jego gniew, a jego chwałą [jest] darować wykroczenie.
Mannsens klokskap gjev honom tol, og det er hans æra å tilgjeva brot.
12 Gniew króla jest jak ryk lwa, a jego przychylność jak rosa na trawie.
Konungs harm er som når løva burar, men godhugen hans er som dogg i graset.
13 Głupi syn jest utrapieniem dla swego ojca, a kłótliwa żona jest jak nieustanne kapanie z dachu.
Ein dårleg son er reint ei ulukka for far sin, og kjerringtrætta er som si-drop frå taket.
14 Dom i bogactwo [są] dziedzictwem po ojcach, ale roztropna żona jest od PANA.
Hus og gods er fedre-arv, men frå Herren kjem ei vitug kona.
15 Lenistwo pogrąża w twardym śnie, a leniwa dusza będzie cierpieć głód.
Leta svæver tungt i svevn, og letingen skal svelta.
16 Kto przestrzega przykazania, zachowuje swoją duszę, [ale] kto gardzi swymi drogami, zginie.
Den som tek vare på bodet, tek vare på sitt liv, den som ei ansar si åtferd, skal missa livet.
17 Kto lituje się nad ubogim, pożycza PANU, a on mu odpłaci za jego dobrodziejstwo.
Den som gjer miskunn mot armingen, låner til Herren, og av honom fær han vederlag for si velgjerning.
18 Karz swego syna, dopóki jest nadzieja, i niech twoja dusza mu nie pobłaża z powodu jego płaczu.
Aga son din, for endå er det von, men lat deg ikkje driva til å drepa honom.
19 [Człowiek] wielkiego gniewu poniesie karę, a jeśli [go] uwolnisz, znowu będziesz musiał [to zrobić].
Den som er svært sinna, lyt bøta for det, for um du hjelper han, du gjer vondt verre.
20 Posłuchaj rady i przyjmij pouczenie, abyś był mądry u kresu swych dni.
Høyr på råd og lat deg aga, so du til slutt kann verta vis.
21 Wiele jest zamysłów w sercu człowieka, ale rada PANA się ostoi.
Mange tankar er i mannsens hjarta, men Herrens råd fær framgang.
22 Pragnienie człowieka to jego dobroczynność i lepszy jest ubogi niż kłamca.
Mannsens miskunn er hans gode vilje, og fatig man er betre enn ein som lyg.
23 Bojaźń PANA [prowadzi] do życia, a kto ją ma, spocznie syty i nie nawiedzi go zło.
Otte for Herren fører til liv, mett fær ein kvila og vert ikkje heimsøkt med vondt.
24 Leniwy kryje swą rękę pod pachę i do ust jej nie podnosi.
Stikk den late si hand i fatet, so idest han ei ta ho upp att til munnen.
25 Uderz szydercę, a prosty będzie roztropniejszy; strofuj rozumnego, a pojmie wiedzę.
Slær du spottaren, so vert uvitingen klok, og agar du den vituge, so fær han vit på kunnskap.
26 Kto trwoni [dobra] ojca i wypędza matkę, ten jest synem, który przynosi wstyd i hańbę.
Den som er vond med far sin og jagar mor si burt, han er ein son til skam og skjemd.
27 Synu mój, przestań słuchać pouczeń, które cię odwodzą od słów rozumnych.
Høyr ikkje soleis på refsing, son min, at du villar deg burt frå kunnskaps ord!
28 Nikczemny świadek naśmiewa się z sądu, a usta niegodziwych pożerają nieprawość.
Eit nidings-vitne spottar det som rett er, og munnen på gudlause gløyper urett.
29 Sądy są przygotowane dla szyderców, a razy na grzbiet głupców.
Refsingsdomar er ferdige for spottaren og slag for ryggen på dårar.
