Przysłów 18
1 Samolub szuka tego, co mu się podoba, i wtrąca się w każdą sprawę.
He who isolates himself pursues selfish desires; he rebels against all sound judgment.
2 Głupi nie ma upodobania w rozumie, lecz w tym, co serce mu objawia.
A fool does not delight in understanding, but only in airing his opinions.
3 Gdy przychodzi niegodziwy, przychodzi też pogarda, a z hańbą urąganie.
With a wicked man comes contempt as well, and shame is accompanied by disgrace.
4 Słowa ust człowieka są jak głębokie wody, a źródło mądrości jak płynący potok.
The words of a man’s mouth are deep waters; the fountain of wisdom is a bubbling brook.
5 Niedobrze przez wzgląd na osobę niegodziwą krzywdzić sprawiedliwego w sądzie.
Showing partiality to the wicked is not good, nor is depriving the innocent of justice.
6 Wargi głupiego wchodzą w spór, a jego usta wołają o razy.
A fool’s lips bring him strife, and his mouth invites a beating.
7 Usta głupiego [są] jego zgubą, a jego wargi sidłem jego duszy.
A fool’s mouth is his ruin, and his lips are a snare to his soul.
8 Słowa plotkarza są jak rany i przenikają do głębi wnętrzności.
The words of a gossip are like choice morsels that go down into the inmost being.
9 Kto jest niedbały w pracy, jest bratem marnotrawcy.
Whoever is slothful in his work is brother to him who destroys.
10 Imię PANA [jest] potężną wieżą, sprawiedliwy ucieka do niej i jest bezpieczny.
The name of the LORD is a strong tower; the righteous run to it and are safe.
11 Zamożność bogacza [jest] jego warownym miastem i jak wysoki mur w jego wyobrażeniu.
A rich man’s wealth is his fortified city; it is like a high wall in his imagination.
12 Przed upadkiem serce człowieka jest wyniosłe, a chwałę poprzedza pokora.
Before his downfall a man’s heart is proud, but humility comes before honor.
13 Kto odpowiada, zanim wysłucha, [ujawnia] głupotę i [ściąga na] siebie hańbę.
He who answers a matter before he hears it— this is folly and disgrace to him.
14 Duch człowieka zniesie jego chorobę, ale któż zniesie strapionego ducha?
The spirit of a man can endure his sickness, but who can survive a broken spirit?
15 Serce rozumnego zdobywa wiedzę, a ucho mądrych szuka wiedzy.
The heart of the discerning acquires knowledge, and the ear of the wise seeks it out.
16 Dar człowieka toruje mu drogę i prowadzi go przed wielkich.
A man’s gift opens doors for him, and brings him before great men.
17 Ten, który jest pierwszy w swojej sprawie, [zdaje się] sprawiedliwy, ale przychodzi jego bliźni i sprawdza go.
The first to state his case seems right until another comes and cross-examines him.
18 Los kładzie kres sporom i rozstrzyga między możnymi.
Casting the lot ends quarrels and separates strong opponents.
19 Brat obrażony [trudniejszy do zdobycia] niż warowne miasto, a spory są jak rygle w zamku.
An offended brother is harder to win than a fortified city, and disputes are like the bars of a castle.
20 Owocem swoich ust nasyci człowiek swoje wnętrze, nasyci się plonem swych warg.
From the fruit of his mouth a man’s belly is filled; with the harvest from his lips he is satisfied.
21 Śmierć i życie są w mocy języka, a kto go miłuje, spożyje jego owoc.
Life and death are in the power of the tongue, and those who love it will eat its fruit.
22 Kto znalazł żonę, znalazł coś dobrego i dostąpił łaski od PANA.
He who finds a wife finds a good thing and obtains favor from the LORD.
23 Ubogi prosi pokornie, ale bogaty odpowiada surowo.
The poor man pleads for mercy, but the rich man answers harshly.
24 Człowiek, który ma przyjaciół, musi obchodzić się z nimi po przyjacielsku, a jest przyjaciel, który przylgnie bardziej niż brat.
A man of many companions may come to ruin, but there is a friend who stays closer than a brother.
