Przysłów 17
1 Lepszy [jest] kęs suchego [chleba], a przy tym spokój, niż dom pełen bydła ofiarnego z kłótnią.
Mejor es un bocado seco, y en paz, que la casa de contienda llena de sacrificios de fiesta.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który przynosi hańbę, i wraz z [jego] braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.
El siervo prudente se enseñoreará del hijo que deshonra, y entre los hermanos compartirá la herencia.
3 Tygiel dla srebra, piec dla złota, ale serca bada PAN.
El crisol para la plata, y la hornaza para el oro; mas el SEÑOR prueba los corazones.
4 Zły zważa na wargi fałszywe, a kłamca słucha przewrotnego języka.
El malo está atento al labio inicuo; y el mentiroso escucha a la lengua maldiciente.
5 Kto naśmiewa się z ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a kto się cieszy z nieszczęścia, nie uniknie kary.
El que escarnece al pobre, afrenta a su Hacedor; y el que se alegra en la calamidad ajena, no quedará sin castigo.
6 Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.
Corona de los viejos son los hijos de los hijos; y la honra de los hijos, sus padres.
7 Poważna mowa nie przystoi głupiemu, tym mniej kłamliwe usta dostojnikowi.
No conviene al loco la altilocuencia; ¡cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
8 Dar jest [jak] drogocenny kamień w oczach tego, kto go posiada; gdziekolwiek [z nim] zmierza, ma powodzenie.
Piedra preciosa es el cohecho en ojos de sus dueños; a donde quiera que se vuelve, da prosperidad.
9 Kto kryje grzech, szuka miłości, a kto wyjawia sprawę, rozdziela przyjaciół.
El que cubre la prevaricación, busca el amor; mas el que reitera el asunto, aparta los amigos.
10 Nagana lepiej działa na rozumnego niż sto razów na głupiego.
Aprovecha la reprensión en el entendido, más que cien azotes en el loco.
11 Zły szuka jedynie buntu; dlatego zostanie wysłany przeciw niemu okrutny posłaniec.
El rebelde no busca sino mal; y mensajero cruel será enviado contra él.
12 [Lepiej] człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą, której zabrano młode, niż z głupim w jego głupocie.
Mejor es que se encuentre un hombre con una osa a la cual han robado sus cachorros, que con un loco en su locura.
13 Kto odpłaca złem za dobro, temu zło z domu nie ustąpi.
El que da mal por bien, no se apartará el mal de su casa.
14 Kto zaczyna kłótnię, [jest jak] ten, co puszcza wodę; [dlatego] zaniechaj sporu, zanim wybuchnie.
Soltar las aguas ( hablar precipitadamente ) es el principio de la contienda; pues, antes que se revuelva el pleito, déjalo.
15 Kto usprawiedliwia niegodziwego i kto potępia sprawiedliwego, obaj budzą odrazę w PANU.
El que justifica al impío, y el que condena al justo, ambos por igual son abominación al SEÑOR.
16 Na cóż w ręku głupiego pieniądze, by zdobyć mądrość, [skoro] nie ma rozumu?
¿De qué sirve el precio en la mano del loco para comprar sabiduría, no teniendo corazón para entender?
17 Przyjaciel kocha w każdym czasie, a brat rodzi się w nieszczęściu.
En todo tiempo ama el amigo; mas el hermano para la angustia es nacido.
18 Nierozumny człowiek daje porękę i ręczy na oczach przyjaciela.
El hombre falto de entendimiento toca la mano, fiando a otro delante de su amigo.
19 Kto kocha grzech, kocha spór, a kto podwyższa swoją bramę, szuka zagłady.
La prevaricación ama el que ama pleito; y el que alza su portada, quebrantamiento busca.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobra, a kto ma przewrotny język, wpadnie w zło.
El perverso de corazón nunca hallará bien; y el que revuelve con su lengua, caerá en mal.
21 Kto spłodzi głupca, [zrobi to] na swój smutek, a ojciec głupiego nie doznaje radości.
El que engendra al loco, para su tristeza lo engendra; y el padre del loco no se alegrará.
22 Wesołe serce działa dobrze [jak] lekarstwo, a przygnębiony duch wysusza kości.
El corazón alegre hará bien como una medicina; mas el espíritu triste seca los huesos.
23 Niegodziwy bierze dar z zanadrza, aby wypaczać ścieżki sądu.
El impío toma dádiva en secreto para pervertir las veredas del derecho.
24 Mądrość [jest] przed obliczem rozumnego, a oczy głupca są aż na krańcu ziemi.
En el rostro del entendido aparece la sabiduría; mas los ojos del loco manifiestan su locura hasta el cabo de la tierra.
25 Głupi syn jest zmartwieniem dla ojca i goryczą dla rodzicielki.
El hijo loco es enojo a su padre, y amargura a la que lo engendró.
26 Zaprawdę to niedobrze wymierzyć karę sprawiedliwemu ani bić władców za prawość.
Ciertamente no es bueno condenar al justo, ni herir a los príncipes por hacer lo recto.
27 Kto ma wiedzę, powściąga swoje słowa, człowiek roztropny [jest] zacnego ducha.
El que detiene sus palabras tiene sabiduría; y de espíritu valioso es el hombre entendido.
28 Nawet głupi, gdy milczy, uchodzi za mądrego, [a] kto zamyka swoje wargi – za rozumnego.
Aun el loco cuando calla, es contado por sabio; el que cierra sus labios es entendido.
