Przysłów 17
1 Lepszy [jest] kęs suchego [chleba], a przy tym spokój, niż dom pełen bydła ofiarnego z kłótnią.
Mejor es un bocado de pan seco, y en paz, que la casa de cuestión llena de víctimas.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który przynosi hańbę, i wraz z [jego] braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.
El siervo prudente se enseñoreará del hijo deshonrador; y entre los hermanos partirá la herencia.
3 Tygiel dla srebra, piec dla złota, ale serca bada PAN.
Afinador a la plata, y fragua al oro: mas Jehová prueba los corazones.
4 Zły zważa na wargi fałszywe, a kłamca słucha przewrotnego języka.
El malo está atento al labio inicuo; y el mentiroso escucha a la lengua maldiciente.
5 Kto naśmiewa się z ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a kto się cieszy z nieszczęścia, nie uniknie kary.
El que escarnece al pobre, afrenta a su hacedor; y el que se alegra en la calamidad ajena no será sin castigo.
6 Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.
Corona de los viejos son los hijos de los hijos; y la honra de los hijos, sus padres.
7 Poważna mowa nie przystoi głupiemu, tym mniej kłamliwe usta dostojnikowi.
No conviene al insensato el labio excelente: ¿cuánto menos al príncipe el labio mentiroso?
8 Dar jest [jak] drogocenny kamień w oczach tego, kto go posiada; gdziekolwiek [z nim] zmierza, ma powodzenie.
Piedra preciosa es el presente en ojos de sus dueños: a donde quiera que se vuelve, da prosperidad.
9 Kto kryje grzech, szuka miłości, a kto wyjawia sprawę, rozdziela przyjaciół.
El que cubre la prevaricación, busca amistad: mas el que reitera la palabra, aparta al príncipe.
10 Nagana lepiej działa na rozumnego niż sto razów na głupiego.
Aprovecha la reprensión en el entendido, más que cien azotes en el insensato.
11 Zły szuka jedynie buntu; dlatego zostanie wysłany przeciw niemu okrutny posłaniec.
El rebelde no busca sino mal; y mensajero cruel será enviado contra él.
12 [Lepiej] człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą, której zabrano młode, niż z głupim w jego głupocie.
Encuentre con el hombre un oso, que le hayan quitado sus cachorros, y no un insensato en su locura.
13 Kto odpłaca złem za dobro, temu zło z domu nie ustąpi.
El que da mal por bien, no se apartará mal de su casa.
14 Kto zaczyna kłótnię, [jest jak] ten, co puszcza wodę; [dlatego] zaniechaj sporu, zanim wybuchnie.
Soltar las aguas es el principio de la contienda: pues antes que se revuelva el pleito, déjalo.
15 Kto usprawiedliwia niegodziwego i kto potępia sprawiedliwego, obaj budzą odrazę w PANU.
El que justifica al impío, y el que condena al justo, ambos a dos son abominación a Jehová.
16 Na cóż w ręku głupiego pieniądze, by zdobyć mądrość, [skoro] nie ma rozumu?
¿De qué sirve el precio en la mano del insensato para comprar sabiduría, no teniendo entendimiento?
17 Przyjaciel kocha w każdym czasie, a brat rodzi się w nieszczęściu.
En todo tiempo ama el amigo: mas el hermano para la angustia es nacido.
18 Nierozumny człowiek daje porękę i ręczy na oczach przyjaciela.
El hombre falto de entendimiento toca la mano, fiando a otro delante de su amigo.
19 Kto kocha grzech, kocha spór, a kto podwyższa swoją bramę, szuka zagłady.
La prevaricación ama, el que ama pleito; y el que alza su portada, busca quebrantamiento.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobra, a kto ma przewrotny język, wpadnie w zło.
El perverso de corazón nunca hallará bien; y el que revuelve con su lengua, caerá en mal.
21 Kto spłodzi głupca, [zrobi to] na swój smutek, a ojciec głupiego nie doznaje radości.
El que engendra al insensato, para su tristeza le engendra; y el padre del insensato no se alegrará.
22 Wesołe serce działa dobrze [jak] lekarstwo, a przygnębiony duch wysusza kości.
El corazón alegre hará buena disposición: mas el espíritu triste seca los huesos.
23 Niegodziwy bierze dar z zanadrza, aby wypaczać ścieżki sądu.
El impío toma presentes del seno, para pervertir las veredas del derecho.
24 Mądrość [jest] przed obliczem rozumnego, a oczy głupca są aż na krańcu ziemi.
En el rostro del entendido se parece la sabiduría: mas los ojos del insensato, hasta el cabo de la tierra.
25 Głupi syn jest zmartwieniem dla ojca i goryczą dla rodzicielki.
El hijo insensato es enojo a su padre; y amargura a la que le engendró.
26 Zaprawdę to niedobrze wymierzyć karę sprawiedliwemu ani bić władców za prawość.
Ciertamente condenar al justo, no es bueno: ni herir a los príncipes sobre el derecho.
27 Kto ma wiedzę, powściąga swoje słowa, człowiek roztropny [jest] zacnego ducha.
Detiene sus dichos el que sabe sabiduría; y de preciado espíritu es el hombre entendido.
28 Nawet głupi, gdy milczy, uchodzi za mądrego, [a] kto zamyka swoje wargi – za rozumnego.
Aun el insensato cuando calla, es contado por sabio: el que cierra sus labios es entendido.
