Przysłów 17
1 Lepszy [jest] kęs suchego [chleba], a przy tym spokój, niż dom pełen bydła ofiarnego z kłótnią.
Un morceau de pain sec, avec la paix, vaut mieux qu'une maison pleine de viandes, avec des querelles.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który przynosi hańbę, i wraz z [jego] braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.
Le serviteur prudent dominera sur le fils qui fait honte, et il aura part à l'héritage avec les frères.
3 Tygiel dla srebra, piec dla złota, ale serca bada PAN.
Le fourneau est pour éprouver l'argent, et le creuset pour l'or; mais c'est l'Éternel qui éprouve les cœurs.
4 Zły zważa na wargi fałszywe, a kłamca słucha przewrotnego języka.
Le méchant est attentif à la lèvre injuste, et le menteur écoute la langue qui calomnie.
5 Kto naśmiewa się z ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a kto się cieszy z nieszczęścia, nie uniknie kary.
Celui qui se moque du pauvre, déshonore celui qui l'a fait; et celui qui se réjouit d'un malheur, ne demeurera point impuni.
6 Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.
Les enfants des enfants sont la couronne des vieillards; et les pères sont la gloire de leurs enfants.
7 Poważna mowa nie przystoi głupiemu, tym mniej kłamliwe usta dostojnikowi.
La parole grave ne convient point à un insensé; combien moins la parole fausse aux principaux du peuple.
8 Dar jest [jak] drogocenny kamień w oczach tego, kto go posiada; gdziekolwiek [z nim] zmierza, ma powodzenie.
Le présent est comme une pierre précieuse aux yeux de ceux qui le reçoivent; de quelque côté qu'il soit tourné, il plaît.
9 Kto kryje grzech, szuka miłości, a kto wyjawia sprawę, rozdziela przyjaciół.
Celui qui couvre les fautes, cherche l'amitié; mais celui qui en fait rapport, divise les meilleurs amis.
10 Nagana lepiej działa na rozumnego niż sto razów na głupiego.
Une réprimande fait plus d'effet sur l'homme prudent, que cent coups sur l'insensé.
11 Zły szuka jedynie buntu; dlatego zostanie wysłany przeciw niemu okrutny posłaniec.
Le méchant ne cherche que des querelles; mais un messager cruel sera envoyé contre lui.
12 [Lepiej] człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą, której zabrano młode, niż z głupim w jego głupocie.
Mieux vaut rencontrer une ourse qui a perdu ses petits, qu'un fou dans sa folie.
13 Kto odpłaca złem za dobro, temu zło z domu nie ustąpi.
Le mal ne quittera point la maison de celui qui rend le mal pour le bien.
14 Kto zaczyna kłótnię, [jest jak] ten, co puszcza wodę; [dlatego] zaniechaj sporu, zanim wybuchnie.
Commencer une querelle c'est ouvrir un passage à l'eau; avant qu'on en vienne à la dispute, retire-toi.
15 Kto usprawiedliwia niegodziwego i kto potępia sprawiedliwego, obaj budzą odrazę w PANU.
Celui qui déclare juste le méchant, et celui qui déclare méchant le juste, sont tous deux en abomination à l'Éternel.
16 Na cóż w ręku głupiego pieniądze, by zdobyć mądrość, [skoro] nie ma rozumu?
Que sert le prix dans la main d'un insensé pour acheter la sagesse, puisqu'il manque de sens?
17 Przyjaciel kocha w każdym czasie, a brat rodzi się w nieszczęściu.
L'intime ami aime en tout temps, et il naîtra comme un frère dans la détresse.
18 Nierozumny człowiek daje porękę i ręczy na oczach przyjaciela.
Celui-là est dépourvu de sens, qui touche dans la main, et qui se rend caution envers son prochain.
19 Kto kocha grzech, kocha spór, a kto podwyższa swoją bramę, szuka zagłady.
Celui qui aime les querelles, aime le mal; et celui qui élève trop son portail, veut qu'il croule.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobra, a kto ma przewrotny język, wpadnie w zło.
Le cœur pervers ne trouvera point le bonheur, et la langue double tombera dans le malheur.
21 Kto spłodzi głupca, [zrobi to] na swój smutek, a ojciec głupiego nie doznaje radości.
Celui qui a donné naissance à un insensé, en aura de l'ennui; et le père d'un fou ne se réjouira point.
22 Wesołe serce działa dobrze [jak] lekarstwo, a przygnębiony duch wysusza kości.
Le cœur joyeux vaut un remède; mais l'esprit abattu dessèche les os.
23 Niegodziwy bierze dar z zanadrza, aby wypaczać ścieżki sądu.
Le méchant accepte le présent, pour renverser les voies de la justice.
24 Mądrość [jest] przed obliczem rozumnego, a oczy głupca są aż na krańcu ziemi.
La sagesse est devant l'homme prudent; mais les yeux de l'insensé vont au bout de la terre.
25 Głupi syn jest zmartwieniem dla ojca i goryczą dla rodzicielki.
L'enfant insensé fait le chagrin de son père, et l'amertume de celle qui l'a enfanté.
26 Zaprawdę to niedobrze wymierzyć karę sprawiedliwemu ani bić władców za prawość.
Il n'est pas bon de condamner le juste à l'amende, ni de frapper les hommes honnêtes pour avoir fait ce qui est droit.
27 Kto ma wiedzę, powściąga swoje słowa, człowiek roztropny [jest] zacnego ducha.
L'homme retenu dans ses paroles connaît la prudence, et celui qui est d'un esprit froid, est un homme entendu.
28 Nawet głupi, gdy milczy, uchodzi za mądrego, [a] kto zamyka swoje wargi – za rozumnego.
L'insensé même passe pour sage quand il se tait, et celui qui ferme ses lèvres est un homme intelligent.
