Przysłów 16
1 W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
Mipango ya moyoni ni ya mwanadamu, bali jibu la ulimi hutoka kwa Bwana.
2 Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
Njia zote za mtu huonekana safi machoni pake mwenyewe, bali makusudi hupimwa na Bwana.
3 Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
Mkabidhi Bwana lolote ufanyalo, nayo mipango yako itafanikiwa.
4 PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
Bwana hufanya kila kitu kwa kusudi lake mwenyewe; hata waovu kwa siku ya maangamizi.
5 Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
Bwana huwachukia sana wote wenye kiburi cha moyo. Uwe na hakika kwa hili: Hawataepuka kuadhibiwa.
6 Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
Kwa upendo na uaminifu uovu huondolewa; kwa kumcha Bwana mtu hujiepusha na ubaya.
7 Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
Njia za mtu zinapompendeza Bwana, huwafanya hata adui zake waishi naye kwa amani.
8 Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
Afadhali kitu kidogo pamoja na haki kuliko mapato mengi pamoja na udhalimu.
9 Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
Moyo wa mtu huifikiri njia yake, bali Bwana huelekeza hatua zake.
10 Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
Midomo ya mfalme huzungumza kwa hekima ya kiungu, wala kinywa chake hakipotoshi haki.
11 Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
Vipimo na mizani za halali hutoka kwa Bwana; mawe yote ya kupimia yaliyo katika mfuko ameyafanya yeye.
12 Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
Wafalme huchukia sana kutenda maovu, kwa maana kiti cha ufalme hufanywa imara kwa njia ya haki.
13 Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
Wafalme hufurahia midomo ya uaminifu; humthamini mtu asemaye kweli.
14 Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
Ghadhabu ya mfalme ni mjumbe wa mauti, bali mtu mwenye hekima ataituliza.
15 W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
Uso wa mfalme ungʼaapo, inamaanisha uhai; upendeleo wake ni kama wingu la mvua wakati wa vuli.
16 O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
Ni bora kiasi gani kupata hekima kuliko dhahabu, kuchagua ufahamu kuliko fedha!
17 Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
Njia kuu ya wanyofu huepuka ubaya; yeye aichungaye njia yake, huchunga maisha yake.
18 Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
Kiburi hutangulia maangamizi, roho ya majivuno hutangulia maanguko.
19 Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
Ni afadhali kuwa mnyenyekevu katika roho miongoni mwa walioonewa kuliko kugawana nyara pamoja na wenye kiburi.
20 Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
Yeyote anayekubali mafundisho hustawi, tena amebarikiwa yeye anayemtumaini Bwana.
21 Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
Wenye hekima moyoni huitwa wenye ufahamu, na maneno ya kupendeza huchochea mafundisho.
22 Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
Ufahamu ni chemchemi ya uzima kwa wale walio nao, bali upumbavu huleta adhabu kwa wapumbavu.
23 Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
Moyo wa mtu mwenye hekima huongoza kinywa chake, na midomo yake huchochea mafundisho.
24 Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
Maneno ya kupendeza ni kama sega la asali, ni matamu kwa nafsi na uponyaji kwenye mifupa.
25 Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
Iko njia ionekanayo kuwa sawa kwa mtu, bali mwisho wake huelekeza mautini.
26 Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
Shauku ya mfanyakazi humhimiza kufanya kazi; njaa yake humsukuma aendelee.
27 Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
Mtu mbaya kabisa hupanga mabaya, maneno yake ni kama moto uunguzao.
28 Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
Mtu mpotovu huchochea ugomvi, nayo maongezi ya upuzi hutenganisha marafiki wa karibu.
29 Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
Mtu mkali humvuta jirani yake na kumwongoza katika mapito yale mabaya.
30 Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
Yeye akonyezaye kwa jicho lake anapanga upotovu; naye akazaye midomo yake amenuia mabaya.
31 Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
Mvi ni taji ya utukufu; hupatikana kwa maisha ya uadilifu.
32 Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
Ni afadhali mtu mstahimilivu kuliko shujaa, mtu anayeitawala hasira yake kuliko yule autekaye mji.
33 Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
Kura hupigwa kwa siri, lakini kila uamuzi wake hutoka kwa Bwana.
