Przysłów 16
1 W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
Les projets du cœur dépendent de l'homme; mais la réponse de la langue appartient à l'Éternel.
2 Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
Toutes les voies de l'homme lui semblent pures; c'est l'Éternel qui pèse les esprits.
3 Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
Remets tes affaires à l'Éternel, et tes desseins seront affermis.
4 PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
L'Éternel a fait toutes choses en sorte qu'elles répondent l'une à l'autre, et même le méchant pour le jour de la calamité.
5 Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
L'Éternel a en abomination tout homme hautain de cœur; tôt ou tard il ne demeurera point impuni.
6 Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
L'iniquité sera expiée par la miséricorde et la vérité; et par la crainte de l'Éternel on se détourne du mal.
7 Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
Quand l'Éternel prend plaisir aux voies d'un homme, il apaise envers lui même ses ennemis.
8 Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
Peu, avec justice, vaut mieux que de grands revenus sans droit.
9 Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
Le cœur de l'homme délibère sur sa conduite; mais l'Éternel dirige ses pas.
10 Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
Des oracles sont sur les lèvres du roi, et sa bouche ne s'écarte point du droit.
11 Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
La balance et le poids juste viennent de l'Éternel, et tous les poids du sachet sont son œuvre.
12 Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
Les rois doivent avoir horreur de faire le mal, car c'est la justice qui affermit le trône.
13 Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
Les rois doivent prendre plaisir aux paroles justes, et aimer celui qui parle avec droiture.
14 Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
La fureur du roi est un messager de mort; mais l'homme sage l'apaise.
15 W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
Le visage serein du roi donne la vie; et sa faveur est comme la nuée qui porte la pluie de l'arrière-saison.
16 O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
Combien il vaut mieux acquérir de la sagesse que de l'or fin! Et combien il est plus excellent d'acquérir de la prudence que de l'argent!
17 Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
Le chemin des hommes droits, c'est de se détourner du mal; celui-là garde son âme qui prend garde à sa conduite.
18 Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
L'orgueil va devant l'écrasement, et la fierté d'esprit devant la ruine.
19 Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
Il vaut mieux être humble avec les débonnaires, que de partager le butin avec les orgueilleux.
20 Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
Celui qui prend garde à la parole, trouvera le bien; et celui qui se confie en l'Éternel, sera heureux.
21 Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
On appellera intelligent celui qui a un cœur sage; et la douceur des paroles augmente la science.
22 Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
La prudence est à ceux qui la possèdent une source de vie; mais le châtiment des insensés, c'est leur folie.
23 Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
Le cœur sage conduit prudemment sa bouche, et ajoute la science à ses lèvres.
24 Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
Les paroles agréables sont des rayons de miel, une douceur à l'âme, et la santé aux os.
25 Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
Il y a telle voie qui semble droite à l'homme, mais dont l'issue est la voie de la mort.
26 Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
La faim de celui qui travaille, travaille pour lui, parce que sa bouche l'y contraint.
27 Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
L'homme méchant se creuse le mal, et il y a comme un feu brûlant sur ses lèvres.
28 Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
L'homme pervers sème des querelles, et le rapporteur divise les meilleurs amis.
29 Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
L'homme violent entraîne son compagnon, et le fait marcher dans une voie qui n'est pas bonne.
30 Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
Celui qui ferme les yeux pour méditer le mal, celui qui serre les lèvres, a déjà accompli le crime.
31 Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
Les cheveux blancs sont une couronne d'honneur; c'est dans la voie de la justice qu'elle se trouve.
32 Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
Celui qui est lent à la colère vaut mieux que l'homme vaillant; et celui qui est maître de son cœur, que celui qui prend des villes.
33 Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
On jette le sort dans le pan de la robe; mais tout ce qui en résulte vient de l'Éternel.
