Przysłów 15
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
Gyöngéd felelet elfordítja az indulatot, de bántó szó haragot kelt.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
A bölcsek nyelve jó tudást ad és a balgák szája oktalanságot bugyogtat.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
Minden helyen vannak az Örökkévaló szemei, szemlélve a rosszakat és jókat.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
A nyelv szelídsége életnek fája, de ferdeség benne romlás a lélekben.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
Az oktalan megveti atyjának oktatását, de a ki a feddést megőrzi, okossá lesz.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
Az igaznak házában nagy készlet van, de a gonosznak jövedelmében zavarodás.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
A bölcsek ajkai szórják a tudást, de a balgák szíve helytelen.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
A gonoszok áldozata utálata az Örökkévalónak, de az egyenesek imádsága kedvére van.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
Az Örökkévaló utálata a gonosznak útja, de az igazságra törekvőt szereti.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Súlyos fenyítés jut annak, ki az utat elhagyja, a ki a feddést gyűlöli, meghal.
Alvilág és enyészet az Örökkévaló előtt vannak, hát még az ember fiainak szívei. (Sheol h7585)
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
Nem szereti a csúfoló, hogy feddik őt: bölcsekhez el nem jár.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
Örvendő szív derültté teszi az arczot, de a szív fájdalmában levert a lélek.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
Értelmes szív tudást keres, de a balgák szája oktalanságot követ.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
A szegénynek napjai mind szomorúak, de a vidám szívű – állandó lakoma.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Jobb kevés istenfélelemmel, mint sok kincs és háborúság vele.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Jobb egy étel zöldség, a hol szeretet van, mint hizlalt ökör és gyűlölet mellette.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
Az indulatos ember viszályt gerjeszt, de a hosszantűrő lecsendesíti a pörlekedést.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
A restnek útja akár a tövis-sövény, de az egyenesek pályája fel van töltve.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
Bölcs fiú megörvendezteti atyját, s ember, a ki balga, megveti anyját.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
Az oktalanság öröm az esztelennek, de az értelem embere egyenesen jár.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Meghiúsulnak a gondolatok tanácskozás híján, de ha sok a tanácsadó, megállanak.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Öröm jut az embernek szája feleletében, és szó a maga idején – mi jó!
Az élet pályája fölfelé megy az eszes számára, azért hogy távozzék az alvilágtól alant. (Sheol h7585)
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
A gőgösek házát kiszakítja az Örökkévaló, de fönnállni engedi az özvegynek határát.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
Az Örökkévaló utálata rossz gondolatok, de tiszták a kedves beszédek.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
Megzavarja házát a nyerészkedést űző, de a ki ajándékokat gyűlöl, élni fog.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
Az igaznak szíve gondolkozik azon, mit feleljen, de a gonoszok szája bugyogtatja a rosszaságokat.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
Távol van az Örökkévaló a gonoszoktól, de az igazak imádságát meghallja.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
A szemek világossága megörvendezteti a szívet, jó hír zsírossá teszi a csontot.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
Fül, mely hallgat az élet feddésére, bölcsek között fog időzni.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
A ki elveti az oktatást, megveti a lelkét, de a ki feddésre hallgat, észt szerez.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
Istenfélelem oktatás a bölcsességre, és a tisztelet előtt jár az alázatosság.
