< Przysłów 15 >
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
Une réplique pleine de douceur détourne le courroux; une parole blessante surexcite la colère.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
Le langage des sages rend la science aimable; la bouche des sots n’épanche que folie.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
Les regards de l’Eternel se portent partout, observant méchants et bons.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
Une langue bienveillante est comme un arbre de vie; mais perfide, elle brise le cœur.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
L’Insensé méprise les leçons de son père; qui tient compte des réprimandes, est bien avisé.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
La maison du juste est un grenier d’abondance; la récolte du méchant est menacée de ruine.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
Les lèvres des sages propagent la science; le cœur des sots n’est qu’insanité.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
Le sacrifice des impies est en horreur à l’Eternel; mais il prend plaisir à la prière des gens de bien.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
L’Eternel a horreur de la conduite du méchant; mais il aime celui qui s’attache passionnément à la justice.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Un sévère châtiment menace celui qui abandonne la bonne voie; qui hait les remontrances périt.
11 Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol )
Le Cheol et l’empire du néant sont sous les regards de l’Eternel; combien plus le cœur des humains! (Sheol )
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
Le persifleur n’aime pas qu’on le réprimande; il ne fréquente pas les sages.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
Un cœur joyeux rend le visage serein; le cœur souffre-t-il, l’esprit est abattu.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
Le cœur de l’homme intelligent recherche le savoir; la bouche des sots se repaît de folie.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
Les jours du pauvre sont tous mauvais; mais qui a le cœur content est perpétuellement en fête.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Mieux vaut une fortune médiocre avec la crainte de l’Eternel qu’une grande richesse, accompagnée de trouble.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Mieux vaut un plat de choux, quand on s’aime, qu’un bœuf gras quand on se hait.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
L’Homme irascible excite des disputes; un tempérament paisible apaise les querelles.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
Le chemin du paresseux est comme un fouillis d’épines; la voie des hommes de bien est toute frayée.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
Un fils sage réjouit son père, mais un homme sot méprise sa mère.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
La sottise fait la joie de l’homme inintelligent; l’homme raisonnable dirige bien sa marche.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Faute de délibération, les projets échouent; ils réussissent, si les conseillers sont nombreux.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
C’Est une joie pour l’homme de trouver des répliques: combien précieuse une parole dite à propos!
24 Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol )
Pour l’homme intelligent, le chemin de la vie se dirige vers les hauteurs; ainsi il évite les bas-fonds du Cheol. (Sheol )
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
L’Eternel démolit la maison orgueilleuse; mais il consolide la borne de la veuve.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
L’Eternel a horreur des pensées mauvaises; pures à ses yeux sont les paroles bienveillantes.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
Qui poursuit le lucre ruine sa maison; qui hait les présents vivra.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
Le cœur du juste réfléchit avant de répondre; la bouche des pervers répand à flots les mauvaises paroles.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
L’Eternel est loin des méchants, mais il entend la prière des justes.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
La lumière qui éclaire les yeux réjouit le cœur; une bonne nouvelle est une sève bienfaisante au corps.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
Prêter une oreille attentive aux instructions salutaires, c’est mériter de vivre parmi les sages.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
Qui délaisse la morale fait bon marché de sa personne; qui écoute les réprimandes acquiert de l’intelligence.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
La leçon de la sagesse, c’est la crainte de l’Eternel; l’honneur a pour avant-garde la modestie.