Przysłów 15
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
Suloinen vastaus hillitse vihan, mutta kova sana saattaa mielen karvaaksi.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
Viisasten kieli saattaa opetuksen suloiseksi, vaan tyhmäin suu aina hulluuta sylkee.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
Herran silmät katselevat joka paikassa, sekä pahat että hyvät.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
Terveellinen kieli on elämän puu: vaan valhettelevainen saattaa sydämen kivun.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
Tyhmä laittaa isänsä kurituksen; vaan joka rangaistuksen ottaa, hän tulee taitavaksi.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
Vanhurskaan huoneessa on yltäkyllä; vaan jumalattoman saalis on hävintö.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
Viisasten huulet jakavat neuvoa; vaan tyhmäin sydän ei ole niin.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
Jumalattoman uhri on Herralle kauhistus; vaan jumalisten rukous on hänelle otollinen.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
Jumalattoman tie on Herralle kauhistus; vaan joka vanhursjautta noudattaa, on hänelle rakas.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Kuritus on sille paha, joka hylkää tiensä: ja joka rangaistusta vihaa, hänen pitää kuoleman.
Helvetti ja kadotus on Herran edessä: kunka paljon enemmin ihmisten lasten sydämet. (Sheol h7585)
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
Ei pilkkaaja rakasta sitä, joka häntä rankaisee, ja ei hän mene viisasten tykö.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
Iloinen sydän tekee iloiset kasvot; vaan koska sydän on surullinen, niin rohkeus raukee.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
Ymmärtäväinen sydän etsii viisautta; vaan tyhmäin suu tyhmyydellä ravitaan.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
Surullisella ihmisellä ei ole koskaan hyvää päivää; vaan jolla hyvä sydän on, hänellä on joka päivä vieraspito.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Parempi on vähä Herran pelvossa, kuin suuri tavara ilman lepoa.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Parempi on ateria kaalia rakkaudessa, kuin syötetty härkä vihassa.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
Vihainen mies saattaa toran matkaan; mutta kärsivällinen asettaa riidan.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
Laiskan tie on orjantappurainen; vaan hurskasten tie on tasainen.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
Viisas poika iloittaa isänsä, ja hullu ihminen häpäisee äitinsä.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
Hulluulle on tyhmyys iloksi; vaan toimellinen mies pysyy oikialla tiellä.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Aivoitus raukee ilman neuvoaa; vaan jossa monta neuvonantajaa on, se on vahva.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Se on ihmisen ilo, että hän toimella vastata taitaa, ja aikanansa sanottu sana on otollinen.
Elämän tie johdattaa viisaan ylöspäin, välttämään helvettiä, joka alhaalla on. (Sheol h7585)
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
Herra ylpeiden huoneet kukistaa, ja vahvistaa lesken rajat.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
Ilkiäin aivoitukset ovat Herralle kauhistukseksi; vaan toimellinen puhe on otollinen.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
Ahneudella voitetut kukistavat oman huoneensa; vaan joka lahjoja vihaa, saa elää.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
Vanhurskaan sydän ajattelee vastausta; vaan jumalattoman suu ammuntaa pahaa.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
Herra on kaukana jumalattomista; vaan hän kuulee vanhurskasten rukoukset.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
Suloinen kasvo iloittaa sydämen: hyvä sanoma tekee luut lihaviksi.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
Korva, joka kuulee elämän rangaistusta, on asuva viisasten seassa.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
Joka ei itsiänsä salli kurittaa, se katsoo ylön sielunsa; vaan joka rangaistusta kuulee, hän tulee viisaaksi.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
Herran pelko on kuritus viisauteen, ja kunnian edellä käy nöyryys.
