< Przysłów 15 >
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
A soft answere putteth away wrath: but grieuous wordes stirre vp anger.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
The tongue of the wise vseth knowledge aright: but the mouth of fooles babbleth out foolishnesse.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
The eyes of the Lord in euery place beholde the euill and the good.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
A wholesome tongue is as a tree of life: but the frowardnes therof is the breaking of ye minde.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
A foole despiseth his fathers instruction: but he that regardeth correction, is prudent.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
The house of the righteous hath much treasure: but in the reuenues of the wicked is trouble.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
The lippes of the wise doe spread abroade knowledge: but ye heart of the foolish doth not so.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
The sacrifice of the wicked is abomination to the Lord: but the prayer of the righteous is acceptable vnto him.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
The way of the wicked is an abomination vnto the Lord: but he loueth him that followeth righteousnes.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Instruction is euill to him that forsaketh the way, and he that hateth correction, shall die.
11 Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol )
Hell and destruction are before the Lord: how much more the hearts of the sonnes of men? (Sheol )
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
A scorner loueth not him that rebuketh him, neither will he goe vnto the wise.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
A ioyfull heart maketh a chearefull countenance: but by the sorow of the heart the minde is heauie.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
The heart of him that hath vnderstanding, seeketh knowledge: but the mouth of the foole is fedde with foolishnes.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
All the dayes of the afflicted are euill: but a good conscience is a continuall feast.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Better is a litle with the feare of the Lord, then great treasure, and trouble therewith.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Better is a dinner of greene herbes where loue is, then a stalled oxe and hatred therewith.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
An angrie man stirreth vp strife: but hee that is slowe to wrath, appeaseth strife.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
The way of a slouthfull man is as an hedge of thornes: but the way of the righteous is plaine.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
A wise sonne reioyceth the father: but a foolish man despiseth his mother.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
Foolishnes is ioy to him that is destitute of vnderstanding: but a man of vnderstanding walketh vprightly.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Without cousel thoughts come to nought: but in the multitude of counsellers there is stedfastnesse.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
A ioy commeth to a man by the answere of his mouth: and how good is a word in due season?
24 Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol )
The way of life is on high to the prudent, to auoyde from hell beneath. (Sheol )
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
The Lord will destroye the house of the proude men: but hee will stablish the borders of the widowe.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
The thoughts of ye wicked are abomination to the Lord: but the pure haue pleasant wordes.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
He that is greedie of gaine, troubleth his owne house: but he that hateth giftes, shall liue.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
The heart of the righteous studieth to answere: but the wicked mans mouth babbleth euil thinges.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
The Lord is farre off from the wicked: but he heareth the prayer of the righteous.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
The light of the eyes reioyceth the heart, and a good name maketh the bones fat.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
The eare that hearkeneth to the correction of life, shall lodge among the wise.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
Hee that refuseth instruction, despiseth his owne soule: but he that obeyeth correction, getteth vnderstanding.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
The feare of the Lord is the instruction of wisdome: and before honour, goeth humilitie.