Przysłów 15
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
A soft answer turns away wrath, but a grievous word stirs up anger.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
The tongue of the wise utters knowledge rightly, but the mouth of fools pours out folly.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
The eyes of Jehovah are in every place, keeping watch upon the evil and the good.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
A gentle tongue is a tree of life, but perverseness in it is a breaking of the spirit.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
A fool despises his father's correction, but he who regards reproof gets prudence.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
In the house of a righteous man is much treasure, but in the revenues of a wicked man is trouble.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
The lips of the wise disperse knowledge, but the heart of the foolish, not so.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
The sacrifice of the wicked is an abomination to Jehovah, but the prayer of the upright is his delight.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
The way of a wicked man is an abomination to Jehovah, but he loves him who follows after righteousness.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
There is grievous correction for him who forsakes the way. He who hates reproof shall die.
Sheol and Abaddon are before Jehovah. How much more then the hearts of the sons of men! (Sheol h7585)
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
A scoffer does not like to be reproved. He will not go to the wise.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
A glad heart makes a cheerful countenance, but by sorrow of heart the spirit is broken.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
The heart of him who has understanding seeks knowledge, but the mouth of fools feeds on folly.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
All the days of the afflicted are evil, but he who is of a cheerful heart has a continual feast.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Better is little with the fear of Jehovah, than great treasure and trouble with it.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Better is a dinner of herbs where love is, than a fatted ox and hatred with it.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
A wrathful man stirs up contention, but he who is slow to anger appeases strife.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
The way of the sluggard is as a hedge of thorns, but the path of the upright is made a highway.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
A wise son makes a glad father, but a foolish man despises his mother.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
Folly is joy to him who is void of wisdom, but a man of understanding makes his going straight.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Where there is no counsel, plans are disappointed, but in the multitude of counselors they are established.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
A man has joy in the answer of his mouth, and a word in due season, how good it is!
To the wise man the way of life is upward, that he may depart from Sheol beneath. (Sheol h7585)
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
Jehovah will root up the house of the proud, but he will establish the border of the widow.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
Evil devices are an abomination to Jehovah, but pleasant words are pure.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
He who is greedy of gain troubles his own house, but he who hates bribes shall live.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
The heart of a righteous man meditates to answer, but the mouth of the wicked pours out evil things.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
Jehovah is far from the wicked, but he hears the prayer of the righteous.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
The light of the eyes rejoices the heart. Good news make the bones fat.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
The ear that hearkens to the reproof of life shall abide among the wise.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
He who refuses correction despises his own soul, but he who hearkens to reproof gets understanding.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
The fear of Jehovah is the instruction of wisdom, and before honor is humility.
