< Przysłów 15 >
1 Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
Odpověd měkká odvracuje hněv, ale řeč zpurná vzbuzuje prchlivost.
2 Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
Jazyk moudrých ozdobuje umění, ale ústa bláznů vylévají bláznovství.
3 Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
Na všelikém místě oči Hospodinovy spatřují zlé i dobré.
4 Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
Zdravý jazyk jest strom života, převrácenost pak z něho ztroskotání od větru.
5 Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
Blázen pohrdá cvičením otce svého, ale kdož ostříhá naučení, opatrnosti nabude.
6 W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
V domě spravedlivého jest hojnost veliká, ale v úrodě bezbožného zmatek.
7 Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
Rtové moudrých rozsívají umění, srdce pak bláznů ne tak.
8 Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
Obět bezbožných ohavností jest Hospodinu, ale modlitba upřímých líbí se jemu.
9 Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
Ohavností jest Hospodinu cesta bezbožného, toho pak, kdož následuje spravedlnosti, miluje.
10 Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
Trestání přísné opouštějícímu cestu, a kdož nenávidí domlouvání, umře.
11 Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol )
Peklo i zatracení jest před Hospodinem, čím více srdce synů lidských? (Sheol )
12 Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
Nemiluje posměvač toho, kterýž ho tresce, aniž k moudrým přistoupí.
13 Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
Srdce veselé obveseluje tvář, ale pro žalost srdce duch zkormoucen bývá.
14 Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
Srdce rozumného hledá umění, ale ústa bláznů pasou se bláznovstvím.
15 Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
Všickni dnové chudého zlí jsou, ale dobromyslného hody ustavičné.
16 Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
Lepší jest maličko s bázní Hospodinovou než poklad veliký s nepokojem.
17 Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
Lepší jest krmě z zelí, kdež jest láska, nežli z krmného vola, kdež jest nenávist.
18 Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
Muž hněvivý vzbuzuje sváry, ale zpozdilý k hněvu upokojuje svadu.
19 Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
Cesta lenivého jest jako plot z trní, ale stezka upřímých jest vydlážená.
20 Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
Syn moudrý obveseluje otce, bláznivý pak člověk pohrdá matkou svou.
21 Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
Bláznovství jest veselím bláznu, ale člověk rozumný upřímo kráčeti směřuje.
22 Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
Kdež není rady, zmařena bývají usilování, ale množství rádců ostojí.
23 Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Vesel bývá člověk z odpovědi úst svých; nebo slovo v čas příhodný ó jak jest dobré!
24 Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol )
Cesta života vysoko jest rozumnému proto, aby se uchýlil od pekla dole. (Sheol )
25 PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
Dům pyšných vyvrací Hospodin, meze pak vdovy upevňuje.
26 Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
Ohavností jsou Hospodinu myšlení zlého, ale čistých řeči vzácné.
27 Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
Kdož dychtí po lakomství, kormoutí dům svůj; ale kdož nenávidí darů, živ bude.
28 Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
Srdce spravedlivého přemyšluje, co má mluviti, ale ústa bezbožných vylévají všelijakou zlost.
29 PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
Vzdálen jest Hospodin od bezbožných, ale modlitbu spravedlivých vyslýchá.
30 Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
To, což se zraku naskýtá, obveseluje srdce; pověst dobrá tukem naplňuje kosti.
31 Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
Ucho, kteréž poslouchá trestání života, u prostřed moudrých bydliti bude.
32 Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
Kdo se vyhýbá cvičení, zanedbává duše své; ale kdož přijímá domlouvání, má rozum.
33 Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
Bázeň Hospodinova jest cvičení se moudrosti, a slávu předchází ponížení.