Przysłów 14
1 Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.
Rumah tangga dibangun oleh kebijaksanaan wanita, tapi diruntuhkan oleh kebodohannya.
2 Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.
Orang yang jujur takut dan hormat kepada TUHAN Allah; orang yang hidupnya tidak lurus menghina Dia.
3 W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.
Karena pongahnya, orang bodoh suka membesarkan diri; orang bijaksana akan dilindungi oleh kata-katanya sendiri.
4 Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.
Tanpa lembu, hasil di ladang tak ada; dengan kekuatan lembu, panen akan berlimpah.
5 Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.
Saksi yang jujur selalu mengatakan yang sesungguhnya, saksi yang tak dapat dipercaya selalu berdusta.
6 Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.
Orang sombong tak akan menjadi bijaksana, tapi orang cerdas belajar dengan mudah.
7 Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.
Janganlah berkawan dengan orang dungu; tak ada yang dapat diajarkannya kepadamu.
8 Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.
Orang bijaksana tahu bagaimana harus bertindak, orang bodoh tertipu oleh kebodohannya.
9 Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.
Orang bodoh tidak peduli apakah dosanya diampuni atau tidak; orang baik ingin diampuni dosanya.
10 Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.
Suka maupun duka tersimpan dalam kalbu; orang lain tak dapat turut merasakannya.
11 Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.
Rumah orang baik tetap kokoh; rumah orang jahat akan roboh.
12 Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.
Ada jalan yang kelihatannya lurus, tapi akhirnya jalan itu menuju maut.
13 Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.
Di balik tawa mungkin ada tangis; kegembiraan dapat berakhir dengan kedukaan.
14 Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.
Orang jahat akan memetik buah kejahatannya, orang baik akan memetik buah kebaikannya.
15 Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.
Orang bodoh percaya kepada setiap perkataan, orang bijaksana bertindak hati-hati.
16 Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.
Orang berbudi selalu waspada dan menjauhi kejahatan, orang bodoh naik pitam, lalu merasa aman.
17 [Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.
Orang yang suka marah bertindak bodoh; orang bijaksana bersikap sabar.
18 Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.
Orang yang tak berpengalaman akan menjadi bodoh; orang bijaksana akan bertambah pengetahuannya.
19 Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.
Orang jahat akan tunduk kepada orang yang lurus hati, untuk mohon supaya dikasihani.
20 Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.
Orang miskin tidak disenangi bahkan oleh kawan-kawannya; tetapi orang kaya banyak sahabatnya.
21 Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.
Siapa menghina orang lain, berbuat dosa; siapa baik hati kepada orang miskin, akan bahagia.
22 Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.
Siapa mengusahakan yang baik, akan dipercaya dan mendapat hormat; siapa merencanakan yang jahat ada di jalan yang sesat.
23 Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.
Dalam setiap usaha ada keuntungan; obrolan yang kosong membuat orang jatuh miskin.
24 Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.
Orang bijaksana dipuji karena kebijaksanaannya, orang bodoh terkenal karena kebodohannya.
25 Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.
Kalau seorang saksi berkata benar, ia menyelamatkan nyawa; kalau ia berbohong, ia mengkhianati sesamanya.
26 W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.
Orang yang takwa kepada TUHAN menjadi tentram, dan keluarganya akan mempunyai perlindungan.
27 Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
Takwa kepada TUHAN adalah pangkal kebahagiaan; dan jalan untuk menghindari kematian.
28 Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.
Kejayaan raja terletak pada jumlah rakyatnya; tanpa rakyat ia tidak dapat berkuasa.
29 Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.
Orang bijaksana tidak cepat marah; orang bodoh tidak dapat menahan dirinya.
30 Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.
Hati yang tenang menyehatkan badan; iri hati bagaikan penyakit yang mematikan.
31 Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.
Siapa berbuat baik kepada orang miskin, menghormati Allahnya; siapa menindas orang lemah, menghina Penciptanya.
32 Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.
Orang jahat binasa karena kejahatan, orang baik terlindung oleh ketulusannya.
33 Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.
Hikmat selalu ada di dalam pikiran orang berbudi; tapi tertindas dalam pikiran orang bodoh.
34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.
Keadilan dan kebaikan mengangkat martabat bangsa, tapi dosa membuat bangsa menjadi hina.
35 Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.
Raja senang kepada pegawai yang cakap; tapi ia marah kepada pegawai yang tak dapat menjalankan tugas.
