Przysłów 14
1 Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.
Sage, une femme élève sa maison; insensée, de ses propres mains elle la démolit.
2 Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.
L'homme qui marche dans la droiture, craint l'Éternel; mais, si ses voies se détournent, il Le méprise.
3 W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.
L'insensé a dans sa bouche même la verge de son orgueil; mais par leurs lèvres les sages sont garantis.
4 Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.
Où il n'y a pas de bœufs, le grenier est vide; mais la vigueur du taureau donne un gros revenu.
5 Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.
Le témoin véridique ne ment point; mais le faux témoin profère le mensonge.
6 Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.
Le moqueur cherche la sagesse sans la trouver; mais pour l'intelligent la science est chose facile.
7 Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.
Va te placer en face de l'insensé; tu ne pourras découvrir la sagesse sur ses lèvres.
8 Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.
La sagesse du prudent, c'est de faire attention à sa voie; mais la folie des insensés est une duperie.
9 Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.
Les insensés se font un jeu du crime; mais parmi les hommes de bien il y a bienveillance.
10 Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.
Le cœur connaît son propre chagrin; et autrui ne saurait entrer en part de sa joie.
11 Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.
La maison des impies est détruite, et la tente des gens de bien, florissante.
12 Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.
Telle voie paraît droite à l'homme, mais elle aboutit au chemin de la mort.
13 Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.
L'on peut, quand on rit, avoir le chagrin dans le cœur; et la joie peut finir en tristesse.
14 Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.
Des fruits de sa conduite il sera rassasié celui dont le cœur s'égare, et l'homme de bien, de ce qui lui revient.
15 Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.
L'inconsidéré ajoute foi à toute parole; le prudent est attentif à ses pas.
16 Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.
Le sage est timide, et fuit le mal; mais l'insensé est présomptueux, et plein de sécurité.
17 [Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.
L'homme prompt à s'irriter agit follement; mais l'homme d'intrigue se fait haïr.
18 Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.
Les insensés sont en possession de la folie; mais les justes ont pour couronne la science.
19 Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.
Les méchants s'inclinent devant les bons, et les impies, à la porte du juste.
20 Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.
A son prochain même le pauvre est odieux; mais ceux qui aiment le riche, sont nombreux.
21 Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.
Qui méprise son prochain, pèche: mais heureux qui a pitié des misérables!
22 Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.
Ceux qui font le mal, ne se fourvoient-ils pas? Mais ceux qui font le bien, trouvent amour et confiance.
23 Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.
Tout labeur donne abondance; mais les discours des lèvres ne mènent qu'à l'indigence.
24 Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.
La couronne des sages est leur richesse; la folie des insensés, c'est la folie.
25 Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.
Le témoin véridique est le libérateur des âmes; mais celui qui trompe, souffle le mensonge.
26 W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.
La crainte de l'Éternel donne une confiance ferme; et pour Ses enfants Il sera un refuge.
27 Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
La crainte de l'Éternel est une source de vie, pour échapper aux lacs de la mort.
28 Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.
Un peuple nombreux donne au roi sa splendeur; mais le manque d'hommes est la ruine du prince.
29 Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.
L'homme lent à s'irriter a un grand sens; l'irascible met en vue sa folie.
30 Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.
Un cœur sain est la vie du corps; mais l'envie est la carie des os.
31 Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.
Qui opprime les petits, outrage son créateur; mais celui-là l'honore, qui prend pitié des pauvres.
32 Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.
Par ses revers l'impie est renversé; mais dans la mort même le juste est plein d'assurance.
33 Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.
Dans le cœur sensé la sagesse repose; mais au milieu des fous elle se manifeste.
34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.
La justice élève une nation, mais le péché est l'opprobre des peuples.
35 Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.
Le roi donne sa faveur au serviteur entendu, mais au méchant serviteur son courroux.
