Przysłów 14
1 Mądra kobieta buduje swój dom, a głupia burzy go własnymi rękami.
Toute femme sage bâtit sa maison; mais la folle la ruine de ses mains.
2 Kto postępuje w sposób prawy, boi się PANA, a przewrotny na swoich drogach gardzi nim.
Celui qui marche en sa droiture, révère l'Eternel; mais celui qui va de travers en ses voies, le méprise.
3 W ustach głupiego jest rózga pychy, a mądrych strzegą ich wargi.
La verge d'orgueil est dans la bouche du fou; mais les lèvres des sages les garderont.
4 Gdzie nie ma wołów, żłób jest pusty, lecz dzięki sile wołów mnoży się obfitość zboża.
Où il n'y a point de bœuf, la grange est vide; et l'abondance du revenu provient de la force du bœuf.
5 Wierny świadek nie kłamie, a fałszywy świadek mówi kłamstwa.
Le témoin véritable ne mentira [jamais]; mais le faux témoin avance volontiers des mensonges.
6 Szyderca szuka mądrości, a nie [znajduje], lecz rozumnemu wiedza [przychodzi] łatwo.
Le moqueur cherche la sagesse, et ne la trouve point; mais la science est aisée à trouver à l'homme intelligent.
7 Odsuń się od głupiego, gdyż nie znajdziesz [u niego] warg rozumnych.
Eloigne-toi de l'homme insensé, puisque tu ne lui as point connu de lèvres de science.
8 Mądrość roztropnego [to] poznanie swojej drogi, a głupotą głupich [jest] oszustwo.
La sagesse de l'homme bien avisé est d'entendre sa voie; mais la folie des fous n'est que tromperie.
9 Głupcy szydzą z grzechu, a u prawych [jest] przychylność.
Les fous pallient le délit; mais il n'y a que plaisir entre les hommes droits.
10 Serce zna własną gorycz, a obcy nie wtrąca się w jego radość.
Le cœur d'un chacun connaît l'amertume de son âme; et un autre n'est point mêlé dans sa joie.
11 Dom niegodziwych będzie zgładzony, a mieszkanie prawych zakwitnie.
La maison des méchants sera abolie; mais le tabernacle des hommes droits fleurira.
12 Jest droga, która człowiekowi wydaje się słuszna, lecz końcem jej jest droga do śmierci.
Il y a telle voie qui semble droite à l'homme, mais dont l'issue sont les voies de la mort.
13 Nawet w śmiechu serce boleje, a końcem [takiej] wesołości [jest] smutek.
Même en riant le cœur sera triste, et la joie finit par l'ennui.
14 Serce odstępcy nasyci się jego drogami, a dobry człowiek – swoimi.
Celui qui a un cœur hypocrite, sera rassasié de ses voies; mais l'homme de bien [le sera] de ce qui est en lui.
15 Prosty wierzy każdemu słowu, a roztropny zważa na swoje kroki.
Le simple croit à toute parole; mais l'homme bien avisé considère ses pas.
16 Mądry boi się i odwraca się od zła, ale głupi w swym szaleństwie jest pewny siebie.
Le sage craint, et se retire du mal; mais le fou se met en colère, et se tient assuré.
17 [Człowiek] porywczy popełnia głupstwa, a podstępny jest znienawidzony.
L'homme colère fait des folies; et l'homme rusé est haï.
18 Prości ludzie dziedziczą głupotę, a roztropni są koronowani wiedzą.
Les niais hériteront la folie; mais les bien-avisés seront couronnés de science.
19 Źli kłaniają się przed dobrymi, a niegodziwi u bram sprawiedliwego.
Les malins seront humiliés devant les bons, et les méchants, devant les portes du juste.
20 Ubogi jest znienawidzony nawet przez swego bliźniego, a bogaty ma wielu przyjaciół.
Le pauvre est haï, même de son ami; mais les amis du riche sont en grand nombre.
21 Kto gardzi swym bliźnim, ten grzeszy, a kto lituje się nad ubogimi, jest błogosławiony.
Celui qui méprise son prochain s'égare; mais celui qui a pitié des débonnaires, est bienheureux.
22 Czyż nie błądzą ci, którzy obmyślają zło? Ale miłosierdzie i prawda są z tymi, którzy obmyślają dobro.
Ceux qui machinent du mal ne se fourvoient-ils pas? Mais la bonté et la vérité seront pour ceux qui procurent le bien.
23 Każda praca [przynosi] pożytek, a [puste] słowa [prowadzą] do nędzy.
En tout travail il y a quelque profit, mais le babil des lèvres ne tourne qu'à disette.
24 Koroną mądrych [jest ich] bogactwo, ale głupota głupich [pozostaje] głupotą.
Les richesses des sages leur sont [comme] une couronne; mais la folie des fous n'est que folie.
25 Prawdomówny świadek ocala dusze, a fałszywy mówi kłamstwa.
Le témoin véritable délivre les âmes; mais celui qui prononce des mensonges, n'est que tromperie.
26 W bojaźni PANA jest mocne zaufanie, a jego synowie będą mieć ucieczkę.
En la crainte de l'Eternel il y a une ferme assurance, et une retraite pour ses enfants.
27 Bojaźń PANA jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
La crainte de l'Eternel est une source de vie pour se détourner des filets de la mort.
28 Liczny lud to chwała króla, a brak ludu to zguba władcy.
La puissance d'un Roi consiste dans la multitude du peuple; mais quand le peuple diminue, c'est l'abaissement du Prince.
29 Nieskory do gniewu jest bardzo roztropny, lecz porywczy wywyższa głupotę.
Celui qui est lent à la colère, est de grande intelligence; mais celui qui est prompt à se courroucer, excite la folie.
30 Zdrowe serce jest życiem ciała, a zazdrość jest zgnilizną kości.
Le cœur doux est la vie de la chair; mais l'envie est la vermoulure des os.
31 Kto gnębi ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a czci go ten, kto lituje się nad ubogim.
Celui qui fait tort au pauvre, déshonore celui qui l'a fait; mais celui-là l'honore, qui a pitié du nécessiteux.
32 Niegodziwy zostaje wygnany z powodu swojego zła, a sprawiedliwy ma nadzieję [nawet] w [czasie] swojej śmierci.
Le méchant sera poussé au loin par sa malice; mais le juste trouve retraite [même] en sa mort.
33 Mądrość spoczywa w sercu rozumnego, a [co jest] w sercu głupich, wychodzi na jaw.
La sagesse repose au cœur de l'homme intelligent; et elle est même reconnue au milieu des fous.
34 Sprawiedliwość wywyższa naród, a grzech jest hańbą narodów.
La justice élève une nation; mais le péché est l'opprobre des peuples.
35 Król jest przychylny dla roztropnego sługi, lecz gniewa się [na tego], który [przynosi] hańbę.
Le Roi prend plaisir au serviteur prudent; mais son indignation sera contre celui qui lui fait déshonneur.
