Przysłów 13
1 Mądry syn [przyjmuje] pouczenie ojca, a szyderca nie słucha strofowania.
A wise son is a lover of teaching, but the ears of the haters of authority are shut to sharp words.
2 Człowiek będzie spożywać dobro z owocu swoich ust, a dusza przewrotnych [będzie spożywać] przemoc.
A man will get good from the fruit of his lips, but the desire of the false is for violent acts.
3 Kto strzeże swych ust, strzeże swojej duszy; kto [szeroko] otwiera swe wargi, będzie zniszczony.
He who keeps a watch on his mouth keeps his life; but he whose lips are open wide will have destruction.
4 Dusza leniwego pragnie, a nic nie ma, a dusza pracowitych zostanie obficie nasycona.
The hater of work does not get his desires, but the soul of the hard workers will be made fat.
5 Sprawiedliwy nienawidzi kłamliwego słowa, a niegodziwy staje się obrzydliwy i zhańbiony.
The upright man is a hater of false words: the evil-doer gets a bad name and is put to shame.
6 Sprawiedliwość strzeże tego, który postępuje uczciwie, a niegodziwość powala grzesznika.
Righteousness keeps safe him whose way is without error, but evil-doers are overturned by sin.
7 Znajduje się taki, który czyni siebie bogatym, a nie ma nic; inny czyni siebie ubogim, choć ma wiele bogactw.
A man may be acting as if he had wealth, but have nothing; another may seem poor, but have great wealth.
8 Okupem za życie człowieka jest jego bogactwo, a ubogi nie słucha strofowania.
A man will give his wealth in exchange for his life; but the poor will not give ear to sharp words.
9 Radośnie błyszczy światło sprawiedliwych, a pochodnia niegodziwych zgaśnie.
There is a glad dawn for the upright man, but the light of the sinner will be put out.
10 Spór powstaje tylko dzięki pysze, a mądrość jest przy tych, co przyjmują radę.
The only effect of pride is fighting; but wisdom is with the quiet in spirit.
11 Łatwo zdobyte bogactwo zmniejsza się, a kto je gromadzi [swą] ręką, pomnaża je.
Wealth quickly got will become less; but he who gets a store by the work of his hands will have it increased.
12 Przedłużająca się nadzieja sprawia ból sercu, a spełnione pragnienie [jest] drzewem życia.
Hope put off is a weariness to the heart; but when what is desired comes, it is a tree of life.
13 Kto gardzi słowem [Bożym], ten zginie, a kto się boi przykazania, dostanie nagrodę.
He who makes sport of the word will come to destruction, but the respecter of the law will be rewarded.
14 Prawo mądrego jest źródłem życia, by uniknąć sideł śmierci.
The teaching of the wise is a fountain of life, turning men away from the nets of death.
15 Prawdziwy rozum daje łaskę, a droga przewrotnych jest ciężka.
Wise behaviour gets approval, but the way of the false is their destruction.
16 Każdy roztropny postępuje rozważnie, a głupi ujawnia głupotę.
A sharp man does everything with knowledge, but a foolish man makes clear his foolish thoughts.
17 Niegodziwy posłaniec popada w zło, a wierny wysłannik jest lekarstwem.
A man taking false news is a cause of trouble, but he who gives news rightly makes things well.
18 Ubóstwo i hańba [spadną na] tego, który odrzuca karność, a kto szanuje upomnienia, dozna czci.
Need and shame will be the fate of him who is uncontrolled by training; but he who takes note of teaching will be honoured.
19 Spełnione pragnienie jest słodkie dla duszy, a odwrócenie się od zła budzi odrazę w głupcach.
To get one's desire is sweet to the soul, but to give up evil is disgusting to the foolish.
20 Kto przestaje z mądrymi, będzie mądry, a towarzysz głupców będzie zniszczony.
Go with wise men and be wise: but he who keeps company with the foolish will be broken.
21 Nieszczęście ściga grzeszników, a sprawiedliwych [Bóg] nagrodzi dobrem.
Evil will overtake sinners, but the upright will be rewarded with good.
22 Dobry [człowiek] zostawia dziedzictwo dzieciom [swoich] dzieci, a majątek grzesznika jest zachowany dla sprawiedliwego.
The heritage of the good man is handed down to his children's children; and the wealth of the sinner is stored up for the upright man.
23 Obfita żywność jest na roli ubogich, lecz i ta może niszczeć przez nieroztropność.
There is much food in the ploughed land of the poor; but it is taken away by wrongdoing.
24 Kto oszczędza swą rózgę, nienawidzi swego syna, a kto go kocha, karze w porę.
He who keeps back his rod is unkind to his son: the loving father gives punishment with care.
25 Sprawiedliwy je i syci swoją duszę, a żołądek niegodziwych cierpi niedostatek.
The upright man has food to the full measure of his desire, but there will be no food for the stomach of evil-doers.
