Przysłów 12
1 Kto kocha karność, kocha wiedzę, a kto nienawidzi upomnienia, jest głupi.
Whoever loves discipline loves knowledge, but the one who hates correction is stupid.
2 Dobry [człowiek] zdobędzie łaskę PANA, ale [PAN] potępi podstępnego.
Yahweh gives favor to a good man, but he condemns a man who makes evil plans.
3 Człowiek nie umocni się niegodziwością, lecz korzeń sprawiedliwych nie będzie poruszony.
A person cannot be established by wickedness, but righteous people cannot be uprooted.
4 Żona cnotliwa [jest] koroną swego męża, ale ta, która go hańbi, [jest] jak zgnilizna w jego kościach.
A worthy wife is her husband's crown, but she who brings shame is like a disease that rots his bones.
5 Myśli sprawiedliwych są prawe, a rady niegodziwych zdradliwe.
The plans of the righteous are just, but the advice of the wicked is deceitful.
6 Słowa niegodziwych czyhają na krew, lecz usta prawych ocalą ich.
The words of wicked people are an ambush waiting for a chance to kill, but the words of the upright keep them safe.
7 Niegodziwi zostają powaleni i już ich nie ma, a dom sprawiedliwych się ostoi.
Wicked people are overthrown and they are gone, but the house of the righteous person will stand.
8 Człowiek będzie chwalony za jego mądrość, a kto jest przewrotnego serca, zostanie wzgardzony.
A person is praised by how much wisdom he has, but the one who makes perverse choices is despised.
9 Lepszy [jest człowiek] wzgardzony, który ma sługę, niż ten, kto się chwali, a któremu brak chleba.
Better to have an unimportant position—only being a servant— than to brag about your importance but have no food.
10 Sprawiedliwy dba o życie swego bydła, a serce niegodziwych jest okrutne.
The righteous person cares about the needs of his animal, but even the compassion of the wicked is cruel.
11 Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżnujących, jest nierozumny.
The one who works his land will have plenty of food, but whoever chases after worthless projects has no sense.
12 Niegodziwy pragnie sieci złych, a korzeń sprawiedliwych wydaje [owoc].
The wicked person desires what evil men have stolen from others, but the fruit of righteous people comes from themselves.
13 Zły zostaje usidlony przez grzech swoich warg, a sprawiedliwy wyjdzie z ucisku.
An evil person is trapped by his wicked talk, but the righteous person escapes from trouble.
14 Człowiek nasyci się dobrem z owocu swoich ust, a za [dzieła] swoich rąk otrzyma zapłatę.
From the fruit of his words a person is filled with good things, just as the work of his hands rewards him.
15 Droga głupiego [wydaje się] słuszna w jego oczach, ale kto słucha rady, jest mądry.
The way of a fool is right in his own eyes, but a wise man listens to advice.
16 Gniew głupiego objawia się od razu, a roztropny skrywa hańbę.
A fool shows his anger at once, but one who ignores an insult is prudent.
17 Kto mówi prawdę, wyraża sprawiedliwość, ale fałszywy świadek – oszustwo.
The one who speaks the truth says what is right, but a false witness tells lies.
18 Znajdzie się taki, którego [słowa] są jak miecz przeszywający, lecz język mądrych [jest] lekarstwem.
The words of one who speaks rashly are like the thrusts of a sword, but the tongue of the wise brings healing.
19 Prawdomówne wargi będą trwać na wieki, ale język kłamliwy [trwa] króciutko.
Truthful lips last forever, but a lying tongue is only for a moment.
20 Podstęp [jest] w sercu tych, którzy knują zło, lecz u doradzających pokój [jest] radość.
There is deceit in the hearts of those who plan to do evil, but joy comes to the advisors of peace.
21 Sprawiedliwego nie spotka żadne zło, ale niegodziwi będą pełni nieszczęścia.
No ill comes on the righteous person, but wicked people are filled with difficulties.
22 Wargi kłamliwe budzą odrazę w PANU, a ci, którzy postępują w prawdzie, podobają mu się.
Yahweh hates lying lips, but those who live faithfully are his delight.
23 Człowiek roztropny ukrywa wiedzę, a serce głupich rozgłasza głupotę.
A prudent man conceals his knowledge, but the heart of fools shouts out folly.
24 Ręka pracowitych będzie panowała, a leniwa będzie płaciła daninę.
The hand of the diligent will rule, but lazy people will be put to forced labor.
25 Troska w sercu człowieka przygnębia je, a dobre słowo je rozwesela.
Anxiety in the heart of a person weighs him down, but a good word makes him glad.
26 Sprawiedliwy jest zacniejszy od swego bliźniego, a droga niegodziwych prowadzi ich na manowce.
The righteous person is a guide for his friend, but the way of the wicked leads them astray.
27 Leniwy nie upiecze tego, co upolował, ale mienie człowieka pracowitego [jest] cenne.
Lazy people would not roast their own game, but the diligent man will obtain precious wealth.
28 Na ścieżce sprawiedliwości jest życie, na jej drodze nie ma śmierci.
Those who walk in the right way find life and in its path there is no death.
