Przysłów 10
1 Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
(Las parábolas de Salomón.) El hijo sabio alegra al padre; y el hijo loco es tristeza a su madre.
2 Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
Los tesoros de maldad no serán de provecho; mas la justicia libra de la muerte.
3 PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
El SEÑOR no dejará hambrear el alma del justo; mas la iniquidad lanzará a los impíos.
4 Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
La mano negligente hace pobre; mas la mano de los diligentes enriquece.
5 Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
El que recoge en el verano es hijo entendido; el que duerme en el tiempo de la siega es hijo que avergüenza.
6 Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
Bendita es la cabeza del justo; mas la boca de los impíos cubre la iniquidad.
7 Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
La memoria del justo será bendita; mas el nombre de los impíos hederá.
8 [Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
El sabio de corazón recibirá los mandamientos; mas el que habla locuras caerá.
9 Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
El que camina en integridad, anda confiado; mas el que pervierte sus caminos, será quebrantado.
10 Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
El que guiña el ojo acarrea tristeza; y el que habla locuras caerá.
11 Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
Vena de vida es la boca del justo; mas la boca de los impíos cubre la iniquidad.
12 Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
El odio despierta las rencillas; mas la caridad cubre todas las maldades.
13 Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
En los labios del prudente se halla sabiduría; y es vara a las espaldas del falto de entendimiento.
14 Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
Los sabios guardan la sabiduría; mas la boca del loco es calamidad cercana.
15 Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
Las riquezas del rico son su ciudad fuerte; y el desmayo de los pobres es su pobreza.
16 Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
La obra del justo es para vida; mas el fruto del impío es para pecado.
17 Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
Camino a la vida es guardar el castigo; mas el que deja la reprensión, yerra.
18 Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
El que encubre el odio es de labios mentirosos; y el que echa mala fama es loco.
19 Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
En las muchas palabras no falta rebelión; mas el que refrena sus labios es prudente.
20 Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
Plata escogida es la lengua del justo; mas el entendimiento ( o corazón ) de los impíos es como nada.
21 Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
Los labios del justo apacientan a muchos; mas los locos con falta de entendimiento mueren.
22 Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
La bendición del SEÑOR es la que enriquece, y no añade tristeza con ella.
23 Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
Hacer abominación es como risa al loco; mas la sabiduría recrea al varón de entendimiento.
24 Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
Lo que el impío teme, eso le vendrá; mas Dios da a los justos lo que desean.
25 Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
Cuando pasare el torbellino, el malo no será; mas el justo, fundado para siempre.
26 Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
Como el vinagre a los dientes, y como el humo a los ojos, así es el perezoso a los que lo envían.
27 Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
El temor del SEÑOR aumentará los días; mas los años de los impíos serán acortados.
28 Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
La esperanza de los justos es alegría; mas la esperanza de los impíos perecerá.
29 Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
El camino del SEÑOR es fortaleza al perfecto; pero es espanto a los que obran maldad.
30 Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
El justo eternalmente no será removido; mas los impíos no habitarán la tierra.
31 Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
La boca del justo producirá sabiduría; mas la lengua perversa será cortada.
32 Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
Los labios del justo conocerán la voluntad de Dios; mas la boca de los impíos habla perversidades.
