Przysłów 10
1 Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
Los proverbios de Salomón. Un hijo sabio hace un padre feliz; pero un hijo insensato trae dolor a su madre.
2 Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
Los tesoros de la maldad no aprovechan nada, pero la justicia libra de la muerte.
3 PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
Yahvé no permitirá que el alma del justo pase hambre, pero aleja el deseo de los malvados.
4 Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
Se hace pobre el que trabaja con mano perezosa, pero la mano del diligente trae riqueza.
5 Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
El que recoge en verano es un hijo sabio, pero el que duerme durante la cosecha es un hijo que causa vergüenza.
6 Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
Las bendiciones están en la cabeza de los justos, pero la violencia cubre la boca de los malvados.
7 Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
La memoria de los justos es bendita, pero el nombre de los malvados se pudrirá.
8 [Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
Los sabios de corazón aceptan los mandamientos, pero un tonto parlanchín caerá.
9 Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
El que camina sin culpa, camina con seguridad, pero el que pervierte sus caminos será descubierto.
10 Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
El que guiña el ojo causa dolor, pero un tonto parlanchín caerá.
11 Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
La boca del justo es un manantial de vida, pero la violencia cubre la boca de los malvados.
12 Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
El odio suscita conflictos, pero el amor cubre todos los males.
13 Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
La sabiduría se encuentra en los labios del que tiene discernimiento, pero la vara es para la espalda del que no tiene entendimiento.
14 Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
Los sabios acumulan conocimientos, pero la boca del necio está cerca de la ruina.
15 Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
La riqueza del rico es su ciudad fuerte. La destrucción de los pobres es su pobreza.
16 Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
El trabajo de los justos conduce a la vida. El aumento de los malvados lleva al pecado.
17 Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
Está en el camino de la vida quien hace caso a la corrección, pero el que abandona la reprensión extravía a los demás.
18 Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
El que oculta el odio tiene labios mentirosos. El que profiere una calumnia es un necio.
19 Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
En la multitud de palabras no falta la desobediencia, pero el que refrena sus labios lo hace con sabiduría.
20 Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
La lengua del justo es como la plata selecta. El corazón de los malvados es de poco valor.
21 Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
Los labios de los justos alimentan a muchos, pero los necios mueren por falta de entendimiento.
22 Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
La bendición de Yahvé trae riqueza, y no le añade ningún problema.
23 Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
El placer del necio es hacer la maldad, pero la sabiduría es un hombre de placer del entendimiento.
24 Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
Lo que los malvados temen los alcanzará, pero el deseo de los justos será concedido.
25 Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
Cuando el torbellino pasa, el malvado ya no existe; pero los justos se mantienen firmes para siempre.
26 Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
Como vinagre a los dientes y como humo a los ojos, así es el perezoso para los que lo envían.
27 Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
El temor a Yahvé prolonga los días, pero los años de los impíos serán acortados.
28 Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
La perspectiva de los justos es la alegría, pero la esperanza de los malvados perecerá.
29 Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
El camino de Yahvé es una fortaleza para los rectos, sino que es una destrucción para los obreros de la iniquidad.
30 Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
Los justos nunca serán eliminados, pero los malvados no habitarán la tierra.
31 Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
La boca del justo produce sabiduría, pero la lengua perversa será cortada.
32 Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
Los labios de los justos saben lo que es aceptable, pero la boca de los malvados es perversa.
