Przysłów 10
1 Przysłowia Salomona. Mądry syn sprawia ojcu radość, a głupi syn [jest] zgryzotą swojej matki.
The proverbs of Solomon. A wise son makes a glad father, but a foolish son is the heaviness of his mother.
2 Skarby niegodziwości nie przynoszą pożytku, lecz sprawiedliwość uwalnia od śmierci.
Treasures of wickedness profit nothing, but righteousness delivers from death.
3 PAN nie pozwoli, by dusza sprawiedliwego cierpiała głód, a rozproszy majątek niegodziwych.
Jehovah will not allow the soul of a righteous man to famish, but he thrusts away the desire of the wicked.
4 Leniwa ręka prowadzi do nędzy, a ręka pracowita ubogaca.
He who works with a slack hand becomes poor, but the hand of the diligent makes rich.
5 Kto zbiera w lecie, jest synem roztropnym; syn, który śpi w czasie żniwa, przynosi hańbę.
He who gathers in summer is a wise son. He who sleeps in harvest is a son who causes shame.
6 Błogosławieństwa [są] na głowie sprawiedliwego, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
Blessings are upon the head of a righteous man, but violence covers the mouth of the wicked.
7 Pamięć sprawiedliwego jest błogosławiona, a imię niegodziwych zgnije.
The memory of a righteous man is blessed, but the name of the wicked shall rot.
8 [Człowiek] mądrego serca przyjmuje przykazania, a gadatliwy głupiec upadnie.
The wise in heart will receive commandments, but a prating fool shall fall.
9 Kto postępuje uczciwie, postępuje bezpiecznie, a kto jest przewrotny w swoich drogach, zostanie ujawniony.
He who walks uprightly walks securely, but he who perverts his ways shall be known.
10 Kto mruga okiem, przynosi cierpienie, a gadatliwy głupiec upadnie.
He who winks with the eye causes sorrow. And a prating fool shall fall.
11 Usta sprawiedliwego są źródłem życia, a usta niegodziwych kryją nieprawość.
The mouth of a righteous man is a fountain of life, but violence covers the mouth of the wicked.
12 Nienawiść wznieca kłótnie, a miłość zakrywa wszystkie grzechy.
Hatred stirs up strife, but love covers all transgressions.
13 Na wargach rozumnego znajduje się mądrość, a kij na grzbiecie nierozumnego.
In the lips of him who has discernment wisdom is found, but a rod is for the back of him who is void of understanding.
14 Mądrzy gromadzą wiedzę, a usta głupiego grożą zniszczeniem.
Wise men lay up knowledge, but the mouth of a foolish man is a present destruction.
15 Majątek bogacza [jest] jego warownym miastem, a zniszczeniem ubogich jest ich nędza.
The rich man's wealth is his strong city. The destruction of the poor is their poverty.
16 Praca sprawiedliwego [prowadzi] do życia, a dochód niegodziwych do grzechu.
The labor of a righteous man produces life. The fruit of a wicked man is to sin.
17 Kto przestrzega karności, [idzie] ścieżką życia, a kto gardzi upomnieniem, błądzi.
He is in the way of life who heeds correction, but he who forsakes reproof errs.
18 Kto kryje nienawiść kłamliwymi wargami i kto rozgłasza oszczerstwo, jest głupcem.
He who hides hatred is of lying lips. And he who utters a slander is a fool.
19 Wielomówność nie bywa bez grzechu, a kto powściąga swoje wargi, jest roztropny.
Transgression is not lacking in the multitude of words, but he who refrains his lips does wisely.
20 Język sprawiedliwego jest wybornym srebrem, [a] serce niegodziwych jest mało warte.
The tongue of a righteous man is choice silver. The heart of the wicked is little worth.
21 Wargi sprawiedliwego żywią wielu, a głupi umierają przez brak rozumu.
The lips of a righteous man feeds many, but the foolish die for lack of understanding.
22 Błogosławieństwo PANA wzbogaca i nie przynosi z sobą zmartwień.
The blessing of Jehovah, it makes rich, and he adds no sorrow with it.
23 Dla głupiego popełnić haniebny czyn to zabawa, a człowiek roztropny [trzyma się] mądrości.
It is as sport to a fool to do mischief, and so is wisdom to a man of understanding.
24 Niegodziwego spotka to, czego się boi, a sprawiedliwym [Bóg] daje to, czego pragną.
The fear of a wicked man shall come upon him. And the desire of the righteous shall be granted.
25 Jak wicher przemija, [tak] niegodziwy [nie przetrwa], a sprawiedliwy [ma] wieczny fundament.
When the whirlwind passes, the wicked man is no more, but the righteous man is an everlasting foundation.
26 Czym ocet dla zębów i dym dla oczu, tym [jest] leniwy dla tych, którzy go posyłają.
As vinegar to the teeth, and as smoke to the eyes, so is the sluggard to those who send him.
27 Bojaźń PANA przedłuża dni, a lata niegodziwego będą skrócone.
The fear of Jehovah prolongs days, but the years of the wicked shall be shortened.
28 Oczekiwanie sprawiedliwych przynosi radość, a nadzieja niegodziwych zginie.
The hope of the righteous is gladness, but the expectation of the wicked shall perish.
29 Droga PANA jest mocą dla prawego, a zgubą dla czyniących nieprawość.
The way of Jehovah is a stronghold to the upright, but it is a destruction to the workers of iniquity.
30 Sprawiedliwy nigdy się nie zachwieje, a niegodziwi nie będą mieszkać na ziemi.
A righteous man shall never be removed, but the wicked shall not dwell in the land.
31 Usta sprawiedliwego wydają mądrość, a język przewrotny będzie wycięty.
The mouth of a righteous man brings forth wisdom, but the perverse tongue shall be cut off.
32 Wargi sprawiedliwego wiedzą, co wypada, a usta niegodziwych są przewrotne.
The lips of a righteous man knows what is acceptable, but the mouth of the wicked is perverseness.
