< Przysłów 1 >
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Provérbios de Salomão, filho de David, rei de Israel;
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Para se conhecer a sabedoria e a instrução; para se entenderem as palavras da prudência;
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Para se receber a instrução do entendimento, a justiça, o juízo, e a equidade;
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
Para dar aos símplice prudência, e aos moços conhecimento e bom siso;
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Para o sábio ouvir e crescer em doutrina, e o entendido adquirir sábios conselhos;
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
Para entender provérbios e a sua declaração: como também as palavras dos sábios, e as suas adivinhações.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
O temor do Senhor é o princípio da ciência: os loucos desprezam a sabedoria e a instrução.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Filho meu, ouve a instrução de teu pai, e não deixes a doutrina de tua mãe.
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Porque diadema de graça serão para a tua cabeça, e colares para o teu pescoço.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Filho meu, se os pecadores te atraírem com afagos, não consintas.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
Se disserem: Vem conosco; espiemos o sangue; espreitemos o inocente sem razão;
12 Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol )
Traguemo-los vivos, como a sepultura; e inteiros, como os que descem à cova; (Sheol )
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Acharemos toda a sorte de fazenda preciosa; encheremos as nossas casas de despojos;
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Lança a tua sorte entre nós; teremos todos uma só bolsa.
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Filho meu, não te ponhas a caminho com eles: desvia o pé das suas veredas;
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Porque os seus pés correm para o mal, e se apressam a derramar sangue.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Na verdade debalde se estende a rede perante os olhos de toda a sorte de aves.
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
E estes armam ciladas contra o seu próprio sangue; e as suas próprias vidas espreitam.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Assim são as veredas de todo aquele que usa de avareza: ela prenderá a alma de seus amos.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
A suprema sabedoria altamente clama de fora: pelas ruas levanta a sua voz.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
Nas encruzilhadas, em que há tumultos, clama: às entradas das portas, na cidade profere as suas palavras.
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Até quando, ó símplices, amareis a simplicidade? e vós, escarnecedores, desejareis o escarneio? e vós, loucos, aborrecereis o conhecimento?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Tornai-vos à minha repreensão: eis que abundantemente vos derramarei de meu espírito e vos farei saber as minhas palavras.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Porquanto clamei, e vós recusastes; estendi a minha mão, e não houve quem desse atenção;
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
Mas rejeitastes todo o meu conselho, e não quizestes a minha repreensão.
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Também eu me rirei na vossa perdição, e zombarei, vindo o vosso temor;
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
Vindo como a assolação o vosso temor, e vindo a vossa perdição como uma tormenta, sobrevindo-vos aperto e angústia.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Então a mim clamarão, porém eu não responderei; de madrugada me buscarão, porém não me acharão.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Porquanto aborreceram o conhecimento; e não elegeram o temor do Senhor;
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Não consentiram ao meu conselho e desprezaram toda a minha repreensão.
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
Assim que comerão do fruto do seu caminho, e fartar-se-ão dos seus próprios conselhos.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Porque o desvio dos símplices os matará, e a prosperidade dos loucos os destruirá.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Porém o que me der ouvidos habitará seguramente, e estará descançado do temor do mal