< Przysłów 1 >
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
[the] proverbs of Solomon [the] son of David [the] king of Israel.
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
To learn wisdom and discipline to teach words of understanding.
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
To receive correction of insight righteousness and justice and uprightness.
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
To give to naive people prudence to a youth knowledge and discretion.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Let him listen a prudent [one] and let him increase insight and a discerning [one] wise directions let him get.
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
To understand a proverb and an enigma [the] words of learned ones and parables their.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
[the] fear of Yahweh [is the] beginning of knowledge wisdom and discipline fools they despise.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Listen to O son my [the] correction of father your and may not you reject [the] instruction of mother your.
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
For - [will be] a wreath of favor they for head your and necklaces for neck your.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
O son my if they will entice you sinners may not you be willing.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
If they will say come! with us let us lie in wait for blood let us lie hidden for an innocent [one] without cause.
12 Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol )
Let us engulf them like Sheol alive and complete like [those who] go down of [the] pit. (Sheol )
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
All wealth prized we will find we will fill houses our plunder.
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Lot your you will cast in midst of us a bag one it will belong to all of us.
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
O son my may not you walk in [the] way with them restrain foot your from pathway their.
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
For feet their to evil they run and they may make haste to shed blood.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
For in vain [is] spread out the net in [the] eyes of every owner of a wing.
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
And they for own blood their they lie in wait they lie hidden for own life their.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
[are] thus [the] paths of Every [one who] gains unjustly unjust gain [the] life of owners its it will take.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
Wisdom in the street it cries aloud in the open places she gives voice her.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
At [the] top of noisy [places] she calls out at [the] entrances of [the] gates in the city sayings her she utters.
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Until when? - O naive people will you love naivete and mockers mockery do they delight in? themselves and fools will they hate? knowledge.
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
You will turn back to rebuke my here! I will pour out to you spirit my let me declare words my you.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Because I called and you refused I offered hand my and there not [was] an attentive [one].
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
And you ignored all advice my and rebuke my not you yielded to.
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Also I at calamity your I will laugh I will mock when comes dread your.
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
When comes (like devastation *Q(K)*) dread your and calamity your like a storm-wind it will arrive when comes on you trouble and distress.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Then they will call to me and not I will answer they will earnestly seek me and not they will find me.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Because for they hated knowledge and [the] fear of Yahweh not they chose.
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Not they yielded to advice my they spurned all rebuke my.
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
So they may eat from [the] fruit of way their and from own schemes their they will be surfeited.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
For [the] waywardness of naive people it will ruin them and [the] ease of fools it will destroy them.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
And [one who] listens to me he will dwell security and he will be at ease from dread of trouble.