Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
De spreuken van Salomo, den zoon van David, den koning van Israel,
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Om wijsheid en tucht te weten; om te verstaan redenen des verstands;
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Om aan te nemen onderwijs van goed verstand, gerechtigheid, en recht, en billijkheden;
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
Om den slechten kloekzinnigheid te geven, den jongeling wetenschap en bedachtzaamheid.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Die wijs is, zal horen, en zal in lere toenemen; en die verstandig is, zal wijzen raad bekomen;
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
Om te verstaan een spreuk en de uitlegging, de woorden der wijzen en hun raadselen.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
De vrees des HEEREN is het beginsel der wetenschap; de dwazen verachten wijsheid en tucht.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Mijn zoon! hoor de tucht uws vaders, en verlaat de leer uwer moeder niet;
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Want zij zullen uw hoofd een aangenaam toevoegsel zijn, en ketenen aan uw hals.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Mijn zoon! indien de zondaars u aanlokken, bewillig niet;
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
Indien zij zeggen: Ga met ons, laat ons loeren op bloed, ons versteken tegen den onschuldige, zonder oorzaak;
Laat ons hen levend verslinden, als het graf; ja, geheel en al, gelijk die in den kuil nederdalen; (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Alle kostelijk goed zullen wij vinden, onze huizen zullen wij met roof vullen.
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Gij zult uw lot midden onder ons werpen; wij zullen allen een buidel hebben.
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Mijn zoon! wandel niet met hen op den weg; weer uw voet van hun pad.
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Want hun voeten lopen ten boze; en zij haasten zich om bloed te storten.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Zekerlijk, het net wordt tevergeefs gespreid voor de ogen van allerlei gevogelte;
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
En deze loeren op hun eigen bloed, en versteken zich tegen hun zielen.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Zo zijn de paden van een iegelijk, die gierigheid pleegt; zij zal de ziel van haar meester vangen.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
De opperste Wijsheid roept overluid daarbuiten; Zij verheft Haar stem op de straten.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
Zij roept in het voorste der woelingen; aan de deuren der poorten spreekt Zij Haar redenen in de stad;
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Gij slechten! hoe lang zult gij de slechtigheid beminnen, en de spotters voor zich de spotternij begeren, en de zotten wetenschap haten?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Keert u tot Mijn bestraffing; ziet, Ik zal Mijn Geest ulieden overvloediglijk uitstorten; Ik zal Mijn woorden u bekend maken.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Dewijl Ik geroepen heb, en gijlieden geweigerd hebt; Mijn hand uitgestrekt heb, en er niemand was, die opmerkte;
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
En gij al Mijn raad verworpen, en Mijn bestraffing niet gewild hebt;
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Zo zal Ik ook in ulieder verderf lachen; Ik zal spotten, wanneer uw vreze komt.
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
Wanneer uw vreze komt gelijk een verwoesting, en uw verderf aankomt als een wervelwind; wanneer u benauwdheid en angst overkomt;
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Dan zullen zij tot Mij roepen, maar Ik zal niet antwoorden; zij zullen Mij vroeg zoeken, maar zullen Mij niet vinden;
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Daarom, dat zij de wetenschap gehaat hebben, en de vreze des HEEREN niet hebben verkoren.
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Zij hebben in Mijn raad niet bewilligd; al Mijn bestraffingen hebben zij versmaad;
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
Zo zullen zij eten van de vrucht van hun weg, en zich verzadigen met hun raadslagen.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Want de afkering der slechten zal hen doden, en de voorspoed der zotten zal hen verderven.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Maar die naar Mij hoort, zal zeker wonen, en hij zal gerust zijn van de vreze des kwaads.
