Mateusza 5
1 A [Jezus], widząc tłumy, wszedł na górę, a gdy usiadł, podeszli do niego jego uczniowie.
Voyant la foule, il monta sur la montagne. Lorsqu'il se fut assis, ses disciples vinrent à lui.
2 Wtedy otworzył usta i nauczał ich:
Il ouvrit la bouche et les enseigna, en disant,
3 Błogosławieni ubodzy w duchu, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
« Heureux les pauvres en esprit, car le Royaume des cieux est à eux.
4 Błogosławieni, którzy się smucą, ponieważ oni będą pocieszeni.
Heureux ceux qui pleurent, car ils seront réconfortés.
5 Błogosławieni cisi, ponieważ oni odziedziczą ziemię.
Heureux les doux, car ils hériteront de la terre.
6 Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, ponieważ oni będą nasyceni.
Heureux ceux qui ont faim et soif de la justice, car ils seront remplis.
7 Błogosławieni miłosierni, ponieważ oni dostąpią miłosierdzia.
Heureux les miséricordieux, car ils obtiendront la miséricorde.
8 Błogosławieni czystego serca, ponieważ oni zobaczą Boga.
Heureux ceux qui ont le cœur pur, car ils verront Dieu.
9 Błogosławieni czyniący pokój, ponieważ oni będą nazwani synami Bożymi.
Heureux les artisans de la paix! car ils seront appelés enfants de Dieu.
10 Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie z powodu sprawiedliwości, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
Heureux ceux qui ont été persécutés pour la justice, car le Royaume des cieux est à eux.
11 Błogosławieni jesteście, gdy z mego powodu będą wam złorzeczyć, prześladować was i mówić kłamliwie wszystko, co złe, przeciwko wam.
Heureux serez-vous lorsque, à cause de moi, on vous outragera, on vous persécutera et on dira faussement toute sorte de mal contre vous.
12 Radujcie się i weselcie, ponieważ obfita jest wasza nagroda w niebie; tak bowiem prześladowali proroków, którzy [byli] przed wami.
Réjouissez-vous, et soyez dans l'allégresse, car votre récompense sera grande dans les cieux. Car c'est ainsi qu'on a persécuté les prophètes qui ont été avant vous.
13 Wy jesteście solą ziemi; lecz jeśli sól zwietrzeje, czym [ją] posolą? Na nic się już nie przyda, tylko na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.
« Vous êtes le sel de la terre; mais si le sel a perdu sa saveur, avec quoi le salera-t-on? Il n'est alors bon à rien, sinon à être jeté dehors et foulé aux pieds des hommes.
14 Wy jesteście światłością świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze.
Vous êtes la lumière du monde. Une ville située sur une colline ne peut être cachée.
15 Nie zapala się świecy i nie stawia jej pod naczyniem, ale na świeczniku, i świeci wszystkim, którzy [są] w domu.
On n'allume pas non plus une lampe pour la mettre sous un panier à mesurer, mais sur un support, et elle brille pour tous ceux qui sont dans la maison.
16 Tak niech wasza światłość świeci przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili waszego Ojca, który jest w niebie.
De même, que votre lumière brille devant les hommes, afin qu'ils voient vos bonnes œuvres et glorifient votre Père qui est dans les cieux.
17 Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić.
« Ne croyez pas que je sois venu détruire la loi ou les prophètes. Je ne suis pas venu pour détruire, mais pour accomplir.
18 Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie przeminie z prawa, aż wszystko się wypełni.
Car, en vérité, je vous le dis, tant que le ciel et la terre ne passeront pas, il ne disparaîtra pas de la loi une seule petite lettre ou un seul petit trait de plume, jusqu'à ce que tout soit accompli.
19 Kto by więc złamał jedno z tych najmniejszych przykazań i uczyłby tak ludzi, będzie nazwany najmniejszym w królestwie niebieskim. A kto by [je] wypełniał i uczył, ten będzie nazwany wielkim w królestwie niebieskim.
C'est pourquoi, quiconque transgressera l'un de ces plus petits commandements et enseignera à d'autres à le faire, sera appelé le plus petit dans le Royaume des Cieux; mais quiconque les mettra en pratique et les enseignera sera appelé grand dans le Royaume des Cieux.
20 Mówię wam bowiem: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie obfitsza niż uczonych w Piśmie i faryzeuszy, żadnym sposobem nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.
Car je vous le dis, si votre justice ne dépasse pas celle des scribes et des pharisiens, vous n'entrerez pas dans le Royaume des cieux.
21 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz zabijał, a kto by zabił, podlega sądowi.
Vous avez appris qu'il a été dit aux anciens: « Tu ne commettras pas de meurtre", et « Celui qui commet un meurtre sera exposé au jugement ».
22 Lecz ja wam mówię: Każdy, kto się gniewa na swego brata bez przyczyny, podlega sądowi, a kto powie swemu bratu: Raka, podlega Radzie, a kto powie: Głupcze, podlega [karze] ognia piekielnego. (Geenna g1067)
Mais moi, je vous dis que quiconque se met en colère contre son frère sans raison sera en danger de jugement. Celui qui dit à son frère: « Raca!" risque le conseil. Celui qui dira: « Tu es fou », risquera le feu de la géhenne. (Geenna g1067)
23 Jeśli więc przyniesiesz swój dar na ołtarz i tam przypomnisz sobie, że twój brat ma coś przeciwko tobie;
« Si donc tu présentes ton offrande à l'autel, et que là tu te souviennes que ton frère a quelque chose contre toi,
24 Zostaw swój dar tam przed ołtarzem, idź i najpierw pojednaj się ze swoim bratem, a potem przyjdź i ofiaruj swój dar.
laisse là ton offrande devant l'autel, et va-t'en. Réconcilie-toi d'abord avec ton frère, puis viens offrir ton offrande.
25 Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, dopóki jesteś z nim w drodze, aby przeciwnik nie wydał cię sędziemu, a sędzia strażnikowi, i aby nie wtrącono cię do więzienia.
Mets-toi rapidement d'accord avec ton adversaire pendant que tu es avec lui en chemin, de peur que le procureur ne te livre au juge, que le juge ne te livre à l'officier, et que tu ne sois jeté en prison.
26 Zaprawdę powiadam ci: Nie wyjdziesz stamtąd, dopóki nie oddasz ostatniego grosza.
En tout cas, je te le dis, tu ne sortiras pas de là avant d'avoir payé le dernier sou.
27 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz cudzołożył.
Vous avez appris qu'il a été dit: " Tu ne commettras pas d'adultère »;
28 Lecz ja wam mówię: Każdy, kto patrzy na kobietę, aby jej pożądać, już popełnił z nią cudzołóstwo w swoim sercu.
mais moi, je vous dis que quiconque regarde une femme pour la convoiter a déjà commis un adultère avec elle dans son cœur.
29 Jeśli więc twoje prawe oko jest ci powodem upadku, wyłup je i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
Si ton œil droit te fait trébucher, arrache-le et jette-le loin de toi. Car il est plus avantageux pour toi qu'un seul de tes membres périsse que ton corps tout entier soit jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
30 A jeśli twoja prawa ręka jest ci powodem upadku, odetnij ją i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
Si ta main droite te fait trébucher, coupe-la et jette-la loin de toi. Car il est plus avantageux pour toi que l'un de tes membres périsse, que tout ton corps soit jeté dans la géhenne. (Geenna g1067)
31 Powiedziano też: Kto oddala swoją żonę, niech jej da list rozwodowy.
Il a aussi été dit: « Si quelqu'un répudie sa femme, qu'il lui donne une lettre de divorce ».
32 Lecz ja wam mówię: Kto oddala swoją żonę – poza przypadkiem nierządu – prowadzi ją do cudzołóstwa, a kto żeni się z oddaloną, cudzołoży.
Mais moi, je vous dis que si quelqu'un répudie sa femme, sauf pour cause d'immoralité sexuelle, il la rend adultère, et que si quelqu'un l'épouse alors qu'elle est répudiée, il commet un adultère.
33 Słyszeliście też, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, ale dotrzymasz Panu swych przysiąg.
« Vous avez encore entendu qu'il a été dit aux anciens: Tu ne feras pas de faux serments, mais tu accompliras tes serments envers le Seigneur.
34 Lecz ja wam mówię: Wcale nie przysięgajcie – ani na niebo, gdyż jest tronem Boga;
Mais moi, je vous dis de ne pas jurer du tout: ni par le ciel, car c'est le trône de Dieu;
35 Ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem jego stóp, ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem wielkiego króla.
ni par la terre, car c'est le marchepied de ses pieds; ni par Jérusalem, car c'est la ville du grand Roi.
36 Ani na swoją głowę nie będziesz przysięgał, gdyż nie możesz jednego włosa uczynić białym albo czarnym.
Tu ne jureras pas non plus par ta tête, car on ne peut rendre un cheveu blanc ou noir.
37 Ale wasza mowa niech będzie: Tak – tak, nie – nie. A co jest ponadto, pochodzi od złego.
Mais que ton « oui » soit « oui » et que ton « non » soit « non ». Tout ce qui est plus que cela appartient au malin.
38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb.
Vous avez appris qu'il a été dit: 'Œil pour œil, dent pour dent'.
39 Lecz ja wam mówię: Nie sprzeciwiajcie się złemu, ale jeśli ktoś uderzy cię w prawy policzek, nadstaw mu i drugi.
Mais moi, je vous dis de ne pas résister à celui qui fait le mal; mais si quelqu'un te frappe sur la joue droite, tends-lui aussi l'autre.
40 Temu, kto chce się z tobą procesować i wziąć twoją szatę, zostaw i płaszcz.
Si quelqu'un te poursuit pour te prendre ton manteau, laisse-lui aussi ton manteau.
41 A jeśli ktoś cię przymusza, żebyś [szedł] z nim jedną milę, idź z nim [i] dwie.
Si quelqu'un te force à faire un kilomètre, fais-en deux avec lui.
42 Temu, kto cię prosi, daj, a od tego, kto chce od ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.
Donne à celui qui te demande, et ne repousse pas celui qui veut t'emprunter.
43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a swego nieprzyjaciela będziesz nienawidził.
Vous avez appris qu'il a été dit: « Tu aimeras ton prochain et tu haïras ton ennemi ».
44 Lecz ja wam mówię: Miłujcie waszych nieprzyjaciół, błogosławcie tym, którzy was przeklinają, dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą i módlcie się za tych, którzy wam wyrządzają zło i prześladują was;
Mais moi, je vous dis: aimez vos ennemis, bénissez ceux qui vous maudissent, faites du bien à ceux qui vous haïssent, et priez pour ceux qui vous maltraitent et vous persécutent,
45 Abyście byli synami waszego Ojca, który [jest] w niebie. On bowiem sprawia, że jego słońce wschodzi nad złymi i nad dobrymi i deszcz zsyła na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.
afin que vous soyez les enfants de votre Père qui est dans les cieux. Car il fait lever son soleil sur les méchants et sur les bons, et il fait tomber la pluie sur les justes et sur les injustes.
46 Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, jakąż macie nagrodę? Czyż i celnicy tego nie czynią?
Car si vous aimez ceux qui vous aiment, quelle récompense aurez-vous? Les collecteurs d'impôts eux-mêmes ne font-ils pas de même?
47 A jeśli tylko waszych braci pozdrawiacie, cóż szczególnego czynicie? Czyż i celnicy tak nie czynią?
Si vous vous contentez de saluer vos amis, que faites-vous de plus que les autres? Les collecteurs d'impôts n' en font-ils pas autant?
48 Bądźcie więc doskonali, tak jak doskonały jest wasz Ojciec, który jest w niebie.
C'est pourquoi vous devez être parfaits, comme votre Père qui est dans les cieux est parfait.
