Mateusza 5
1 A [Jezus], widząc tłumy, wszedł na górę, a gdy usiadł, podeszli do niego jego uczniowie.
यीशु तैना हछे लोक लेइतां एक्की पहैड़ी पुड़ च़लो जेव, ते ज़ैखन तै शिखालनेरे लेइ बिश्शो त तैसेरे चेले तैस कां आए।
2 Wtedy otworzył usta i nauczał ich:
तैखन यीशु तैन लोकन शिक्षा देने लगो,
3 Błogosławieni ubodzy w duchu, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
“परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना ज़ानतन कि तैन परमेशरेरी ज़रूरते, किजोकि तै तैन पुड़ राज़ केरेलो।
4 Błogosławieni, którzy się smucą, ponieważ oni będą pocieszeni.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना दुखी आन, किजोकि परमेशर तैन तस्सली देलो।
5 Błogosławieni cisi, ponieważ oni odziedziczą ziemię.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते ज़ैना नम्र आन, किजोकि परमेशर तैन, तैना सैरी बरकतां देलो ज़ैन केरो तैनी वादो कियोरोए।
6 Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, ponieważ oni będą nasyceni.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना परमेशरेरी नज़री मां रोड़ी गल्लां केरनेरी बड़ी इच्छा रखतन, (ज़ेन्च़रे कोई ढ्लुखोरो खाने पीनेरी इच्छा रखते) तैन परमेशर अपनि मेर्ज़ी पुड़ च़लनेरे लेइ शक्ति देते।
7 Błogosławieni miłosierni, ponieważ oni dostąpią miłosierdzia.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना दया केरतन, किजोकि परमेशर भी तैन पुड़ दया केरेलो।
8 Błogosławieni czystego serca, ponieważ oni zobaczą Boga.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैन केरे मन साफ आन, किजोकि तैन परमेशर दर्शन देलो।
9 Błogosławieni czyniący pokój, ponieważ oni będą nazwani synami Bożymi.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना शैनतरां कम्मां केरतन, किजोकि तैन जो परमेशरेरे बच्चे ज़ोले।
10 Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie z powodu sprawiedliwości, ponieważ do nich należy królestwo niebieskie.
परमेशर तैन लोकन बरकत देते, ज़ैना परमेशरेरी नज़री मां रोड़ि गल्लां केरनेरे वजाई सेइं सताए गातन, किजोकि परमेशर तैन पुड़ राज़ केरते।”
11 Błogosławieni jesteście, gdy z mego powodu będą wam złorzeczyć, prześladować was i mówić kłamliwie wszystko, co złe, przeciwko wam.
“परमेशर तुसन बरकत देलो, ज़ैखन लोक तुसन मेरे चेलो भोनेरे वाजाई सेइं तुश्शी तुहीन केरन ते स्तान ते झूठ ज़ोइतां हर किसमेरी बुरी गल्लां तुश्शे बारे मां ज़ोन।
12 Radujcie się i weselcie, ponieważ obfita jest wasza nagroda w niebie; tak bowiem prześladowali proroków, którzy [byli] przed wami.
तैखन तुस खुशी रेइयथ ते मघन भोइयथ, किजोकि परमेशरे ज़ैन इनाम स्वर्गे मां तुश्शे लेइ रख्खेरूए तैन बड़ू बड्डूए, किजोकि लोकेईं बड़े पेइले तैना नबी भी एन्च़रे सतोरे थिये।”
13 Wy jesteście solą ziemi; lecz jeśli sól zwietrzeje, czym [ją] posolą? Na nic się już nie przyda, tylko na wyrzucenie i podeptanie przez ludzi.
“तुस इस दुनियारे लोकां केरे लेइ लूनेरे ज़ेरे आथ, पन अगर लूनेरो स्वाद च़ेलि गाए, त फिरी दुबारां केन्च़रे तैसेरो स्वाद वापस आनेले? फिरी तैन कोन्ची कम्मेरू न राए, सुवाए बेइरोवं शारनेरां ते लोकां केरे पांवेइं सेइं ढ्लेन्च़ोनेरां।”
14 Wy jesteście światłością świata. Nie może się ukryć miasto położone na górze.
“तुस इस दुनियारे लोकां केरे लेइ लोअरे ज़ेरे आथ। ज़ैन नगर पहाड़े पुड़ बसते तैन कधे भी छ़ेप्पी न सके।
15 Nie zapala się świecy i nie stawia jej pod naczyniem, ale na świeczniku, i świeci wszystkim, którzy [są] w domu.
लोक बलतो दीयो हेटी मां न रखन, पन तैस उच्ची ठैरी रखतन ताके घरेरे सैरी मैनन् लौ पुज़्ज़े।
16 Tak niech wasza światłość świeci przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili waszego Ojca, który jest w niebie.
ते एन्च़रे तुश्शी लौ मैन्हु केरे सामने एरी चमके, ताके तैना तुश्शां रोड़ां कम्मां हेरतां तुश्शे स्वर्गेरे बाजेरी तारीफ़ केरन।”
17 Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić.
“एन न बुझ़थ कि अवं मूसेरो कानून या नेबी केरे किताबन मां लिखोरी गल्लां रद केरने ओरोईं। अवं तैन रद केरने नईं बल्के पूरी केरने ओरोईं।
18 Zaprawdę bowiem powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie przeminie z prawa, aż wszystko się wypełni.
किजोकि अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं, कि ज़ां तगर धरती त अम्बर खतम न भोए, तांतगर परमेशरेरे कानूने मरां अक मात्रा या बिंदी भी न टलेली, ज़ां तगर सब किछ लिखोरू पूरू न भोए।
19 Kto by więc złamał jedno z tych najmniejszych przykazań i uczyłby tak ludzi, będzie nazwany najmniejszym w królestwie niebieskim. A kto by [je] wypełniał i uczył, ten będzie nazwany wielkim w królestwie niebieskim.
एल्हेरेलेइ ज़ै कोई इन निकड़े करां निकड़े हुक्मन मरां केन्ची एक्की ज़ेरे ट्लोड़ते ते होरन भी एन्ने केरनू शिखालते, तै स्वर्गेरे राज़्ज़े मां सेब्भन करां निकड़ो भोलो, पन ज़ै तैन हुक्मन पुड़ अमल केरते ते होरन भी एन हुक्मन पुड़ च़लनेरे बारे मां शिखालते त तै स्वर्गेरे राज़्ज़े मां बड्डो भोलो।
20 Mówię wam bowiem: Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie obfitsza niż uczonych w Piśmie i faryzeuszy, żadnym sposobem nie wejdziecie do królestwa niebieskiego.
किजोकि अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि ज़ां तगर तुस शास्त्री ते फरीसी लोकन करां रोड़े च़ारे कानूने न मन्नेले, तांतगर तुस स्वर्गेरे राज़्ज़े मां दाखल न भोइ सकतथ।”
21 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz zabijał, a kto by zabił, podlega sądowi.
“तुसेईं शुनेरू थियूं कि परमेशरे इश्शे दादे-पड़दादन सेइं ज़ोरू थियूं, ‘खून नईं केरनो, ते ज़ै खून केरेलो त तैस आदालत सज़ा देली।’
22 Lecz ja wam mówię: Każdy, kto się gniewa na swego brata bez przyczyny, podlega sądowi, a kto powie swemu bratu: Raka, podlega Radzie, a kto powie: Głupcze, podlega [karze] ognia piekielnego. (Geenna g1067)
पन मेरू ज़ोनू एने कि ज़ै कोई अपने ढ्लाए पुड़ क्रोध केरते, परमेशर तैसेरो इन्साफ केरेलो, ते ज़ै कोई अपने ढ्लाए जो निकम्मो ज़ोते त तैस भी महासभा मां जुवाब देनो पेनोए, ते ज़ै कोई अपने ढ्लाए जो ‘बेवकूफ’ ज़ोलो त परमेशर तैस नरकेरे अगारी सज़ा देलो। (Geenna g1067)
23 Jeśli więc przyniesiesz swój dar na ołtarz i tam przypomnisz sobie, że twój brat ma coś przeciwko tobie;
एल्हेरेलेइ अगर तू अपनि च़ढ़तल मन्दरे मां आनस, ते तैड़ी तीं याद एज्जे कि मीं अपने ढ्लाए सेइं किछ गिलोए।
24 Zostaw swój dar tam przed ołtarzem, idź i najpierw pojednaj się ze swoim bratem, a potem przyjdź i ofiaruj swój dar.
त तू अपनि च़ढ़तल बलिदान च़ाढ़नेरि ठैरी पुड़ छ़ेडतां पेइले अपने ढ्लाए सेइं मेल-मलाप केरां, फिरी अपनि च़ढ़तल च़ैढ़ां।
25 Pogódź się ze swoim przeciwnikiem szybko, dopóki jesteś z nim w drodze, aby przeciwnik nie wydał cię sędziemu, a sędzia strażnikowi, i aby nie wtrącono cię do więzienia.
अगर कोई मैन्हु तीं पुड़ दाओ केरतां तीं आदालती मां नेनो चाते, त तू बत्तां तैस सेइं मेल-मिलाप केरां न त तैनी तू हाकिमे कां खड़ो केरनोस, ते तैनी तू सिपैहीएरे हवाले केरनोस ते सिपैहिए तू कैद केरतां छ़डनोस।
26 Zaprawdę powiadam ci: Nie wyjdziesz stamtąd, dopóki nie oddasz ostatniego grosza.
अवं तुसन सेइं सच़ ज़ोताईं कि ज़ां तगर तू पाई-पाई न देलो त तांतगर तैट्ठां छुट्टी न सकेलो।”
27 Słyszeliście, że powiedziano przodkom: Nie będziesz cudzołożył.
“तुसेईं शुनेरू थियूं, कि ई हुक्म दित्तोरो थियो, ‘बदमाशी नईं केरनि।’
28 Lecz ja wam mówię: Każdy, kto patrzy na kobietę, aby jej pożądać, już popełnił z nią cudzołóstwo w swoim sercu.
पन अवं तुसन इन भी ज़ोताईं कि ज़ै कोई केन्ची कुआन्शी पुड़ गेन्दी नज़रां सेइं तकते, तैनी अपने दिले मां पेइली तैस सेइं बदमाशी केरि छ़ड्डी।
29 Jeśli więc twoje prawe oko jest ci powodem upadku, wyłup je i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
अगर तेरी देइनी अछ़ तीं पाप केरनेरे लेइ ठोकर खुवाए, त तैस केढतां शार, किजोकि तेरी पूरी जान नरके मां छ़ड्डे गाने करां तेरे लेइ एन्ने रोड़ूए कि तेरी जानी मरां अक अंग नाश भोए (Geenna g1067)
30 A jeśli twoja prawa ręka jest ci powodem upadku, odetnij ją i odrzuć od siebie. Pożyteczniej bowiem jest dla ciebie, aby zginął jeden z twoich członków, niż żeby całe twoje ciało było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna g1067)
अगर तेरो देइनो हथ तीं पाप केरनेरे लेइ ठोकर खुवाए त तैस केटतां शार, किजोकि तेरी पूरी जान नरकेरी अग्गी मां गाने करां तेरे लेइ एन्ने रोड़ूए कि तेरी जानी मरां अक अंग नाश भोए।” (Geenna g1067)
31 Powiedziano też: Kto oddala swoją żonę, niech jej da list rozwodowy.
“एन भी ज़ोरू थियूं, ‘ज़ै कोई अपनि कुआन्श शारे त एन ज़रूरीए कि फारख्ती लिखतां हावाले केरे।’
32 Lecz ja wam mówię: Kto oddala swoją żonę – poza przypadkiem nierządu – prowadzi ją do cudzołóstwa, a kto żeni się z oddaloną, cudzołoży.
पन अवं तुसन सेइं ज़ोताईं, कि ज़ै कोई अपने कुआन्शी बदमैशरे अलावा होरि केन्ची गल्ली पुड़ फारख्ती दे, त तै तैस केरां बदमैशी केरवाते। ते ज़ै कोई तैस शैरोरी कुआन्शी सेइं ड्ला बनाते, त तै भी तैस सेइं बदमाशी केरते।”
33 Słyszeliście też, że powiedziano przodkom: Nie będziesz fałszywie przysięgał, ale dotrzymasz Panu swych przysiąg.
“तुसेईं शुनोरू, कि ई हुक्म दित्तोरो थियो, ‘झूठी कसम नईं केरनि, पन कसम प्रभुएरे लेइ पूरी केरथ।’
34 Lecz ja wam mówię: Wcale nie przysięgajcie – ani na niebo, gdyż jest tronem Boga;
पन अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि कधे कसम न केरथ, न स्वर्गेरी, किजोकि तै परमेशरेरो तखत आए।
35 Ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem jego stóp, ani na Jerozolimę, gdyż jest miastem wielkiego króla.
न ज़मीनारी किजोकि परमेशर तैड़ी पाव रखते, ते न यरूशलेम नगरेरी किजोकि तैन महा राज़ां केरू नगर आए।
36 Ani na swoją głowę nie będziesz przysięgał, gdyż nie możesz jednego włosa uczynić białym albo czarnym.
ते न अपने दोग्गेरी कसम केरथ, किजोकि तुस अपनो अक बाल भी छ़ित्तो या कालो न केरि सकतथ।
37 Ale wasza mowa niech będzie: Tak – tak, nie – nie. A co jest ponadto, pochodzi od złego.
पन हांएरी ठैरी हाँ ते नाएरी ठैरी न ज़ोथ, किजोकि ज़ैन किछ एस करां जादे तैन बुरैई यानी शैतानेरे पासेरां आए।”
38 Słyszeliście, że powiedziano: Oko za oko i ząb za ząb.
“तुसेईं शुनोरूए, कि मूसेरे कानूने मां लिखोरूए, कि अछ़्छ़रे बदले अछ़ ते दंतेरे बदले दंत।
39 Lecz ja wam mówię: Nie sprzeciwiajcie się złemu, ale jeśli ktoś uderzy cię w prawy policzek, nadstaw mu i drugi.
पन अवं तुसन सेइं ज़ोताईं कि, बुरे मैन्हु करां बदलो न नेइयथ। अगर कोई तेरे देइनी खैखोड़ी पुड़ थप्पड़ बालो त तू बाएं पासो भी तैसेरे पासे रेख्खां।
40 Temu, kto chce się z tobą procesować i wziąć twoją szatę, zostaw i płaszcz.
ते अगर कोई मुकदमो केरतां तेरी कमीज़ नेनी चाए त तू कोट भी तैसेरे हवाले केरां।
41 A jeśli ktoś cię przymusza, żebyś [szedł] z nim jedną milę, idź z nim [i] dwie.
ते अगर कोई सिपाई तीं भारो छ़ूने अक मील नेने चाए त तू दूई मील गेइयां।
42 Temu, kto cię prosi, daj, a od tego, kto chce od ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.
ज़ै कोई तीं करां किछ मग्गे, तैस दे। ते ज़ै कोई तीं करां ओधार मग्गे त तुत्तर न फिरेइयां।”
43 Słyszeliście, że powiedziano: Będziesz miłował swego bliźniego, a swego nieprzyjaciela będziesz nienawidził.
“तुसेईं शुनोरूए, कि मूसेरे कानूने मां लिखोरूए, कि ‘अपने पड़ोसी सेइं अपनो ज़ेरो प्यार केरथ ते दुश्मने सेइं बैर रेखथ।’
44 Lecz ja wam mówię: Miłujcie waszych nieprzyjaciół, błogosławcie tym, którzy was przeklinają, dobrze czyńcie tym, którzy was nienawidzą i módlcie się za tych, którzy wam wyrządzają zło i prześladują was;
पन अवं तुसन सेइं ज़ोताईं, कि अपने दुश्मन सेइं प्यार केरा, ते ज़ैना तुसन सतातन तैन केरे लेइ प्रार्थना केरा।
45 Abyście byli synami waszego Ojca, który [jest] w niebie. On bowiem sprawia, że jego słońce wschodzi nad złymi i nad dobrymi i deszcz zsyła na sprawiedliwych i niesprawiedliwych.
ज़ैस सेइं तुस अपने स्वर्गेरे बाजी केरे बच्चे बेनि सकतथ, ज़ै अपनो दिहाड़ो अपने रोड़े लोकन पुड़ चमकाते ते बुरे लोकन पुड़ भी, ते धेर्मी लोकन पुड़ झ़ड़ी देते ते बुरे लोकन पुड़ भी।
46 Jeśli bowiem miłujecie tych, którzy was miłują, jakąż macie nagrodę? Czyż i celnicy tego nie czynią?
किजोकि अगर तुस तैन्ने लोकन सेइं प्यार केरथ ज़ैना तुसन सेइं प्यार केरतन त तुसन कुन इनाम मैलेलू? कुन चुंगी घिन्ने बाले भी एन्ने न केरन?”
47 A jeśli tylko waszych braci pozdrawiacie, cóż szczególnego czynicie? Czyż i celnicy tak nie czynią?
“ते अगर तुस सिर्फ अपने ढ्लान जो नमस्कार ज़ोथ, त तुस होरन करां जादे कुन केरतथ? कुन गैर कौमां केरे लोक ज़ैना परमेशरेरे कानूने न मनन् तैना भी एरू न केरन?
48 Bądźcie więc doskonali, tak jak doskonały jest wasz Ojciec, który jest w niebie.
तुसन तैन लोकन सेइं प्यार केरनेरी ज़रूरत आए, ज़ैना तुसन सेइं प्यार न केरन, एन्च़रां तुस सिद्ध भोले ज़ेन्च़रे स्वर्गे मां रानेबालो तुश्शो बाजी सिद्ध आए।”
