Mateusza 27
1 A gdy nastał ranek, wszyscy naczelni kapłani i starsi ludu naradzili się przeciwko Jezusowi, aby go zabić.
Ita, nasapa iti kabigatanna, nagtutulag amin dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti tattao, a papatayenda ni Jesus.
2 Związali go, odprowadzili i wydali namiestnikowi Poncjuszowi Piłatowi.
Pinungoda isuna, impanawda, ken inyawatda isuna kenni Pilato a gobernador.
3 Wtedy Judasz, który go wydał, widząc, że został skazany, żałował [tego] i zwrócił trzydzieści srebrników naczelnym kapłanom i starszym;
Ket idi nakita ni Judas a nangliput kenni Jesus, a naikeddeng a madusa isuna, nagbabawi isuna ket insublina ti tallopulo a pidaso iti pirak kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti panglakayen,
4 Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydając krew niewinną. A oni powiedzieli: Cóż nam do tego? To twoja sprawa.
ket kinuna, “Nagbasolak gapu iti panangliputko iti awan basolna a dara.” Ngem kinunada, “Ania koma dayta kadakami? Makaammoka iti bagim,”
5 Wtedy rzucił te srebrniki w świątyni i oddalił się, a [potem] poszedł i powiesił się.
Ket impurruakna ti pirak iti templo, ket rimmuar a napan nagbekkel.
6 A naczelni kapłani wzięli srebrniki i mówili: Nie wolno ich kłaść do skarbca świątynnego, gdyż jest to zapłata za krew.
Innala dagiti panguloen a papadi ti pirak ket kinunada, “Saan a nainkalintegan nga ikabil daytoy iti kaha, gapu ta daytoy ket gatad ti dara,”
7 I naradziwszy się, kupili za nie pole garncarza, aby grzebać [na nim] cudzoziemców.
Nagtutungtonganda dayta a banag ket ginatangda ti Taltalon ti Agdamdamili babaen iti dayta a kuarta, tapno pagipunponanda kadagiti ganggannaet.
8 Dlatego to pole aż do dziś nazywa się Polem Krwi.
Gapu iti daytoy naawagan dayta a talon iti, “Talon ti Dara” agingga kadagitoy nga aldaw.
9 Wtedy się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka Jeremiasza: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę [za] oszacowanego, którego oszacowali synowie Izraela;
Ket natungpal ti imbaga ni profeta Jeremias, a kunana, “Innalada ti tallopulo a pidaso ti pirak, ti gatad ti biagna nga inkeddeng dagiti tattao ti Israel,
10 I dali je za pole garncarza, jak mi nakazał Pan.
ket intedda daytoy para iti talon ti agdamdamili, a kas imbilin kaniak ti Dios.”
11 Jezus stał przed namiestnikiem. I zapytał go namiestnik: Czy ty jesteś królem Żydów? Jezus mu odpowiedział: Ty [sam to] mówisz.
Ita, nakatakder ni Jesus iti sangoanan ti gobernador, ket nagsaludsod ti gobernador kenkuana, “Sika kadi ti Ari dagiti Judio?” Simmungbat ni Jesus kenkuana, “Imbagamon.”
12 A gdy oskarżali go naczelni kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
Ngem idi imbaga dagiti papanguloen a papadi ken dagiti panglakayen ti ibagbaga a basolna, saan a simmungbat.
13 Wtedy Piłat zapytał go: Nie słyszysz, jak wiele zeznają przeciwko tobie?
Ket kinuna ni Pilato kenkuana, “Saanmo aya a nangngeg amin dagiti pammabasolda kenka?”
14 Lecz mu nie odpowiedział na żadne słowo, tak że namiestnik bardzo się dziwił.
Ngem saan a simmungbat isuna iti uray maysa a sao, isu a kasta unay ti siddaaw ti gobernador.
15 A na święto namiestnik miał zwyczaj wypuszczać ludowi jednego więźnia, [tego], którego chcieli.
Ita, iti fiesta, nakaugalianen ti gobernador a mangwayawaya iti maysa kadagiti balud a pilien dagiti adu a tattao.
16 Trzymano zaś w tym czasie osławionego więźnia, zwanego Barabaszem.
Iti dayta a tiempo adda agdindinamag a balud nga agnagan iti Barabas.
17 Gdy więc się zebrali, zapytał ich Piłat: Którego chcecie, abym wam wypuścił? Barabasza czy Jezusa, zwanego Chrystusem?
Isu nga idi naguummongda, kinuna ni Pilato kadakuada, “Siasino ti kayatyo a wayawayaak para kadakayo? Ni Barabas wenno ni Jesus a maaw-awagan iti Cristo?”
18 Wiedział bowiem, że wydali go z zawiści.
Gapu ta ammona nga inyawatda kenkuana ni Jesus gapu iti apal.
19 A gdy on siedział na krześle [sędziowskim], jego żona posłała [wiadomość] do niego: Nie miej nic do czynienia z tym sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele wycierpiałam z jego powodu.
Bayat nga agtugtugaw isuna iti tugaw ti pangukoman, nangibaon ti asawana iti mangibaga kenkuana kadagitoy a sasao a kunana, “Saanka a makibiang iti maipanggep iti dayta awan basolna a tao. Ta nagsagabaak iti nakaro ita nga aldaw gapu iti natagtagainepko maipapan kenkuana.”
20 Tymczasem naczelni kapłani i starsi namówili tłumy, aby prosiły o Barabasza, a [domagały się] stracenia Jezusa.
Ita, inallukoy dagiti panguloen a papadi ken dagiti panglakayen dagiti adu a tattao, a kiddawenda ni Barabas, ken ipapatayda ni Jesus.
21 Namiestnik zapytał ich: Którego z tych dwóch chcecie, abym wam wypuścił? A oni odpowiedzieli: Barabasza.
Dinamag ti gobernador kadakuada, “Siasino kadagiti dua ti kayatyo a wayawayaak kadakayo?” Kinunada, “Ni Barabas.”
22 Piłat zapytał ich: Cóż więc mam zrobić z Jezusem, którego nazywają Chrystusem? Odpowiedzieli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany!
Kinuna ni Pilato kadakuada, ania ngarud ti aramidek kenni Jesus a maawagan iti Cristo?” Insungbatda amin, “Ilansa isuna iti krus.”
23 Namiestnik zaś zapytał: Cóż właściwie złego uczynił? Lecz oni jeszcze głośniej wołali: Niech będzie ukrzyżowany!
Ket kinunana “Apay, ania ti basol a naaramidna?” Ngem inyad-adda pay nga impukkawda, “Ilansa isuna iti krus.”
24 Gdy Piłat zobaczył, że nic nie osiąga, ale [przeciwnie], zamieszanie staje się większe, wziął wodę i umył ręce przed tłumem, mówiąc: Nie jestem winny krwi tego sprawiedliwego. To wasza sprawa.
Isu nga idi nakita ni Pilato nga awanen ti maaramidanna, ngem mangrugrugi pay ketdin ti riribuk, nangala isuna iti danum, binugoanna dagiti imana iti sangoanan dagiti adu a tattao, ket kinunana, “Awan ti basolko iti dara daytoy awan basolna a tao. “Dakayon ti makaammo.”
25 A cały lud odpowiedział: Krew jego na nas i na nasze dzieci.
Kinuna amin dagiti tattao, “Uray mamantsaan iti darana dagiti imami ken uray pay dagiti ima dagiti annakmi.”
26 Wtedy wypuścił im Barabasza, a Jezusa, po ubiczowaniu, wydał na ukrzyżowanie.
Ket winayawayaanna ni Barabas kadakuada, ngem pinasaplitna ni Jesus ket inyawatna kadakuada tapno mailansa iti krus.
27 Wówczas żołnierze namiestnika zaprowadzili Jezusa na ratusz i zebrali wokół niego cały oddział.
Ket impan dagiti soldado ti gobernador ni Jesus iti Praetorio ket inumnongda ti sibubukel a bunggoy dagiti soldado.
28 A rozebrawszy go, ubrali go w szkarłatny płaszcz.
Inussubanda isuna ket kinagayanda iti nalabbaga a kagay.
29 Upletli koronę z cierni i włożyli mu na głowę, a w prawą rękę [dali] trzcinę. I padając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Witaj, królu Żydów!
Nangaramidda iti balangat a sisiit, ket inkabilda iti ulona, pinaiggamanda ti makannawan nga imana iti sarrukod. Nagparintumengda iti sangoananna ket pinagang-angawanda isuna, kinunkunada, “Agbiag, ti Ari dagiti Judio!”
30 A plując na niego, brali tę trzcinę i bili go po głowie.
Ket tinupraanda isuna, innalada ti sarrukod ket pinang-orda ti ulona.
31 Kiedy go wyszydzili, zdjęli z niego płaszcz, ubrali go w jego szaty i odprowadzili na ukrzyżowanie.
Idi nalpasdan a nagang-angawan isuna, inikkatda ti kagayna ket impaibadoda dagiti pagan-anayna, ket impanawda isuna tapno ilansada iti krus.
32 A wychodząc, spotkali człowieka z Cyreny, imieniem Szymon. Tego przymusili, aby niósł jego krzyż.
Iti iruruarda, nakasalawda iti maysa a lalaki a naggapu idiay Cirene a managan Simon, a pinilitda a sumurot kadakuada tapno awitenna ti krus ni Jesus.
33 Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, czyli Miejscem Czaszki;
Nadanonda ti lugar a naawagan iti Golgota, a kayatna a sawen, “Lugar iti Banga-banga.”
34 Dali mu do picia ocet zmieszany z żółcią. Skosztował, ale nie chciał pić.
Inikkanda isuna iti arak a mainum a nalaokan iti apro. Ngem idi naramananna daytoy, saanna a kayat nga uminom.
35 A gdy go ukrzyżowali, rozdzielili jego szaty i rzucali losy, aby się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka: Rozdzielili między siebie moje szaty, a o moje ubranie rzucali losy.
Idi nailansadan isuna iti krus, nagbibingayanda dagiti pagan-anayna babaen iti panagsusugalda.
36 A siedząc, tam go pilnowali.
Ket binanbantayanda isuna.
37 I umieścili nad jego głową napis z podaniem jego winy: To jest Jezus, król Żydów.
Iti ngatoen ti ulona, inkabilda ti naipabasol kenkuana, a kunana, “Daytoy ni Jesus, ti ari dagiti Judio.”
38 Ukrzyżowano też z nim dwóch bandytów, jednego po prawej, a drugiego po lewej stronie.
Dua nga agtatakaw ti padana a nailansa iti krus, maysa iti makannawanna ken maysa iti makannigidna.
39 A ci, którzy przechodzili obok, bluźnili mu, kiwając głowami;
Linalais isuna dagiti lumablabas nga urayda la agwingiwing,
40 I mówiąc: Ty, który burzysz świątynię i w trzy dni [ją] odbudowujesz, ratuj samego siebie. Jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża.
ken kunkunada, “Sika a mangdadael iti templo ken mangbangon manen iti daytoy iti uneg ti tallo nga aldaw, isalakanmo ta bagim! No sika ti Anak ti Dios, bumabaka manipud iti krus!”
41 Podobnie naczelni kapłani z uczonymi w Piśmie i starszymi, naśmiewając się, mówili:
Iti kasta met laeng a wagas, linalais isuna panguloen a papadi ken kasta met dagiti eskriba ken dagiti panglakayen, ket kinunada,
42 Innych ratował, a samego siebie uratować nie może. Jeśli jest królem Izraela, niech teraz zejdzie z krzyża, a uwierzymy mu.
“Insalakanna dagiti dadduma, ngem saanna a maisalakan ti bagina. Isuna ti Ari ti Israel. Bumaba man ngarud isuna iti krus, ket iti kasta, mamatitayonto kenkuana.
43 Ufał Bogu, niech go teraz wybawi, jeśli go sobie upodobał. Przecież powiedział: Jestem Synem Bożym.
Agtaltalek isuna iti Dios. Ispalen koma ngarud isuna ti Dios ita no kayatna, gapu ta kinunana, “Siak ti Anak ti Dios.”'
44 Tak samo urągali mu też bandyci, którzy byli z nim ukrzyżowani.
Ken dagiti agtatakaw a padana a nailansa isu met laeng ti insaoda a pananglais kenkuana.
45 A od godziny szóstej aż do dziewiątej ciemność ogarnęła całą ziemię.
Ita manipud iti maika-innem nga oras, immay ti sipnget iti daga inggana iti maikasiam nga oras.
46 Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lama sabachthani? To znaczy: Boże mój, Boże mój, czemu mnie opuściłeś?
Idi maikasiamen nga oras, nagpukkaw ni Jesus iti napigsa ket kinunana, “Eli, Eli, lama sabachthani?” a kayatna a sawen, “Diosko! Diosko! Apay a binaybay-annak?”
47 Wtedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: On woła Eliasza.
Idi nangngeg daytoy dagiti dadduma nga agtaktakder sadiay, kinunada, “Ay-ayabanna ni Elias.”
48 I zaraz jeden z nich podbiegł, wziął gąbkę i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
Nagtaray a dagus ti maysa kadakuada ket nangala iti espongha, pinasagepsepanna iti naalsem nga arak, inkabilna iti murdong ti runo ket intedna kenkuana nga inumenna.
49 Lecz inni mówili: Przestań, zobaczmy, czy przyjdzie Eliasz, aby go wybawić.
Dadduma kadakuada ti nagkuna, “Bay-anyo isuna. Kitaentayo man no umay ispalen isuna ni Elias.”
50 Jezus zaś zawołał ponownie donośnym głosem i oddał ducha.
Kalpasanna, nagpukkaw manen ni Jesus iti napigsa ket inyawatnan ti espirituna.
51 A oto zasłona świątyni rozerwała się na pół, od góry aż do dołu, ziemia się zatrzęsła i skały popękały.
Pagammoan, napigis ti kurtina iti templo a naguddua manipud ngato agingga iti baba. Nagginggined, ket naggudua dagiti batbato.
52 Grobowce się otworzyły, a wiele ciał świętych, którzy zasnęli, powstało.
Nalukatan dagiti tanem, ket nagungar dagiti bagi dagiti adu a nasantoan a tattao a pimmusayen.
53 I wyszli z grobów po jego zmartwychwstaniu, weszli do miasta świętego i ukazali się wielu.
Rimmuarda kadagiti tanem kalpasan ti panagungarna, napan iti nasantoan a siudad, ken nagparang iti adu.
54 Wtedy setnik i ci, którzy z nim pilnowali Jezusa, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, bardzo się zlękli i powiedzieli: On prawdziwie był Synem Bożym.
Ita, idi nakita ti senturion ken dagiti mangkitkita kenni Jesus ti gin-gined ken dagiti banbanag a napasamak, nagbutengda iti kasta unay ket kinunada, '“Pudno a daytoy ti Anak ti Dios.”
55 A było tam wiele kobiet, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem od Galilei i usługiwały mu.
Adu a babbai a naggapu iti Galilea a simmursurot kenni Jesus tapno aywanda isuna ti adda sadiay ti kumitkita manipud iti adayo.
56 Wśród nich były: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
Maysa kadakuada ni Maria Magdalena, ni Maria nga ina ni Santiago ken ni Jose, ken ti ina dagiti annak a lallaki ni Zebedeo.
57 A gdy nastał wieczór, przyszedł bogaty człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa.
Idi rumabiin, adda immay a baknang a tao a naggapu idiay Arimatea nga agnagan Jose a maysa met nga adalan met laeng ni Jesus.
58 Udał się on do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wtedy Piłat rozkazał, aby [mu] je wydano.
Napan kenni Pilato ket dinawatna ti bagi ni Jesus. Ket imbilin ni Pilato a maited daytoy kenkuana.
59 A Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno;
Innala ni Jose ti bagi, binalkotna daytoy iti nadalus a lupot a lino,
60 I złożył w swoim nowym grobowcu, który wykuł w skale. Przed wejście do grobowca zatoczył wielki kamień i odszedł.
ket inpaiddana iti baro a tanem iti kinungkonganna a bato. Ket nangitulid isuna iti dakkel a bato iti ruangan ti tanem sa pimmanaw.
61 A Maria Magdalena i druga Maria siedziały tam naprzeciw grobowca.
Adda sadiay da Maria Magdalena ken dadduma a Maria nga agtugtugaw iti batog ti tanem.
62 Następnego dnia, [pierwszego] po [dniu] przygotowania, naczelni kapłani i faryzeusze zebrali się u Piłata;
Iti simmaruno nga aldaw, nga isu ti aldaw kalpasan ti Panagsagana, naguummong dagiti panguloen a papadi ken dagiti Pariseo a kaduada ni Pilato.
63 I oznajmili: Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żył: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
Kinunada, “Apo, malagipmi nga idi sibibiag pay dayta a manangallilaw ket kinunana, 'Agungarakto kalpasan iti tallo nga aldaw.'
64 Rozkaż więc zabezpieczyć grobowiec aż do trzeciego dnia, by przypadkiem jego uczniowie nie przyszli w nocy, nie wykradli go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. I ostatni błąd będzie gorszy niż pierwszy.
Ibilinmo ngarud a mabantayan a nalaing ti tanem agimgga iti maikatlo nga aldaw. Ta no saan amangan no mapan takawen isuna dagiti adalanna ket ibagadanto kadagiti tattao, 'Nagungar isuna manipud kadagiti patay.' Ket dakdakesto ti maudi a panangallilaw ngem iti immuna.”
65 Piłat powiedział im: Macie straż. Idźcie, zabezpieczcie, jak umiecie.
Kinuna ni Pilato kadakuada, “Mangikuyogkayo iti agbantay. Mapankayo ket bantayanyo a nalaing.”
66 Poszli więc i zabezpieczyli grobowiec, pieczętując kamień i stawiając straż.
Isu a napanda binantayan a nalaing ti tanem, sinerraanda a nalaing ti tanem ket pinabantayanda.
