Mateusza 27
1 A gdy nastał ranek, wszyscy naczelni kapłani i starsi ludu naradzili się przeciwko Jezusowi, aby go zabić.
Now when morning had come, all the chief priests and the elders of the people took counsel against Yeshua to put him to death:
2 Związali go, odprowadzili i wydali namiestnikowi Poncjuszowi Piłatowi.
and they bound him, and led him away, and delivered him to Pilate, the governor.
3 Wtedy Judasz, który go wydał, widząc, że został skazany, żałował [tego] i zwrócił trzydzieści srebrników naczelnym kapłanom i starszym;
Then Yehudah, who betrayed him, when he saw that Yeshua was condemned, felt remorse, and returned the thirty pieces of silver to the chief priests and elders,
4 Mówiąc: Zgrzeszyłem, wydając krew niewinną. A oni powiedzieli: Cóż nam do tego? To twoja sprawa.
saying, "I have sinned in that I betrayed innocent blood." But they said, "What is that to us? You see to it."
5 Wtedy rzucił te srebrniki w świątyni i oddalił się, a [potem] poszedł i powiesił się.
He threw down the pieces of silver in the sanctuary, and departed. He went away and hanged himself.
6 A naczelni kapłani wzięli srebrniki i mówili: Nie wolno ich kłaść do skarbca świątynnego, gdyż jest to zapłata za krew.
The chief priests took the pieces of silver, and said, "It's not lawful to put them into the treasury, since it is the price of blood."
7 I naradziwszy się, kupili za nie pole garncarza, aby grzebać [na nim] cudzoziemców.
They took counsel, and bought the potter's field with them, to bury strangers in.
8 Dlatego to pole aż do dziś nazywa się Polem Krwi.
Therefore that field was called "The Field of Blood" to this day.
9 Wtedy się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka Jeremiasza: I wzięli trzydzieści srebrników, zapłatę [za] oszacowanego, którego oszacowali synowie Izraela;
Then that which was spoken through Aramiyah the prophet was fulfilled, saying, "They took the thirty pieces of silver, the price of him upon whom a price had been set, whom some of the people of Israyel priced,
10 I dali je za pole garncarza, jak mi nakazał Pan.
and they gave them for the potter's field, as the Lord commanded me."
11 Jezus stał przed namiestnikiem. I zapytał go namiestnik: Czy ty jesteś królem Żydów? Jezus mu odpowiedział: Ty [sam to] mówisz.
Now Yeshua stood before the governor: and the governor asked him, saying, "Are you the King of the Jews?" Yeshua said to him, "You say so."
12 A gdy oskarżali go naczelni kapłani i starsi, nic nie odpowiedział.
When he was accused by the chief priests and elders, he answered nothing.
13 Wtedy Piłat zapytał go: Nie słyszysz, jak wiele zeznają przeciwko tobie?
Then Pilate said to him, "Do you not hear how many things they testify against you?"
14 Lecz mu nie odpowiedział na żadne słowo, tak że namiestnik bardzo się dziwił.
He gave him no answer, not even one word, so that the governor was greatly amazed.
15 A na święto namiestnik miał zwyczaj wypuszczać ludowi jednego więźnia, [tego], którego chcieli.
Now at the feast the governor was accustomed to release to the crowd one prisoner, whom they desired.
16 Trzymano zaś w tym czasie osławionego więźnia, zwanego Barabaszem.
They had then a notable prisoner, called Bar-Aba.
17 Gdy więc się zebrali, zapytał ich Piłat: Którego chcecie, abym wam wypuścił? Barabasza czy Jezusa, zwanego Chrystusem?
When therefore they were gathered together, Pilate said to them, "Whom do you want me to release to you? Bar-Aba, or Yeshua, who is called Meshikha?"
18 Wiedział bowiem, że wydali go z zawiści.
For he knew that because of envy they had delivered him up.
19 A gdy on siedział na krześle [sędziowskim], jego żona posłała [wiadomość] do niego: Nie miej nic do czynienia z tym sprawiedliwym, bo dzisiaj we śnie wiele wycierpiałam z jego powodu.
While he was sitting on the judgment seat, his wife sent to him, saying, "Have nothing to do with that righteous man, for I have suffered many things this day in a dream because of him."
20 Tymczasem naczelni kapłani i starsi namówili tłumy, aby prosiły o Barabasza, a [domagały się] stracenia Jezusa.
Now the chief priests and the elders persuaded the crowds to ask for Bar-Aba, and destroy Yeshua.
21 Namiestnik zapytał ich: Którego z tych dwóch chcecie, abym wam wypuścił? A oni odpowiedzieli: Barabasza.
But the governor answered them, "Which of the two do you want me to release to you?" They said, "Bar-Aba."
22 Piłat zapytał ich: Cóż więc mam zrobić z Jezusem, którego nazywają Chrystusem? Odpowiedzieli mu wszyscy: Niech będzie ukrzyżowany!
Pilate said to them, "What then should I do with Yeshua, who is called Meshikha?" They all said, "Let him be crucified."
23 Namiestnik zaś zapytał: Cóż właściwie złego uczynił? Lecz oni jeszcze głośniej wołali: Niech będzie ukrzyżowany!
But he said, "Why? What evil has he done?" But they shouted all the louder, saying, "Let him be crucified."
24 Gdy Piłat zobaczył, że nic nie osiąga, ale [przeciwnie], zamieszanie staje się większe, wziął wodę i umył ręce przed tłumem, mówiąc: Nie jestem winny krwi tego sprawiedliwego. To wasza sprawa.
So Pilate, seeing that nothing was being gained, but rather that a disturbance was starting, took water and he washed his hands before the crowd, saying, "I am innocent of the blood of this righteous man. You see to it."
25 A cały lud odpowiedział: Krew jego na nas i na nasze dzieci.
All the people answered, "May his blood be on us, and on our children."
26 Wtedy wypuścił im Barabasza, a Jezusa, po ubiczowaniu, wydał na ukrzyżowanie.
Then he released to them Bar-Aba, but Yeshua he flogged and delivered to be crucified.
27 Wówczas żołnierze namiestnika zaprowadzili Jezusa na ratusz i zebrali wokół niego cały oddział.
Then the governor's soldiers took Yeshua into the Praetorium, and gathered the whole garrison together against him.
28 A rozebrawszy go, ubrali go w szkarłatny płaszcz.
They stripped him, and put a scarlet robe on him.
29 Upletli koronę z cierni i włożyli mu na głowę, a w prawą rękę [dali] trzcinę. I padając przed nim na kolana, naśmiewali się z niego, mówiąc: Witaj, królu Żydów!
They braided a crown of thorns and put it on his head, and a reed in his right hand; and they kneeled down before him, and mocked him, saying, "Greetings, King of the Jews."
30 A plując na niego, brali tę trzcinę i bili go po głowie.
They spat on him, and took the reed and struck him on the head.
31 Kiedy go wyszydzili, zdjęli z niego płaszcz, ubrali go w jego szaty i odprowadzili na ukrzyżowanie.
When they had mocked him, they took the robe off of him, and put his clothes on him, and led him away to crucify him.
32 A wychodząc, spotkali człowieka z Cyreny, imieniem Szymon. Tego przymusili, aby niósł jego krzyż.
As they came out, they found a man of Qurinaya, Shimon by name, and they compelled him to go with them, that he might carry his cross.
33 Gdy przyszli na miejsce zwane Golgotą, czyli Miejscem Czaszki;
They came to a place called "Gagulta," that is to say, "The place of a skull."
34 Dali mu do picia ocet zmieszany z żółcią. Skosztował, ale nie chciał pić.
They gave him wine to drink mixed with gall. When he had tasted it, he would not drink.
35 A gdy go ukrzyżowali, rozdzielili jego szaty i rzucali losy, aby się wypełniło, co zostało powiedziane przez proroka: Rozdzielili między siebie moje szaty, a o moje ubranie rzucali losy.
When they had crucified him, they divided his clothing among themselves, casting a lot, that it might be fulfilled which was spoken by the prophet: 'They divided my clothes among themselves, and for my clothing they cast a lot.'
36 A siedząc, tam go pilnowali.
And they sat and watched him there.
37 I umieścili nad jego głową napis z podaniem jego winy: To jest Jezus, król Żydów.
They set up over his head the accusation against him written, "THIS IS YESHUA, THE KING OF THE JEWS."
38 Ukrzyżowano też z nim dwóch bandytów, jednego po prawej, a drugiego po lewej stronie.
Then there were two robbers crucified with him, one on his right hand and one on the left.
39 A ci, którzy przechodzili obok, bluźnili mu, kiwając głowami;
Those who passed by blasphemed him, wagging their heads,
40 I mówiąc: Ty, który burzysz świątynię i w trzy dni [ją] odbudowujesz, ratuj samego siebie. Jeśli jesteś Synem Bożym, zejdź z krzyża.
and saying, "You who destroy the temple, and build it in three days, save yourself. If you are the Son of God, come down from the cross."
41 Podobnie naczelni kapłani z uczonymi w Piśmie i starszymi, naśmiewając się, mówili:
Likewise the chief priests also mocking, with the scribes, and the elders, said,
42 Innych ratował, a samego siebie uratować nie może. Jeśli jest królem Izraela, niech teraz zejdzie z krzyża, a uwierzymy mu.
"He saved others, but he cannot save himself. If he is the King of Israyel, let him come down from the cross now, and we will believe in him.
43 Ufał Bogu, niech go teraz wybawi, jeśli go sobie upodobał. Przecież powiedział: Jestem Synem Bożym.
He trusts in God. Let God deliver him now, if he wants him; for he said, 'I am the Son of God.'"
44 Tak samo urągali mu też bandyci, którzy byli z nim ukrzyżowani.
The robbers also who were crucified with him insulted him in the same way.
45 A od godziny szóstej aż do dziewiątej ciemność ogarnęła całą ziemię.
Now from noon until three in the afternoon there was darkness over all the land.
46 Około godziny dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: Eli, Eli, lama sabachthani? To znaczy: Boże mój, Boże mój, czemu mnie opuściłeś?
Then at about three in the afternoon Yeshua called out with a loud voice, saying, "Eli, Eli, lema shabachthani?" That is, "My God, my God, why have you forsaken me?"
47 Wtedy niektórzy z tych, co tam stali, usłyszawszy to, mówili: On woła Eliasza.
Some of them who stood there, when they heard it, said, "This man is calling Eliya."
48 I zaraz jeden z nich podbiegł, wziął gąbkę i napełnił ją octem, a włożywszy na trzcinę, dał mu pić.
Immediately one of them ran, and took a sponge, and filled it with vinegar, and put it on a reed, and gave him a drink.
49 Lecz inni mówili: Przestań, zobaczmy, czy przyjdzie Eliasz, aby go wybawić.
The rest said, "Let him be. Let us see whether Eliya comes to save him."
50 Jezus zaś zawołał ponownie donośnym głosem i oddał ducha.
And Yeshua cried out again with a loud voice, and yielded up his spirit.
51 A oto zasłona świątyni rozerwała się na pół, od góry aż do dołu, ziemia się zatrzęsła i skały popękały.
And look, the veil of the temple was torn in two from the top to the bottom. The earth quaked and the rocks were split.
52 Grobowce się otworzyły, a wiele ciał świętych, którzy zasnęli, powstało.
The tombs were opened, and many bodies of the saints who had fallen asleep were raised;
53 I wyszli z grobów po jego zmartwychwstaniu, weszli do miasta świętego i ukazali się wielu.
and coming out of the tombs after his resurrection, they entered into the holy city and appeared to many.
54 Wtedy setnik i ci, którzy z nim pilnowali Jezusa, widząc trzęsienie ziemi i to, co się działo, bardzo się zlękli i powiedzieli: On prawdziwie był Synem Bożym.
Now the centurion, and those who were with him watching Yeshua, when they saw the earthquake, and the things that were done, feared exceedingly, saying, "Truly this was the Son of God."
55 A było tam wiele kobiet, które przypatrywały się z daleka. Szły one za Jezusem od Galilei i usługiwały mu.
Many women were there watching from afar, who had followed Yeshua from Galila, serving him.
56 Wśród nich były: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba i Józefa, oraz matka synów Zebedeusza.
Among them were Maryam Magdelaitha, Maryam the mother of Yaquv and Yauseph, and the mother of the sons of Zabedai.
57 A gdy nastał wieczór, przyszedł bogaty człowiek z Arymatei, imieniem Józef, który też był uczniem Jezusa.
When evening had come, a rich man from Arimathea, named Yauseph, who himself was also Yeshua's disciple came.
58 Udał się on do Piłata i poprosił o ciało Jezusa. Wtedy Piłat rozkazał, aby [mu] je wydano.
This man went to Pilate, and asked for the body of Yeshua. Then Pilate commanded the body to be given up.
59 A Józef zabrał ciało, owinął je w czyste płótno;
Yauseph took the body, and wrapped it in a clean linen cloth,
60 I złożył w swoim nowym grobowcu, który wykuł w skale. Przed wejście do grobowca zatoczył wielki kamień i odszedł.
and placed it in his own new tomb, which he had cut out in the rock, and he rolled a great stone to the door of the tomb, and departed.
61 A Maria Magdalena i druga Maria siedziały tam naprzeciw grobowca.
Maryam Magdelaitha was there, and the other Maryam, sitting opposite the tomb.
62 Następnego dnia, [pierwszego] po [dniu] przygotowania, naczelni kapłani i faryzeusze zebrali się u Piłata;
Now on the next day, which was the day after the Preparation Day, the chief priests and the Pharisees were gathered together to Pilate,
63 I oznajmili: Panie, przypomnieliśmy sobie, że ten zwodziciel powiedział, gdy jeszcze żył: Po trzech dniach zmartwychwstanę.
saying, "Sir, we remember what that deceiver said while he was still alive: 'After three days I will rise again.'
64 Rozkaż więc zabezpieczyć grobowiec aż do trzeciego dnia, by przypadkiem jego uczniowie nie przyszli w nocy, nie wykradli go i nie powiedzieli ludowi: Powstał z martwych. I ostatni błąd będzie gorszy niż pierwszy.
Command therefore that the tomb be made secure until the third day, lest perhaps his disciples come and steal him away, and tell the people, 'He is risen from the dead;' and the last deception will be worse than the first."
65 Piłat powiedział im: Macie straż. Idźcie, zabezpieczcie, jak umiecie.
Pilate said to them, "You have a guard. Go, make it as secure as you can."
66 Poszli więc i zabezpieczyli grobowiec, pieczętując kamień i stawiając straż.
So they went with the guard and made the tomb secure, sealing the stone.
