Mateusza 26
1 A gdy Jezus dokończył tych wszystkich mów, powiedział do swoich uczniów:
Jésus ayant achevé tous ces discours, dit à ses disciples:
2 Wiecie, że za dwa dni będzie Pascha, a Syn Człowieczy zostanie wydany na ukrzyżowanie.
« Vous savez que la Pâque a lieu dans deux jours, et que le Fils de l’homme va être livré pour être crucifié. »
3 Wtedy to naczelni kapłani, uczeni w Piśmie i starsi ludu zebrali się na dziedzińcu najwyższego kapłana, zwanego Kajfaszem;
Alors les Princes des prêtres et les Anciens du peuple se réunirent dans la cour du grand-prêtre, appelé Caïphe,
4 I naradzali się, jak by podstępnie schwytać i zabić Jezusa.
et ils délibérèrent sur les moyens de s’emparer de Jésus par ruse et de le faire mourir.
5 Lecz mówili: Nie w święto, aby nie wywołać rozruchu wśród ludu.
« Mais, disaient-ils, il ne faut pas que ce soit pendant la fête, de peur qu’il ne s’élève quelque tumulte parmi le peuple. »
6 A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona Trędowatego;
Comme Jésus était à Béthanie, dans la maison de Simon le lépreux,
7 Przyszła do niego kobieta, która miała alabastrowe naczynie bardzo drogiego olejku, i wylała go na jego głowę, gdy siedział przy stole.
une femme s’approcha de lui, avec un vase d’albâtre contenant un parfum de grand prix; et pendant qu’il était à table, elle répandit le parfum sur sa tête.
8 Widząc to, jego uczniowie oburzyli się i powiedzieli: I na cóż to marnotrawstwo?
Ce que voyant, les disciples dirent avec indignation: « À quoi bon cette perte?
9 Przecież można było ten olejek drogo sprzedać, a [pieniądze] rozdać ubogim.
On aurait pu vendre ce parfum très cher et en donner le prix aux pauvres. »
10 Gdy Jezus to zauważył, powiedział im: Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Przecież dobry uczynek spełniła wobec mnie.
Jésus, s’en étant aperçu, leur dit: « Pourquoi faites-vous de la peine à cette femme? C’est une bonne action qu’elle a faite à mon égard.
11 Ubogich bowiem zawsze macie u siebie, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
Car vous avez toujours les pauvres avec vous; mais moi, vous ne m’avez pas toujours.
12 Bo ona, wylewając ten olejek na moje ciało, zrobiła to, aby przygotować mnie na mój pogrzeb.
En répandant ce parfum sur mon corps, elle l’a fait pour ma sépulture.
13 Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek po całym świecie będzie głoszona ta ewangelia, będzie się też opowiadać na jej pamiątkę to, co zrobiła.
Je vous le dis, en vérité, partout où sera prêché cet évangile, dans le monde entier, ce qu’elle a fait sera raconté en mémoire d’elle. »
14 Wtedy jeden z dwunastu, zwany Judaszem Iskariotą, poszedł do naczelnych kapłanów;
Alors l’un des Douze, appelé Judas Iscariote, alla trouver les Princes des prêtres,
15 I powiedział: Co chcecie mi dać, a ja wam go wydam. A oni wyznaczyli mu trzydzieści srebrników.
et leur dit: « Que voulez-vous me donner, et je vous le livrerai? » Et ils lui comptèrent trente pièces d’argent.
16 I odtąd szukał sposobności, aby go wydać.
Depuis ce moment, il cherchait une occasion favorable pour livrer Jésus.
17 W pierwszy dzień Przaśników uczniowie podeszli do Jezusa i zapytali go: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali ci Paschę do spożycia?
Le premier jour des Azymes, les disciples vinrent trouver Jésus, et lui dirent: « Où voulez-vous que nous préparions le repas pascal? »
18 A on odpowiedział: Idźcie do miasta, do pewnego [człowieka] i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski; u ciebie będę obchodził Paschę z moimi uczniami.
Jésus leur répondit: « Allez à la ville chez un tel, et dites-lui: Le Maître te fait dire: Mon temps est proche, je ferai chez toi la Pâque avec mes disciples. »
19 Uczniowie zrobili tak, jak im nakazał Jezus, i przygotowali Paschę.
Les disciples firent ce que Jésus leur avait commandé, et ils préparèrent la Pâque.
20 Kiedy nastał wieczór, usiadł [za stołem] z dwunastoma.
Le soir étant venu, il se mit à table avec les Douze.
21 A gdy jedli, powiedział: Zaprawdę powiadam wam, że jeden z was mnie wyda.
Pendant qu’ils mangeaient, il dit: « Je vous le dis en vérité, l’un de vous me trahira. »
22 I bardzo zasmuceni zaczęli pytać jeden po drugim: Czy to ja, Panie?
Ils en furent profondément attristés et chacun se mit à lui dire: « Est-ce moi, Seigneur? »
23 A on odpowiedział: Ten, który macza ze mną rękę w misie, on mnie wyda.
Il répondit: « Celui qui a mis avec moi la main au plat, celui-là me trahira!
24 Syn Człowieczy odchodzi, jak jest o nim napisane, ale biada człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany! Lepiej byłoby dla tego człowieka, aby się nie urodził.
Le Fils de l’homme s’en va selon ce qui est écrit de lui; mais malheur à l’homme par qui le Fils de l’homme est trahi! Mieux vaudrait pour lui que cet homme-là ne fût pas né. »
25 Wtedy Judasz, który go zdradził, zapytał: Czy to ja, Mistrzu? Odpowiedział mu: Ty [sam to] powiedziałeś.
Judas, qui le trahissait, prit la parole et dit: « Est-ce moi, Maître? » — « Tu l’as dit, » répondit Jésus.
26 A gdy jedli, Jezus wziął chleb, pobłogosławił, połamał i dał uczniom, mówiąc: Bierzcie, jedzcie, to jest moje ciało.
Pendant le repas, Jésus prit le pain; et, ayant prononcé une bénédiction, il le rompit et le donna à ses disciples, en disant: « Prenez et mangez, ceci est mon corps. »
27 Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i dał im, mówiąc: Pijcie z niego wszyscy;
Il prit ensuite la coupe, et, ayant rendu grâces, il la leur donna en disant: « Buvez-en tous:
28 To bowiem jest moja krew nowego testamentu, która wylewa się za wielu na przebaczenie grzechów.
car ceci est mon sang, le sang de la nouvelle alliance, répandu pour la multitude en rémission des péchés.
29 Ale mówię wam: Odtąd nie będę pił z tego owocu winorośli aż do dnia, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie mego Ojca.
Je vous le dis, je ne boirai plus désormais de ce fruit de la vigne, jusqu’au jour où je le boirai nouveau avec vous dans le royaume de mon Père. »
30 A gdy zaśpiewali hymn, wyszli ku Górze Oliwnej.
Après le chant de l’hymne, ils s’en allèrent au mont des Oliviers.
31 Wtedy Jezus powiedział do nich: Wy wszyscy zgorszycie się z mojego powodu tej nocy. Jest bowiem napisane: Uderzę pasterza i rozproszą się owce stada.
Alors Jésus leur dit: « Je vous serai à tous, cette nuit, une occasion de chute; car il est écrit: Je frapperai le pasteur, et les brebis du troupeau seront dispersées.
32 Lecz gdy zmartwychwstanę, udam się do Galilei przed wami.
Mais après que je serai ressuscité, je vous précéderai en Galilée. »
33 A Piotr odezwał się do niego: Choćby się wszyscy zgorszyli z twojego powodu, ja się nigdy nie zgorszę.
Pierre, prenant la parole, lui dit: « Quand vous seriez pour tous une occasion de chute, vous ne le serez jamais pour moi. »
34 Powiedział mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, że tej nocy, zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
Jésus lui dit: « Je te le dis en vérité, cette nuit-même, avant que le coq chante, tu me renieras trois fois. »
35 Odpowiedział mu Piotr: Choćbym miał z tobą umrzeć, nie wyprę się ciebie. Podobnie mówili wszyscy uczniowie.
Pierre lui répondit: « Quand il me faudrait mourir avec vous, je ne vous renierai pas. » Et tous les autres disciples dirent de même.
36 Wtedy Jezus przyszedł z nimi na miejsce zwane Getsemani i powiedział do uczniów: Siądźcie tu, a ja tymczasem odejdę tam i będę się modlił.
Alors Jésus arriva avec eux dans un domaine appelé Gethsémani, et il dit à ses disciples: « Asseyez-vous ici, pendant que je m’éloignerai pour prier. »
37 A wziąwszy ze sobą Piotra i dwóch synów Zebedeusza, zaczął się smucić i odczuwać udrękę.
Ayant pris avec lui Pierre et les deux fils de Zébédée, il commença à éprouver de la tristesse et de l’angoisse.
38 Wtedy [Jezus] powiedział do nich: Smutna jest moja dusza aż do śmierci. Zostańcie tu i czuwajcie ze mną.
Et il leur dit: « Mon âme est triste jusqu’à la mort; demeurez ici et veillez avec moi. »
39 A odszedłszy trochę dalej, upadł na twarz i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli to możliwe, niech mnie ominie ten kielich. Jednak [niech się stanie] nie jak ja chcę, ale jak ty.
Et s’étant un peu avancé, il se prosterna la face contre terre, priant et disant: « Mon Père, s’il est possible, que ce calice passe loin de moi! Cependant, non pas comme je veux, mais comme vous voulez. »
40 Potem przyszedł do uczniów i zastał ich śpiących, i powiedział do Piotra: Czy nie mogliście przez jedną godzinę czuwać ze mną?
Il vint ensuite à ses disciples, et, les trouvant endormis, il dit à Pierre: « Ainsi, vous n’avez pu veiller une heure avec moi!
41 Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. Duch wprawdzie jest ochoczy, ale ciało słabe.
Veillez et priez, afin que vous n’entriez point en tentation; l’esprit est prompt, mais la chair est faible. »
42 Znowu, po raz drugi odszedł i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli ten kielich nie może mnie minąć, tylko abym go wypił, niech się stanie twoja wola.
Il s’éloigna une seconde fois et pria ainsi: « Mon Père, si ce calice ne peut passer sans que je le boive, que votre volonté soit faite! »
43 A gdy przyszedł, znowu zastał ich śpiących, bo oczy same im się zamykały.
Étant venu de nouveau, il les trouva encore endormis, car leurs yeux étaient appesantis.
44 I zostawiwszy ich, odszedł znowu i modlił się po raz trzeci tymi samymi słowami.
Il les laissa, et s’en alla encore prier pour la troisième fois, disant les mêmes paroles.
45 Potem przyszedł do swoich uczniów i powiedział do nich: Śpijcie jeszcze i odpoczywajcie. Oto nadchodzi godzina i Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
Puis il revint à ses disciples et leur dit: « Dormez maintenant et reposez-vous; voici que l’heure est proche, où le Fils de l’homme va être livré aux mains des pécheurs. —
46 Wstańcie, chodźmy! Oto zbliża się ten, który mnie wyda.
Levez-vous, allons, celui qui me trahit est près d’ici. »
47 A gdy on jeszcze mówił, nadszedł Judasz, jeden z dwunastu, a z nim liczny tłum z mieczami i kijami, od naczelnych kapłanów i starszych ludu.
Il parlait encore, lorsque Judas, l’un des Douze, arriva, et avec lui une troupe nombreuse de gens armés d’épées et de bâtons, envoyée par les Princes des prêtres et les Anciens du peuple.
48 Ten zaś, który go zdradził, ustalił z nimi znak, mówiąc: Ten, którego pocałuję, to on. Schwytajcie go.
Le traître leur avait donné ce signe: « Celui que je baiserai, c’est lui, arrêtez-le. »
49 Zaraz też podszedł do Jezusa i powiedział: Witaj, Mistrzu! I pocałował go.
Et aussitôt, s’approchant de Jésus, il dit: « Salut, Maître », et il le baisa.
50 Jezus powiedział do niego: Przyjacielu, po co przyszedłeś? Wtedy podeszli, rzucili się na Jezusa i schwytali go.
Jésus lui dit: « Mon ami, Pourquoi es-tu ici? » En même temps, ils s’avancèrent, mirent la main sur Jésus et le saisirent.
51 A oto jeden z tych, [którzy] byli z Jezusem, wyciągnął rękę i dobył miecz, a uderzywszy sługę najwyższego kapłana, odciął mu ucho.
Et voilà qu’un de ceux qui étaient avec Jésus, mettant l’épée à la main, en frappa le serviteur du grand prêtre et lui emporta l’oreille.
52 Wtedy Jezus powiedział do niego: Schowaj miecz na swoje miejsce. Wszyscy bowiem, którzy za miecz chwytają, od miecza zginą.
Alors Jésus lui dit: « Remets ton épée à sa place; car tous ceux qui se serviront de l’épée, périront par l’épée.
53 Czy sądzisz, że nie mógłbym teraz prosić mego Ojca, a wystawiłby mi więcej niż dwanaście legionów aniołów?
Penses-tu que je ne puisse pas sur l’heure prier mon Père, qui me donnerait plus de douze légions d’anges?
54 Ale jakże wypełniłyby się Pisma, [które mówią], że musi się tak stać?
Comment donc s’accompliront les Écritures, qui attestent qu’il en doit être ainsi? »
55 W tym momencie Jezus powiedział do tłumów: Wyszliście jak na bandytę z mieczami i kijami, aby mnie schwytać. Codziennie siadałem z wami, nauczając w świątyni, a nie schwytaliście mnie.
En même temps, Jésus dit à la foule: « Vous êtes venus, comme à un voleur, avec des épées et des bâtons pour me prendre. J’étais tous les jours assis parmi vous, enseignant dans le temple, et vous ne m’avez pas saisi;
56 Ale to wszystko się stało, aby się wypełniły Pisma proroków. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili go i uciekli.
mais tout cela s’est fait, afin que s’accomplissent les oracles des prophètes. « Alors tous les disciples l’abandonnèrent et prirent la fuite.
57 A ci, którzy schwytali Jezusa, zaprowadzili go do Kajfasza, najwyższego kapłana, gdzie zebrali się uczeni w Piśmie i starsi.
Ceux qui avaient arrêté Jésus l’emmenèrent chez Caïphe, le grand prêtre, où s’étaient assemblés les Scribes et les Anciens du peuple.
58 Piotr zaś szedł za nim z daleka aż do dziedzińca najwyższego kapłana i wszedłszy tam, siedział ze sługami, aby zobaczyć, jak to się skończy.
Pierre le suivit de loin jusqu’à la cour du grand prêtre, y entra, et s’assit avec les serviteurs pour voir la fin.
59 Tymczasem naczelni kapłani, starsi i cała Rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go skazać na śmierć;
Cependant les Princes des prêtres et tout le Conseil cherchaient quelque faux témoignage contre Jésus afin de le faire mourir;
60 Lecz nie znaleźli. I chociaż przychodziło wielu fałszywych świadków, [jednak niczego] nie znaleźli. A na koniec wystąpili dwaj fałszywi świadkowie;
et ils n’en trouvèrent point, quoique plusieurs faux témoins se fussent présentés. Enfin il en vint deux
61 Mówiąc: On powiedział: Mogę zburzyć świątynię Bożą i w trzy dni ją odbudować.
qui dirent: « Cet homme a dit: Je puis détruire le temple de Dieu et le rebâtir en trois jours. »
62 Wtedy najwyższy kapłan powstał i zapytał go: Nic nie odpowiadasz? [Cóż znaczy to], co oni przeciwko tobie zeznają?
Le grand prêtre, se levant, dit à Jésus: « Ne réponds-tu rien à ce que ces hommes déposent contre toi? »
63 Lecz Jezus milczał. A najwyższy kapłan powiedział mu: Zaklinam cię na Boga żywego, abyś nam powiedział, czy ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym?
Jésus gardait le silence. Et le grand prêtre lui dit: « Je t’adjure par le Dieu vivant de nous dire si tu es le Christ, le Fils de Dieu? »
64 Odpowiedział mu Jezus: Ty powiedziałeś. Ale mówię wam: Odtąd ujrzycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy mocy [Boga] i przychodzącego na obłokach niebieskich.
Jésus lui répondit: « Tu l’as dit; de plus, je vous le dis, dès ce jour vous verrez le Fils de l’homme siéger à la droite du Tout-Puissant et venir sur les nuées du ciel. »
65 Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje szaty i powiedział: Zbluźnił! Czyż potrzebujemy jeszcze świadków? Oto teraz słyszeliście bluźnierstwo.
Alors le grand prêtre déchira ses vêtements, en disant: « Il a blasphémé, qu’avons-nous encore besoin de témoins? Vous venez d’entendre son blasphème:
66 Jak wam się zdaje? A oni odpowiedzieli: Zasługuje na śmierć.
que vous en semble? » Ils répondirent: « Il mérite la mort. »
67 Wówczas [zaczęli] pluć mu w twarz i bili go pięściami, a inni go policzkowali;
Alors ils lui crachèrent au visage, et le frappèrent avec le poing; d’autres le souffletèrent,
68 Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie: Kto cię uderzył?
en disant: « Christ, devine qui t’a frappé. »
69 Piotr zaś siedział na zewnątrz, na dziedzińcu. Podeszła do niego pewna dziewczyna i powiedziała: Ty też byłeś z Jezusem z Galilei.
Cependant Pierre était dehors, assis dans la cour. Une servante l’aborda et lui dit: « Toi aussi, tu étais avec Jésus le Galiléen. »
70 Lecz on wyparł się wobec wszystkich, mówiąc: Nie wiem, o czym mówisz.
Mais il le nia devant tous en disant: « Je ne sais ce que tu veux dire. »
71 A gdy wyszedł do przedsionka, zobaczyła go inna [dziewczyna] i powiedziała do tych, którzy tam byli: On też był z Jezusem z Nazaretu.
Comme il se dirigeait vers le vestibule, pour s’en aller, une autre servante le vit et dit à ceux qui se trouvaient là: « Celui-ci était aussi avec Jésus de Nazareth. »
72 I znowu wyparł się pod przysięgą: Nie znam tego człowieka.
Et Pierre le nia une seconde fois avec serment: « Je ne connais pas cet homme. »
73 Po chwili ci, którzy tam stali, podeszli i powiedzieli do Piotra: Na pewno ty też jesteś [jednym] z nich, bo i twoja mowa cię zdradza.
Peu après, ceux qui étaient là s’approchèrent de Pierre, et lui dirent: « Certainement, tu es aussi de ces gens-là; car ton langage même te faire reconnaître. »
74 Wtedy zaczął się zaklinać i przysięgać: Nie znam tego człowieka. I zaraz zapiał kogut.
Alors il se mit à faire des imprécations et à jurer qu’il ne connaissait pas cet homme. Aussitôt le coq chanta.
75 I przypomniał sobie Piotr słowa Jezusa, który mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz. Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
Et Pierre se souvint de la parole que Jésus lui avait dite: « Avant que le coq chante, tu me renieras trois fois; » et étant sorti, il pleura amèrement.
