Mateusza 26
1 A gdy Jezus dokończył tych wszystkich mów, powiedział do swoich uczniów:
Après avoir achevé toutes ces paroles, Jésus dit à ses disciples:
2 Wiecie, że za dwa dni będzie Pascha, a Syn Człowieczy zostanie wydany na ukrzyżowanie.
« Vous savez qu'après deux jours viendra la Pâque, et que le Fils de l'homme sera livré pour être crucifié. »
3 Wtedy to naczelni kapłani, uczeni w Piśmie i starsi ludu zebrali się na dziedzińcu najwyższego kapłana, zwanego Kajfaszem;
Alors les principaux sacrificateurs, les scribes et les anciens du peuple se réunirent dans la cour du grand prêtre, appelé Caïphe.
4 I naradzali się, jak by podstępnie schwytać i zabić Jezusa.
Ils tinrent conseil pour se saisir de Jésus par ruse et le faire mourir.
5 Lecz mówili: Nie w święto, aby nie wywołać rozruchu wśród ludu.
Mais ils dirent: « Pas pendant la fête, de peur qu'il n'y ait une émeute parmi le peuple. »
6 A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona Trędowatego;
Comme Jésus était à Béthanie, dans la maison de Simon le lépreux,
7 Przyszła do niego kobieta, która miała alabastrowe naczynie bardzo drogiego olejku, i wylała go na jego głowę, gdy siedział przy stole.
une femme vint à lui, tenant un vase d'albâtre contenant un parfum de grand prix, et elle le répandit sur sa tête pendant qu'il était à table.
8 Widząc to, jego uczniowie oburzyli się i powiedzieli: I na cóż to marnotrawstwo?
Ses disciples, voyant cela, furent indignés et dirent: « Pourquoi ce gaspillage?
9 Przecież można było ten olejek drogo sprzedać, a [pieniądze] rozdać ubogim.
Car ce parfum aurait pu être vendu cher et donné aux pauvres. »
10 Gdy Jezus to zauważył, powiedział im: Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Przecież dobry uczynek spełniła wobec mnie.
Mais, sachant cela, Jésus leur dit: « Pourquoi troublez-vous cette femme? Elle a fait pour moi une bonne œuvre.
11 Ubogich bowiem zawsze macie u siebie, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
En effet, vous avez toujours les pauvres avec vous, mais vous ne m'avez pas toujours moi.
12 Bo ona, wylewając ten olejek na moje ciało, zrobiła to, aby przygotować mnie na mój pogrzeb.
En effet, en versant ce parfum sur mon corps, elle l'a fait pour me préparer à la sépulture.
13 Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek po całym świecie będzie głoszona ta ewangelia, będzie się też opowiadać na jej pamiątkę to, co zrobiła.
Je vous le dis en vérité, partout où cette Bonne Nouvelle sera prêchée dans le monde entier, on parlera aussi de ce qu'a fait cette femme comme d'un souvenir d'elle. »
14 Wtedy jeden z dwunastu, zwany Judaszem Iskariotą, poszedł do naczelnych kapłanów;
Alors l'un des douze, appelé Judas Iscariote, alla trouver les principaux sacrificateurs
15 I powiedział: Co chcecie mi dać, a ja wam go wydam. A oni wyznaczyli mu trzydzieści srebrników.
et dit: « Que voulez-vous me donner si je vous le livre? » Ils pesèrent donc pour lui trente pièces d'argent.
16 I odtąd szukał sposobności, aby go wydać.
Dès lors, il chercha une occasion de le trahir.
17 W pierwszy dzień Przaśników uczniowie podeszli do Jezusa i zapytali go: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali ci Paschę do spożycia?
Or, le premier jour des pains sans levain, les disciples s'approchèrent de Jésus et lui dirent: « Où veux-tu que nous te préparions la Pâque? »
18 A on odpowiedział: Idźcie do miasta, do pewnego [człowieka] i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski; u ciebie będę obchodził Paschę z moimi uczniami.
Il dit: « Va à la ville chez quelqu'un, et dis-lui: « Le maître dit: « Mon heure est proche. Je ferai la Pâque chez toi avec mes disciples. »"
19 Uczniowie zrobili tak, jak im nakazał Jezus, i przygotowali Paschę.
Les disciples firent ce que Jésus leur avait ordonné, et ils préparèrent la Pâque.
20 Kiedy nastał wieczór, usiadł [za stołem] z dwunastoma.
Le soir venu, il se mit à table avec les douze disciples.
21 A gdy jedli, powiedział: Zaprawdę powiadam wam, że jeden z was mnie wyda.
Pendant qu'ils mangeaient, il dit: « Je vous le dis en toute certitude, l'un de vous me livrera. »
22 I bardzo zasmuceni zaczęli pytać jeden po drugim: Czy to ja, Panie?
Ils étaient extrêmement attristés, et chacun se mettait à lui demander: « Ce n'est pas moi, n'est-ce pas, Seigneur? »
23 A on odpowiedział: Ten, który macza ze mną rękę w misie, on mnie wyda.
Il répondit: « Celui qui a trempé sa main avec moi dans le plat me livrera.
24 Syn Człowieczy odchodzi, jak jest o nim napisane, ale biada człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany! Lepiej byłoby dla tego człowieka, aby się nie urodził.
Le Fils de l'homme va comme il est écrit de lui, mais malheur à l'homme par qui le Fils de l'homme est livré! Il vaudrait mieux pour cet homme qu'il ne soit pas né. »
25 Wtedy Judasz, który go zdradził, zapytał: Czy to ja, Mistrzu? Odpowiedział mu: Ty [sam to] powiedziałeś.
Judas, qui le trahissait, répondit: « Ce n'est pas moi, n'est-ce pas, Rabbi? » Il lui a dit: « Tu l'as dit. »
26 A gdy jedli, Jezus wziął chleb, pobłogosławił, połamał i dał uczniom, mówiąc: Bierzcie, jedzcie, to jest moje ciało.
Pendant qu'ils mangeaient, Jésus prit du pain, en rendit grâces et le rompit. Il le donna aux disciples, en disant: « Prenez, mangez; ceci est mon corps. »
27 Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i dał im, mówiąc: Pijcie z niego wszyscy;
Il prit ensuite la coupe, rendit grâces et la leur donna, en disant: Buvez-en tous,
28 To bowiem jest moja krew nowego testamentu, która wylewa się za wielu na przebaczenie grzechów.
car ceci est mon sang, le sang de la nouvelle alliance, qui est répandu pour beaucoup, pour la rémission des péchés.
29 Ale mówię wam: Odtąd nie będę pił z tego owocu winorośli aż do dnia, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie mego Ojca.
Mais je vous le dis, je ne boirai plus désormais de ce fruit de la vigne, jusqu'au jour où je le boirai à nouveau avec vous dans le Royaume de mon Père. »
30 A gdy zaśpiewali hymn, wyszli ku Górze Oliwnej.
Après avoir chanté un cantique, ils se rendirent sur la montagne des Oliviers.
31 Wtedy Jezus powiedział do nich: Wy wszyscy zgorszycie się z mojego powodu tej nocy. Jest bowiem napisane: Uderzę pasterza i rozproszą się owce stada.
Alors Jésus leur dit: « Vous serez tous scandalisés par moi cette nuit, car il est écrit: « Je frapperai le berger, et les brebis du troupeau seront dispersées ».
32 Lecz gdy zmartwychwstanę, udam się do Galilei przed wami.
Mais quand je serai ressuscité, je vous précéderai en Galilée. »
33 A Piotr odezwał się do niego: Choćby się wszyscy zgorszyli z twojego powodu, ja się nigdy nie zgorszę.
Mais Pierre lui répondit: « Quand bien même tous tomberaient à cause de toi, moi, je ne tomberai jamais. »
34 Powiedział mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, że tej nocy, zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
Jésus lui dit: « En vérité, je te le dis, ce soir, avant que le coq chante, tu me renieras trois fois. »
35 Odpowiedział mu Piotr: Choćbym miał z tobą umrzeć, nie wyprę się ciebie. Podobnie mówili wszyscy uczniowie.
Pierre lui dit: « Même si je dois mourir avec toi, je ne te renierai pas. » Tous les disciples dirent aussi la même chose.
36 Wtedy Jezus przyszedł z nimi na miejsce zwane Getsemani i powiedział do uczniów: Siądźcie tu, a ja tymczasem odejdę tam i będę się modlił.
Jésus vint avec eux dans un lieu appelé Gethsémané, et il dit à ses disciples: « Asseyez-vous ici, pendant que j'irai là-bas et que je prierai. »
37 A wziąwszy ze sobą Piotra i dwóch synów Zebedeusza, zaczął się smucić i odczuwać udrękę.
Il prit avec lui Pierre et les deux fils de Zébédée, et il commença à éprouver de la tristesse et une grande inquiétude.
38 Wtedy [Jezus] powiedział do nich: Smutna jest moja dusza aż do śmierci. Zostańcie tu i czuwajcie ze mną.
Il leur dit alors: « Mon âme est extrêmement triste, jusqu'à la mort. Restez ici et veillez avec moi. »
39 A odszedłszy trochę dalej, upadł na twarz i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli to możliwe, niech mnie ominie ten kielich. Jednak [niech się stanie] nie jak ja chcę, ale jak ty.
Il s'avança un peu, tomba sur sa face, et pria ainsi: « Mon Père, s'il est possible, que cette coupe passe loin de moi; toutefois, ce n'est pas ce que je veux, mais ce que tu veux. »
40 Potem przyszedł do uczniów i zastał ich śpiących, i powiedział do Piotra: Czy nie mogliście przez jedną godzinę czuwać ze mną?
S'approchant des disciples, il les trouva endormis, et dit à Pierre: Quoi, vous n'avez pas pu veiller une heure avec moi?
41 Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. Duch wprawdzie jest ochoczy, ale ciało słabe.
Veillez et priez, afin que vous ne tombiez pas dans la tentation. L'esprit est bien disposé, mais la chair est faible. »
42 Znowu, po raz drugi odszedł i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli ten kielich nie może mnie minąć, tylko abym go wypił, niech się stanie twoja wola.
Une seconde fois, il s'en alla et pria, disant: « Mon Père, si cette coupe ne peut passer loin de moi sans que je la boive, que ton désir soit accompli. »
43 A gdy przyszedł, znowu zastał ich śpiących, bo oczy same im się zamykały.
Il revint et les trouva endormis, car leurs yeux étaient appesantis.
44 I zostawiwszy ich, odszedł znowu i modlił się po raz trzeci tymi samymi słowami.
Il les quitta de nouveau, s'en alla, et pria une troisième fois, en disant les mêmes paroles.
45 Potem przyszedł do swoich uczniów i powiedział do nich: Śpijcie jeszcze i odpoczywajcie. Oto nadchodzi godzina i Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
Puis il s'approcha de ses disciples et leur dit: « Dormez-vous et vous reposez-vous encore? Voici que l'heure est proche, et le Fils de l'homme est livré aux mains des pécheurs.
46 Wstańcie, chodźmy! Oto zbliża się ten, który mnie wyda.
Levez-vous, allons-y. Voici que celui qui me trahit est tout proche. »
47 A gdy on jeszcze mówił, nadszedł Judasz, jeden z dwunastu, a z nim liczny tłum z mieczami i kijami, od naczelnych kapłanów i starszych ludu.
Comme il parlait encore, voici que Judas, l'un des douze, arriva, et avec lui une grande foule armée d'épées et de bâtons, de la part des principaux sacrificateurs et des anciens du peuple.
48 Ten zaś, który go zdradził, ustalił z nimi znak, mówiąc: Ten, którego pocałuję, to on. Schwytajcie go.
Or, celui qui le trahissait leur avait donné un signe, en disant: « Celui que j'embrasse, c'est lui. Saisissez-le. »
49 Zaraz też podszedł do Jezusa i powiedział: Witaj, Mistrzu! I pocałował go.
Aussitôt, il s'approcha de Jésus, dit: « Salut, Rabbi! » et le baisa.
50 Jezus powiedział do niego: Przyjacielu, po co przyszedłeś? Wtedy podeszli, rzucili się na Jezusa i schwytali go.
Jésus lui dit: « Ami, pourquoi es-tu ici? » Alors ils vinrent mettre la main sur Jésus, et le saisirent.
51 A oto jeden z tych, [którzy] byli z Jezusem, wyciągnął rękę i dobył miecz, a uderzywszy sługę najwyższego kapłana, odciął mu ucho.
Et voici qu'un de ceux qui étaient avec Jésus étendit la main et tira son épée; il frappa le serviteur du souverain sacrificateur, et lui coupa l'oreille.
52 Wtedy Jezus powiedział do niego: Schowaj miecz na swoje miejsce. Wszyscy bowiem, którzy za miecz chwytają, od miecza zginą.
Alors Jésus lui dit: « Remets ton épée à sa place, car tous ceux qui prennent l'épée mourront par l'épée.
53 Czy sądzisz, że nie mógłbym teraz prosić mego Ojca, a wystawiłby mi więcej niż dwanaście legionów aniołów?
Ou bien penses-tu que je ne pourrais pas demander à mon Père, et qu'il m'enverrait maintenant même plus de douze légions d'anges?
54 Ale jakże wypełniłyby się Pisma, [które mówią], że musi się tak stać?
Comment s'accompliraient alors les Écritures selon lesquelles il doit en être ainsi? »
55 W tym momencie Jezus powiedział do tłumów: Wyszliście jak na bandytę z mieczami i kijami, aby mnie schwytać. Codziennie siadałem z wami, nauczając w świątyni, a nie schwytaliście mnie.
En cette heure-là, Jésus dit à la foule: « Êtes-vous sortis comme un brigand, avec des épées et des bâtons, pour vous emparer de moi? Je m'asseyais chaque jour dans le temple pour enseigner, et vous ne m'avez pas arrêté.
56 Ale to wszystko się stało, aby się wypełniły Pisma proroków. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili go i uciekli.
Mais tout cela est arrivé afin que s'accomplissent les Écritures des prophètes. » Alors tous les disciples le quittèrent et s'enfuirent.
57 A ci, którzy schwytali Jezusa, zaprowadzili go do Kajfasza, najwyższego kapłana, gdzie zebrali się uczeni w Piśmie i starsi.
Ceux qui avaient pris Jésus l'emmenèrent chez le grand prêtre Caïphe, où étaient réunis les scribes et les anciens.
58 Piotr zaś szedł za nim z daleka aż do dziedzińca najwyższego kapłana i wszedłszy tam, siedział ze sługami, aby zobaczyć, jak to się skończy.
Mais Pierre le suivit de loin jusqu'à la cour du grand prêtre; il entra et s'assit avec les officiers, pour voir la fin.
59 Tymczasem naczelni kapłani, starsi i cała Rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go skazać na śmierć;
Les principaux sacrificateurs, les anciens et tout le conseil cherchaient un faux témoignage contre Jésus, afin de le faire mourir,
60 Lecz nie znaleźli. I chociaż przychodziło wielu fałszywych świadków, [jednak niczego] nie znaleźli. A na koniec wystąpili dwaj fałszywi świadkowie;
mais ils n'en trouvèrent aucun. Ils n'en trouvèrent aucun. Beaucoup de faux témoins se présentèrent, mais ils n'en trouvèrent aucun. Mais enfin, deux faux témoins se présentèrent
61 Mówiąc: On powiedział: Mogę zburzyć świątynię Bożą i w trzy dni ją odbudować.
et dirent: « Cet homme a dit: Je puis détruire le temple de Dieu, et le rebâtir en trois jours. »
62 Wtedy najwyższy kapłan powstał i zapytał go: Nic nie odpowiadasz? [Cóż znaczy to], co oni przeciwko tobie zeznają?
Le grand prêtre se leva et lui dit: « Ne réponds-tu pas? Qu'est-ce que c'est que ces gens-là qui témoignent contre toi? »
63 Lecz Jezus milczał. A najwyższy kapłan powiedział mu: Zaklinam cię na Boga żywego, abyś nam powiedział, czy ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym?
Mais Jésus garda le silence. Le grand prêtre lui répondit: « Je t'adjure par le Dieu vivant de nous dire si tu es le Christ, le Fils de Dieu. »
64 Odpowiedział mu Jezus: Ty powiedziałeś. Ale mówię wam: Odtąd ujrzycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy mocy [Boga] i przychodzącego na obłokach niebieskich.
Jésus lui dit: « Tu l'as dit. Cependant, je te le dis, après cela, tu verras le Fils de l'homme assis à la droite de la puissance, et venant sur les nuées du ciel. »
65 Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje szaty i powiedział: Zbluźnił! Czyż potrzebujemy jeszcze świadków? Oto teraz słyszeliście bluźnierstwo.
Alors le grand prêtre déchira ses vêtements, en disant: « Il a proféré un blasphème! Pourquoi avons-nous besoin d'autres témoins? Voici que vous avez entendu son blasphème.
66 Jak wam się zdaje? A oni odpowiedzieli: Zasługuje na śmierć.
Qu'en pensez-vous? » Ils répondirent: « Il est digne de mourir! »
67 Wówczas [zaczęli] pluć mu w twarz i bili go pięściami, a inni go policzkowali;
Alors ils lui crachèrent au visage, le frappèrent de leurs poings, et certains le giflèrent,
68 Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie: Kto cię uderzył?
en disant: « Prophétise-nous, Christ! Qui t'a frappé? »
69 Piotr zaś siedział na zewnątrz, na dziedzińcu. Podeszła do niego pewna dziewczyna i powiedziała: Ty też byłeś z Jezusem z Galilei.
Or, Pierre était assis dehors, dans la cour, et une servante vint lui dire: « Toi aussi, tu étais avec Jésus, le Galiléen! »
70 Lecz on wyparł się wobec wszystkich, mówiąc: Nie wiem, o czym mówisz.
Mais il le nia devant eux tous, disant: « Je ne sais pas de quoi vous parlez. »
71 A gdy wyszedł do przedsionka, zobaczyła go inna [dziewczyna] i powiedziała do tych, którzy tam byli: On też był z Jezusem z Nazaretu.
Comme il était sorti sur le portique, quelqu'un d'autre le vit et dit à ceux qui étaient là: « Cet homme aussi était avec Jésus de Nazareth. »
72 I znowu wyparł się pod przysięgą: Nie znam tego człowieka.
Il l'a encore nié avec serment: « Je ne connais pas cet homme. »
73 Po chwili ci, którzy tam stali, podeszli i powiedzieli do Piotra: Na pewno ty też jesteś [jednym] z nich, bo i twoja mowa cię zdradza.
Au bout d'un certain temps, ceux qui se trouvaient là s'approchèrent et dirent à Pierre: « Certainement, toi aussi, tu es des leurs, car ton discours te fait connaître. »
74 Wtedy zaczął się zaklinać i przysięgać: Nie znam tego człowieka. I zaraz zapiał kogut.
Puis il se mit à jurer et à maudire: « Je ne connais pas cet homme! » Aussitôt, le coq chanta.
75 I przypomniał sobie Piotr słowa Jezusa, który mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz. Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
Pierre se souvint de la parole que Jésus lui avait dite: « Avant que le coq chante, tu me renieras trois fois. » Alors il sortit et pleura amèrement.
