< Mateusza 26 >
1 A gdy Jezus dokończył tych wszystkich mów, powiedział do swoich uczniów:
Lino chakaba kuti Jesu nakamana majwi aya oonse, wakati kuli basikwiya bakwe,
2 Wiecie, że za dwa dni będzie Pascha, a Syn Człowieczy zostanie wydany na ukrzyżowanie.
“Mulizi kuti kwayinda mazuba abili pobwe lyakwindilila ngalyasika, e; yo Mwana Muntu waabwa kuti akagankaminwe.”
3 Wtedy to naczelni kapłani, uczeni w Piśmie i starsi ludu zebrali się na dziedzińcu najwyższego kapłana, zwanego Kajfaszem;
Mpawo mupayizi mupati abapati bamwi babantu bakali bungene aantomwe mungánda yamuapyizi silutwe, wakalikutegwa ngu Kkayafasi.
4 I naradzali się, jak by podstępnie schwytać i zabić Jezusa.
Bakalangula inzila isisikene kabali antomwe kuti bamwange Jesu chakumubba akuyomujaya.
5 Lecz mówili: Nie w święto, aby nie wywołać rozruchu wśród ludu.
Nkambo bakali kwamba kuti, “kutabi chiindi chapobwe litakwe bumena, kuti kutabi kunyongana akati kabantu.”
6 A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona Trędowatego;
Lino Jesu nakali mu Bbetani mungánda ya Sayimoni sichinsenda,
7 Przyszła do niego kobieta, która miała alabastrowe naczynie bardzo drogiego olejku, i wylała go na jego głowę, gdy siedział przy stole.
Nakalikulya atafula, elyo kwakasika mwanakazi wakajisi cinkuli wamafuta adula, elyo wakatila Jesu amutwe
8 Widząc to, jego uczniowie oburzyli się i powiedzieli: I na cóż to marnotrawstwo?
Pesi basikwiya bakwe nibakaziba, bakabilila alimwi bakati,
9 Przecież można było ten olejek drogo sprzedać, a [pieniądze] rozdać ubogim.
“Ninzi chapa kuti aanyonyone obu? Ayaa alikuzigwa amali inyingi akuyopa bachete.”
10 Gdy Jezus to zauważył, powiedział im: Dlaczego sprawiacie przykrość tej kobiecie? Przecież dobry uczynek spełniła wobec mnie.
Pesi Jesu nakaziba echi wakati kulimbabo, “Nkambonzi nimumukatazya mwanakazi ooyu? Nkambo wandichitila chintu chibotu.
11 Ubogich bowiem zawsze macie u siebie, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
Bachete mulaabo chiindi chonse, pesi tamukoyooba andime pe chindi choonse.
12 Bo ona, wylewając ten olejek na moje ciało, zrobiła to, aby przygotować mnie na mój pogrzeb.
Nkambo mpatila mafuta aya amubili wangu, wazichitila kuzikwa kwangu
13 Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek po całym świecie będzie głoszona ta ewangelia, będzie się też opowiadać na jej pamiątkę to, co zrobiła.
kasimpe ndamwambila kuti kufumbwa nkwayokambawukwa makani mabotu, munyika yoonse echi nchaachita mwanakazi oyu chinoyowambwa kuti bakamwibaluke.
14 Wtedy jeden z dwunastu, zwany Judaszem Iskariotą, poszedł do naczelnych kapłanów;
Mpawo umwi wabali kkumi ababili, wakali kuteghwa Judasi sikaliyoti, wakayinka kumupayizi mupati
15 I powiedział: Co chcecie mi dać, a ja wam go wydam. A oni wyznaczyli mu trzydzieści srebrników.
Alimwi wakati, “Ninzi nchimuyanda kundipa kuti ndimwabe kulindinywe?” Bakazuminana makumi ataatu ansiliva kuti bamupe.
16 I odtąd szukał sposobności, aby go wydać.
Kuzwa kuleechochindi wakalangula mwenya wakumwaba kulimbabo.
17 W pierwszy dzień Przaśników uczniowie podeszli do Jezusa i zapytali go: Gdzie chcesz, abyśmy przygotowali ci Paschę do spożycia?
Lino mubuzuba butaanzibwachinkwa chitakwe bumena basikwiya bakaza kuli Jesu akumwambila kuti, “Nkukuli nkoyanda kuti tukakubambilile kuti ukalye pobwe lyakwindilila?
18 A on odpowiedział: Idźcie do miasta, do pewnego [człowieka] i powiedzcie mu: Nauczyciel mówi: Mój czas jest bliski; u ciebie będę obchodził Paschę z moimi uczniami.
Wakamba kuti, “Ngamwinke mumyuunzi kuli umwi mwalumi akumwambila kuti, “Muyisi wati, “chindi changu chaba mumaanza. Ndiyobamba ipobwe lyakwindilila kungánda yako abasikwiya bangu.
19 Uczniowie zrobili tak, jak im nakazał Jezus, i przygotowali Paschę.
Basikwiya bakachita mbuli Jesu mbwakabalayilila, alimwi bakakubamba kulya kwapobwe lyakwindilila.
20 Kiedy nastał wieczór, usiadł [za stołem] z dwunastoma.
Lino nichakaba chindi chagoko, wakakkala aansi kuti alye abasikwiya balikkumi ababili.
21 A gdy jedli, powiedział: Zaprawdę powiadam wam, że jeden z was mnie wyda.
Awo nibakali kulya, wakabambila kuti, “Nkasimpe ndamwambila kuti umwi wanu uyondaaba.”
22 I bardzo zasmuceni zaczęli pytać jeden po drugim: Czy to ja, Panie?
Bakawusa kapati, elyo umwi wakatalika kumubuzya kuti, “Zyanchonzyo tendime na Mwami?”
23 A on odpowiedział: Ten, który macza ze mną rękę w misie, on mnie wyda.
Wakasandula kati, “Ngumwi oyo unika kuboko kwakwe andime mukabbavu ngonguwe uyondaaba.
24 Syn Człowieczy odchodzi, jak jest o nim napisane, ale biada człowiekowi, przez którego Syn Człowieczy będzie wydany! Lepiej byłoby dla tego człowieka, aby się nie urodził.
Mwana Muntu uleenda, mbuli mbukulembedwe atala anguwe, pesi maawe kulooyo muntu uwaaba Mwana a Muntu! Chalikubota kuloyo muntu natakazyalwa.”
25 Wtedy Judasz, który go zdradził, zapytał: Czy to ja, Mistrzu? Odpowiedział mu: Ty [sam to] powiedziałeś.
Judasi oyo wakali wakayanda kuyomuuzya wakati, “Ndime na, Mwami?” wakamwambila kuti, “walyambila olikke.”
26 A gdy jedli, Jezus wziął chleb, pobłogosławił, połamał i dał uczniom, mówiąc: Bierzcie, jedzcie, to jest moje ciało.
Kabalimukulya, Jesu wakabweza chinkwa, wachilongezya, akuchikwamuna. Wakachipa basikwiya akubambila kuti, “Mubweze, mulye. Ooyu ngomubili wangu.”
27 Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i dał im, mówiąc: Pijcie z niego wszyscy;
Wakabweza nkomeki akulumba, alimwi wakabapa akwamba kuti, “Munywe, moonse.
28 To bowiem jest moja krew nowego testamentu, która wylewa się za wielu na przebaczenie grzechów.
Nkambo obumbulowa bwangu bwachizuminano butililwa bayingi kuti balekelelwe zibi.
29 Ale mówię wam: Odtąd nie będę pił z tego owocu winorośli aż do dnia, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie mego Ojca.
Pesi ndimwambila kuti, tandi koyonywa limbi muchelo wamasansa, kusikila mubuzuba obo mbwintakanywe bupya andinywe mu Bwami bwa Taata.”
30 A gdy zaśpiewali hymn, wyszli ku Górze Oliwnej.
Lino nibakazwa kwimba lwiimbo, bakayinka kuchilundu chama oliva.
31 Wtedy Jezus powiedział do nich: Wy wszyscy zgorszycie się z mojego powodu tej nocy. Jest bowiem napisane: Uderzę pasterza i rozproszą się owce stada.
Mpawo Jesu wakabambila kuti, “moonse muyolebwa mansiku aano nkambo kandime, nkambo kuli lembedwe kuti, Ndiyowuma mwembeli alimwi butanga bwambelele buyomwayika.'
32 Lecz gdy zmartwychwstanę, udam się do Galilei przed wami.
Pesi musule ndakubusigwa, ndiyomusangunina kuya mu Galili.”
33 A Piotr odezwał się do niego: Choćby się wszyscy zgorszyli z twojego powodu, ja się nigdy nie zgorszę.
Pesi Pita wakati kulinguwe, “Nekuba boonse balebwa nkambo kanduwe, mebo andike tandikoyolebwa pe.”
34 Powiedział mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, że tej nocy, zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
Jesu wakamwambila kuti, “chakasimpe ndakwambila kuti, busiku mbubobuno, mukombwe katana kukokolika, unoli wandikaka tutaatu.”
35 Odpowiedział mu Piotr: Choćbym miał z tobą umrzeć, nie wyprę się ciebie. Podobnie mówili wszyscy uczniowie.
Pita wakamwambila kuti, “Nikuba kufwa anduwe ndilakonzya, nsikoyokukaka pe. “Boonse basikwiya bakamba chomwe.
36 Wtedy Jezus przyszedł z nimi na miejsce zwane Getsemani i powiedział do uczniów: Siądźcie tu, a ja tymczasem odejdę tam i będę się modlił.
Mpawo Jesu wakinkabo kubusena ibutegwa Gesemane alimwi wakati kuli basikwiiya bakwe, “Amukkale aano ninchiya kukukomba.”
37 A wziąwszy ze sobą Piotra i dwóch synów Zebedeusza, zaczął się smucić i odczuwać udrękę.
Wakabweza Pita abana ba Zebbedi babili antoomwe anguwe alimwi bakatalika kuba amawuse aku katazika.
38 Wtedy [Jezus] powiedział do nich: Smutna jest moja dusza aż do śmierci. Zostańcie tu i czuwajcie ze mną.
Mpawo wakati kuli mbabo, “Muuya wangu wawusa kapati, nikuba kusikila akulufu. Amuchale ano alimwi mulindile.”
39 A odszedłszy trochę dalej, upadł na twarz i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli to możliwe, niech mnie ominie ten kielich. Jednak [niech się stanie] nie jak ja chcę, ale jak ty.
Wakayinka anembo kulekule, wakakotamika busyu bwakwe, akukomba wakamba kuti, “Taata, na chakonzeka, nkomeki eyi ngindiinde. Pesi, kutabi kuyanda kwangu, pesi kube kuyanda kwako.
40 Potem przyszedł do uczniów i zastał ich śpiących, i powiedział do Piotra: Czy nie mogliście przez jedną godzinę czuwać ze mną?
Wakaboola kuli basikwiya akubajanabalimukoona, alimwi wakati kuli Pita, “Niinzi, sa tamukonzyi kulindila andime hoola limwi?
41 Czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie. Duch wprawdzie jest ochoczy, ale ciało słabe.
Amulindile akukomba kuti mutanjilinmukusunkwa. Nchoonzyo Muuya ulayanda, pesi mubili wezuuka.”
42 Znowu, po raz drugi odszedł i modlił się, mówiąc: Mój Ojcze, jeśli ten kielich nie może mnie minąć, tylko abym go wypił, niech się stanie twoja wola.
Wakayinka lwachibili akuyokoomba. Wakamba kuti, “Taata, kuti echi tachikonzeki kwinda kumbali kwakuti ndinywe, kuyanda kwako kuchitwe.
43 A gdy przyszedł, znowu zastał ich śpiących, bo oczy same im się zamykały.
Wakaza lubo wazobajana balikoona, nkambo meso aabo akali alema.
44 I zostawiwszy ich, odszedł znowu i modlił się po raz trzeci tymi samymi słowami.
Wakabasiya lubo, wakayinka akuyokoomba kachitaatu, kayindulula majwi omwe.
45 Potem przyszedł do swoich uczniów i powiedział do nich: Śpijcie jeszcze i odpoczywajcie. Oto nadchodzi godzina i Syn Człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
Mpawo Jesu wakeza kuli basikwiya akubambila kuti, “Muchoona na akulyokezya? Amulange, hola lyaba mumaboko, alimwi Mwana Muntu waabwa mumaboko abasizibi
46 Wstańcie, chodźmy! Oto zbliża się ten, który mnie wyda.
Mubuke, twinkeAmulange, oyo sikundaaba waba afwifwi.”
47 A gdy on jeszcze mówił, nadszedł Judasz, jeden z dwunastu, a z nim liczny tłum z mieczami i kijami, od naczelnych kapłanów i starszych ludu.
Nakachili kwambula, Judasi, umwi wabali kkumi awumwi, wakasika, wakaaza amakamu makamu abantu kuzwa kumupayizi mupati abapati babantu. Bakeza amafulo enkoli.
48 Ten zaś, który go zdradził, ustalił z nimi znak, mówiąc: Ten, którego pocałuję, to on. Schwytajcie go.
Lino oyo mwalumi wakali kuyanda kuuzya Jesu wakali bapede chitondezyo, chamba kuti, “oyo ngwensikamyonte ngonguwe. Mukamuvumpile.”
49 Zaraz też podszedł do Jezusa i powiedział: Witaj, Mistrzu! I pocałował go.
Mpawawo wakasika kuli Jesu akwamba kuti, “Wapona, Omuyisi!” akumumyonta.
50 Jezus powiedział do niego: Przyjacielu, po co przyszedłeś? Wtedy podeszli, rzucili się na Jezusa i schwytali go.
Jesu wakamwambila kuti, “Mweenzuma, chita echo nchwazida kuzochita.” mpawo bakasika, babika maanza ali Jesu, akumuvuntila.
51 A oto jeden z tych, [którzy] byli z Jezusem, wyciągnął rękę i dobył miecz, a uderzywszy sługę najwyższego kapłana, odciął mu ucho.
Amulange, umwi wababo bakali a Jesu wakatandabika janza lyakwe, wasomona kafulo, akuma muzike wamupayizi mupati, akumudyunkula kutwi kwakwe.
52 Wtedy Jezus powiedział do niego: Schowaj miecz na swoje miejsce. Wszyscy bowiem, którzy za miecz chwytają, od miecza zginą.
Mpawo Jesu wakati kulinguwe, “Bwedezya kafulo kako muchibikilo chako, nkambo boonse abo babweza tufulo bayolobesegwa atufulo.
53 Czy sądzisz, że nie mógłbym teraz prosić mego Ojca, a wystawiłby mi więcej niż dwanaście legionów aniołów?
Muyeeye kuti tendali kukonzya na kwiita Taata, alimwi walikunditumina baangelo bayinda myuya mibi ilikkumi ayibili?
54 Ale jakże wypełniłyby się Pisma, [które mówią], że musi się tak stać?
Pesi alikuyo zuzikizigwa biyeni malembe, “kuti echi chichitike?”
55 W tym momencie Jezus powiedział do tłumów: Wyszliście jak na bandytę z mieczami i kijami, aby mnie schwytać. Codziennie siadałem z wami, nauczając w świątyni, a nie schwytaliście mnie.
Kuleecho chindi Jesu wakati kumakamu abantu, “Mwaaza azifulo enkoli kuti muzondivuntile mbotatedi ndimubbi? Mazuba oonse ndakali kuyiisya mungánda ya Leza, alimwi tamwakandaanga pe.
56 Ale to wszystko się stało, aby się wypełniły Pisma proroków. Wtedy wszyscy uczniowie opuścili go i uciekli.
Pesi zyoonse eezi zyachitika kuti malembe amusinsimi azuzikizigwe. “Mpawo basikwiya boonse bakamutakata akuchija.
57 A ci, którzy schwytali Jezusa, zaprowadzili go do Kajfasza, najwyższego kapłana, gdzie zebrali się uczeni w Piśmie i starsi.
Abo bakamuvuntila Jesu bakamutola kuli Kkayafasi muapayizi mupati, oko balembi abapati nkabakabungene.
58 Piotr zaś szedł za nim z daleka aż do dziedzińca najwyższego kapłana i wszedłszy tam, siedział ze sługami, aby zobaczyć, jak to się skończy.
Pesi Pita wakamutobelela kule kule kusikila mulubuwa lwamupayizi mupati. Wakanjila mukati akukkala aansi abasikulinda kuti abone chitachitike.
59 Tymczasem naczelni kapłani, starsi i cała Rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go skazać na śmierć;
Lino mupayizi mupati abankuta boonse bakali kulangila bukamboni bwakubeja aatala a Jesu kuti bakonzye kumubika kulufu.
60 Lecz nie znaleźli. I chociaż przychodziło wielu fałszywych świadków, [jednak niczego] nie znaleźli. A na koniec wystąpili dwaj fałszywi świadkowie;
Takwepe nchibakajana, nekuba kuti bakamboni bakubeja bakeza. Pesi nichakaba chiindi babili bakasika.
61 Mówiąc: On powiedział: Mogę zburzyć świątynię Bożą i w trzy dni ją odbudować.
Akwamba kuti, “Oyu mwalumi wakali kuti, 'Ndilakonzya kumwayula ngánda ya Leza akwiyakulula mumazuba ataatu.”
62 Wtedy najwyższy kapłan powstał i zapytał go: Nic nie odpowiadasz? [Cóż znaczy to], co oni przeciwko tobie zeznają?
Mupayizi mupati wakimikila akumwambila kuti, “Tukwe nsandulo na?” Niinzi zyoonse eezi nzibalokukukwambila atala anduwe?”
63 Lecz Jezus milczał. A najwyższy kapłan powiedział mu: Zaklinam cię na Boga żywego, abyś nam powiedział, czy ty jesteś Chrystusem, Synem Bożym?
Pesi Jesu wakawumuna. Mupayizi mupati wakamwambila kuti, “Ndakulayilila muli Leza upona, twambile na nduwe Kkilisito, Mwana a Leza.”
64 Odpowiedział mu Jezus: Ty powiedziałeś. Ale mówię wam: Odtąd ujrzycie Syna Człowieczego siedzącego po prawicy mocy [Boga] i przychodzącego na obłokach niebieskich.
Jesu wakamuvwiila kati, “wamba nduwe omwini. Pesi ndakwambila, kuzwa lino uyoobona Mwan Muntu kakkede kukuboko kwachilisyo kwenguzu, akuyoboola mumayooba akujulu.”
65 Wtedy najwyższy kapłan rozdarł swoje szaty i powiedział: Zbluźnił! Czyż potrzebujemy jeszcze świadków? Oto teraz słyszeliście bluźnierstwo.
Mpawo mupayizi mupati wakadelula zisamo zyakwe akwamba kuti, “wambula masampu! Nkambonzi nituchiyanda bukamboni? Amulange lino mwamvwa masampu.
66 Jak wam się zdaje? A oni odpowiedzieli: Zasługuje na śmierć.
Muyeyaanzi? Bakasandula akwamba kuti, “Welede lufu.”
67 Wówczas [zaczęli] pluć mu w twarz i bili go pięściami, a inni go policzkowali;
Mpawo bakamuswida kumeso akumuuma, akumuvatula mabbayi,
68 Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie: Kto cię uderzył?
akwamba kuti, “Tusinsimine, webo Kkilisito. Ngwani wakuuma?”
69 Piotr zaś siedział na zewnątrz, na dziedzińcu. Podeszła do niego pewna dziewczyna i powiedziała: Ty też byłeś z Jezusem z Galilei.
Lino Pita wakalikkede aanze mukati kalubbaya lwankuta, elyo mulanda musimbi wakasika kulinguwe akumwambila kuti, “wakalawe Jesu mu Galili.”
70 Lecz on wyparł się wobec wszystkich, mówiąc: Nie wiem, o czym mówisz.
Pesi wakazikaka kunembo lyabo boonse kaamba kati, “tandizizi pe eezyo nzyolikwamba.”
71 A gdy wyszedł do przedsionka, zobaczyła go inna [dziewczyna] i powiedziała do tych, którzy tam byli: On też był z Jezusem z Nazaretu.
Lino nakazwa anze amulyango walubaya, awumwi musimbi mulanda wakamubona akwambila abo mbakalabo, “Ooyu mwalumi wakali awe Jesu waku Nazaleta.”
72 I znowu wyparł się pod przysięgą: Nie znam tego człowieka.
Wakakaka lubo chakukonka, “tandimuzipe me mwalumi ooyu.”
73 Po chwili ci, którzy tam stali, podeszli i powiedzieli do Piotra: Na pewno ty też jesteś [jednym] z nich, bo i twoja mowa cię zdradza.
Musule lyakayindi abo bakalimvwi bakasika akwamba kuti kuli Pita, “Nchamasimpe uli umwi wabo, nkambo nzila njowambula ayo ilakwamba.”
74 Wtedy zaczął się zaklinać i przysięgać: Nie znam tego człowieka. I zaraz zapiał kogut.
Mpawo wakatalika kutukila akukonka, “tandimuzi pe mwalumi oyu,” alimwi mpawawo mukombwe waka kokolika.
75 I przypomniał sobie Piotr słowa Jezusa, który mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz. Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
Pita wakayeeya majwi Jesu ngakaambide, “mukombwe katana kokolika uyonditama tutatu.” Mpawo wakaya aanze wakutalika kweema.