Łukasza 1
1 Ponieważ wielu podjęło się sporządzić opis tych wydarzeń, co do których mamy zupełną pewność;
Como saben, muchos otros han tratado de escribir las cosas que se han cumplido y de las cuales somos partícipes.
2 Tak jak nam [je] przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa;
Ellos fundamentaron sus relatos en la evidencia de los primeros testigos presenciales y ministros de la Palabra,
3 Postanowiłem i ja, który to wszystko od początku dokładnie wybadałem, opisać ci [to] po kolei, zacny Teofilu;
y entonces yo también decidí que como he seguido estas cosas muy cuidadosamente desde el principio, sería una buena idea escribir un relato fiel de todo lo que había ocurrido.
4 Abyś nabrał pewności co do tego, czego cię nauczono.
He hecho esto, querido Teófilo para que puedas estar seguro de que las cosas que se te enseñaron son completamente fiables.
5 Za dni Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza. Miał on za żonę [jedną] z córek Aarona, której na imię było Elżbieta.
Durante la época cuando Herodes era rey de Judea, había un sacerdote llamado Zacarías, que venía de la división sacerdotal de Abijah. Él estaba casado con Isabel, quien era descendiente del sacerdote Aarón.
6 Oboje byli sprawiedliwi w oczach Boga, postępując nienagannie według wszystkich przykazań i nakazów Pana.
Ambos hacían lo que era recto delante de Dios, y eran cuidadosos en seguir los mandamientos del Señor y las normas.
7 Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna, i oboje byli w podeszłym wieku.
Ellos no tenían hijos porque Isabel no podía concebir, y ya estaban envejeciendo.
8 A gdy pełnił służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności swojej zmiany;
Mientras Zacarías servía como sacerdote ante Dios, a nombre de su división sacerdotal,
9 Zgodnie ze zwyczajem urzędu kapłańskiego padł na niego los, aby wejść do świątyni Pana i palić kadzidło.
fue elegido por suerte conforme a la costumbre de los sacerdotes, para entrar al Templo del Señor y quemar el incienso.
10 A cała rzesza ludzi modliła się na zewnątrz w czasie kadzenia.
Durante el momento en que se ofrendaba el incienso, había una gran multitud orando afuera.
11 Wtedy ukazał mu się anioł Pana stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.
Entonces un ángel del Señor se le apareció a Zacarías, y se puso en pie a la derecha del altar del incienso.
12 I przeraził się Zachariasz na jego widok, i ogarnął go strach.
Cuando Zacarías vio al ángel, se asustó.
13 Lecz anioł powiedział do niego: Nie bój się, Zachariaszu, bo twoja modlitwa została wysłuchana. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, któremu nadasz imię Jan.
Pero el ángel le dijo: “No tengas miedo, Zacarías. Tu oración ha sido escuchada, y tu esposa Isabel concebirá de ti un hijo, y le llamarás Juan.
14 Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu będzie się radować z jego narodzin.
Él te traerá gozo y alegría, y muchos celebrarán su nacimiento.
15 Będzie bowiem wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani mocnego napoju i zostanie napełniony Duchem Świętym już w łonie swojej matki.
Él será grande a la vista del Señor. Se negará a beber vino o cualquier otra bebida alcohólica. Estará lleno del Espíritu Santo incluso antes de nacer.
16 I wielu z synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga.
Convertirá a muchos israelitas nuevamente al Señor su Dios.
17 On bowiem pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliasza, aby zwrócić serca ojców ku dzieciom, a opornych ku roztropności sprawiedliwych, aby przygotować Panu lud gotowy.
Irá delante del Señor en el espíritu y el poder de Elías, para convertir los corazones de los padres a sus hijos nuevamente, y convertir a los rebeldes hacia un entendimiento recto, para preparar a un pueblo que esté listo para el Señor.
18 I powiedział Zachariasz do anioła: Po czym to poznam? Bo ja jestem stary i moja żona jest w podeszłym wieku.
“¿Cómo puedo estar seguro de esto?” le preguntó Zacarías al ángel. “Soy un hombre viejo, y mi esposa también está envejeciendo”.
19 A anioł mu odpowiedział: Ja jestem Gabriel, który stoi przed Bogiem. Zostałem posłany, aby mówić do ciebie i przynieść ci tę radosną nowinę.
“Yo soy Gabriel”, respondió el ángel. “Yo estoy en la presencia de Dios, y fui enviado para hablarte y entregarte esta buena noticia.
20 I będziesz niemy, i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, kiedy się to stanie, dlatego że nie uwierzyłeś moim słowom, które się wypełnią w swoim czasie.
Pero como no creíste lo que te dije, te quedarás mudo, sin poder hablar, hasta el momento indicado, cuando mis palabras se cumplan”.
21 A ludzie czekali na Zachariasza i dziwili się, że tak długo przebywa w świątyni.
Afuera el pueblo estaba esperando a Zacarías, preguntándose por qué estaba demorando tanto en el Templo.
22 Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić. I zrozumieli, że miał widzenie w świątyni, bo dawał im znaki, i pozostał niemy.
Cuando finalmente salió, no pudo hablarles. Y ellos se dieron cuenta de que había tenido una visión en el Templo, pues aunque podía hacer señas, estaba completamente mudo.
23 A gdy skończyły się dni jego posługi, wrócił do swego domu.
Después que hubo terminado su turno de servicio, regresó a casa.
24 Po tych dniach Elżbieta, jego żona, poczęła i ukrywała się przez pięć miesięcy, mówiąc:
Poco tiempo después, su esposa Isabel quedó embarazada. Y se quedó en casa por cinco meses.
25 Tak mi uczynił Pan w dniach, kiedy wejrzał [na mnie], aby zdjąć moją hańbę w oczach ludzi.
“El Señor ha hecho esto en mi favor”, dijo ella, “ahora que ha quitado la desgracia que tenía ante los ojos de los demás”.
26 A w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret;
Al sexto mes de su embarazo, Dios envió al ángel Gabriel a una joven llamada María, que vivía en la ciudad de Nazaret, en Galilea.
27 Do dziewicy zaślubionej mężczyźnie, któremu na imię było Józef, z rodu Dawida; a dziewicy było na imię Maria.
Ella estaba comprometida en matrimonio con un hombre llamado José.
28 Kiedy anioł przyszedł do niej, powiedział: Witaj, obdarowana łaską, Pan jest z tobą. Błogosławiona jesteś między kobietami.
El ángel la saludó. “Eres privilegiada en gran manera”, le dijo. “El Señor está contigo”.
29 Ale ona, ujrzawszy [go], zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
María estaba muy confundida por lo que él le dijo, y se preguntaba cuál era el significado de ese saludo.
30 Wtedy anioł powiedział do niej: Nie bój się, Mario, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.
“No te preocupes, María”, siguió diciendo el ángel, “pues Dios te ha mostrado su gracia.
31 Oto poczniesz w [swym] łonie i urodzisz syna, któremu nadasz imię Jezus.
Quedarás embarazada y tendras un hijo. Lo llamarás Jesús.
32 Będzie on wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da mu tron jego ojca Dawida.
Él será muy grande, y será llamado el Hijo del Altísimo. El Señor le dará el trono de David su padre,
y reinará sobre la casa de Jacob para siempre. Su reino nunca tendrá fin”. (aiōn g165)
34 Wtedy Maria powiedziała do anioła: Jak to się stanie, skoro nie obcowałam z mężczyzną?
“¿Cómo es esto posible?” preguntó María. “Aún soy virgen”.
35 A anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to święte, co się z ciebie narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
“El Espíritu Santo vendrá sobre ti, y el poder del Altísimo te cubrirá. El bebé que va a nacer es santo, y será llamado el Hijo de Dios.
36 A oto Elżbieta, twoja krewna, także poczęła syna w swojej starości i jest w szóstym miesiącu ta, którą nazywano niepłodną.
E Isabel, tu pariente, aún a su avanzada edad, está embarazada también. La mujer de quien el pueblo decía que no podía tener hijos, ya tiene seis meses de embarazo.
37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.
Nada es imposible para Dios”.
38 I powiedziała Maria: Oto służebnica Pana, niech mi się stanie według twego słowa. Wtedy odszedł od niej anioł.
“Aquí estoy, lista para ser la sierva del Señor”, dijo María. “Que suceda conmigo tal como dijiste”. Entonces el ángel se fue.
39 W tych dniach Maria wstała i poszła z pośpiechem w góry do miasta w Judei.
Poco después, María se alistó y se apresuró a las montañas de Judea, a la ciudad donde
40 Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.
estaba la casa de Zacarías. Al entrar llamó a Isabel.
41 A gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Marii, poruszyło się dziecko w jej łonie i Elżbieta została napełniona Duchem Świętym.
Y tan pronto como Isabel escuchó la voz de María, el bebé saltó de alegría dentro de ella. Isabel estaba llena del Espíritu Santo,
42 I zawołała donośnym głosem: Błogosławiona jesteś między kobietami i błogosławiony jest owoc twego łona.
y gritó con voz muy fuerte: “¡Cuán bendita eres entre las mujeres, y cuán bendito será el hijo que nacerá de ti!
43 A skądże mi to, że matka mego Pana przyszła do mnie?
¿Por qué soy tan honrada en recibir la visita de la madre de mi Señor?
44 Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.
Tan pronto como escuché que me llamabas, saludándome, mi bebé saltó de alegría dentro de mí.
45 A błogosławiona, która uwierzyła. Spełni się bowiem to, co zostało jej powiedziane przez Pana.
¡Cuán afortunada eres, porque estás segura de que el Señor hará lo que te ha prometido!”
46 Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana;
María respondió: “¡Cuánto alabo al Señor!
47 I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu;
Estoy tan feliz con Dios, mi Salvador,
48 Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną.
porque decidió que yo, su sierva, fuera digna de su consideración, a pesar de mi humilde procedencia. De ahora en adelante todas las generaciones dirán que fui bendecida.
49 Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte jest jego imię.
El Dios Altísimo ha hecho grandes cosas por mí; su nombre es santo.
50 A jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się go boją.
Su misericordia dura de generación en generación para aquellos que lo respetan.
51 Okazał moc swoim ramieniem i rozproszył pysznych w myślach ich serc.
Con su poder él ha destruido en pedazos a quienes con arrogancia piensan que son muy sabios.
52 Strącił mocarzy z tronów, a wywyższył pokornych.
Él derriba a los poderosos de sus tronos, y exalta a los humildes.
53 Głodnych napełnił dobrami, a bogaczy odprawił z niczym.
Él llena a los hambrientos con cosas buenas para comer, y echa a los ricos con las manos vacías.
54 Ujął się za Izraelem, swym sługą, pomny na [swoje] miłosierdzie;
Él ha ayudado a su siervo Israel, acordándose de él con misericordia,
tal como se lo prometió a nuestros padres, a Abraham y sus descendientes para siempre”. (aiōn g165)
56 I została z nią Maria około trzech miesięcy, a potem wróciła do swego domu.
Y María se quedó con Isabel durante tres meses y luego regresó a su casa.
57 Dla Elżbiety zaś nadszedł czas porodu i urodziła syna.
Llegó el momento en que Isabel tendría su bebé, y tuvo un hijo.
58 A gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, cieszyli się razem z nią.
Sus vecinos y parientes oyeron cómo el Señor le había mostrado gran bondad, y celebraron con ella.
59 A ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecko, i [chcieli] nadać mu imię jego ojca, Zachariasza.
Ocho días después, vinieron para circuncidar al niño. Y planeaban llamarlo Zacarías, como su padre.
60 Ale jego matka powiedziała: Nie tak, lecz będzie się nazywał Jan.
“No”, dijo Isabel. “Será llamado Juan”.
61 I powiedzieli do niej: Nie ma nikogo w twoim rodzie, kogo by nazwano tym imieniem.
“Pero no hay ninguno entre tus parientes que tenga este nombre”, le dijeron.
62 Pytali więc znakami jego ojca, jak chce go nazwać.
Entonces le preguntaron por señas a Zacarías, el padre del niño, cómo quería llamar a su hijo.
63 A on poprosił o tabliczkę i napisał: Jan jest jego imię. I dziwili się wszyscy.
Entonces Zacarías buscó algo sobre lo cual escribir. Para sorpresa de todos, escribió: “Su nombre es Juan”.
64 Natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, wielbiąc Boga.
E inmediatamente pudo hablar de nuevo, y comenzó a alabar a Dios.
65 I padł strach na wszystkich ich sąsiadów, i po całej górskiej krainie judzkiej rozgłoszone zostały wszystkie te słowa.
Todos los que vivían cerca estaba maravillados por lo que había sucedido, y se esparció la noticia por toda Judea.
66 Wszyscy zaś, którzy o tym słyszeli, brali to sobie do serca i mówili: Cóż to będzie za dziecko? I była z nim ręka Pańska.
Y todos los que oían la noticia se preguntaban lo que esto significaba. “¿Qué será ese niño cuando crezca?” preguntaban ellos, pues estaba claro que el niño era especial para Dios.
67 A Zachariasz, jego ojciec, będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował:
Zacarías, su padre, lleno del Espíritu Santo, dijo esta profecía:
68 Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud;
“El Señor, Dios de Israel, es maravilloso, pues ha venido a su pueblo y lo ha libertado.
69 I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi;
Nos ha dado un gran Salvador del linaje de su siervo David,
como lo prometió por sus santos profetas hace mucho tiempo. (aiōn g165)
71 [Że nas] wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;
Él prometió salvarnos de nuestros enemigos, de quienes nos odian.
72 Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze;
Él fue misericordioso con nuestros padres, recordando su santo acuerdo,
73 I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu;
la promesa que le hizo a nuestro padre Abrahám
74 Że nam da, [abyśmy] mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;
Él nos libera del temor y nos rescata de nuestros enemigos,
75 W świętości i sprawiedliwości przed nim po wszystkie dni naszego życia.
para que podamos servirle haciendo lo que es bueno y recto durante toda nuestra vida.
76 A ty, dziecko, będziesz nazwane prorokiem Najwyższego, bo pójdziesz przed obliczem Pana, aby przygotować jego drogi;
Aunque eres solamente un niño pequeño, serás llamado el profeta del Altísimo, porque tu irás delante del Señor para preparar su camino,
77 I żeby jego ludowi dać poznać zbawienie przez przebaczenie mu grzechów;
dando conocimiento de la salvación a su pueblo mediante el perdón de sus pecados.
78 Dzięki serdecznemu miłosierdziu naszego Boga, przez które nawiedził nas wschód [słońca] z wysoka;
Por la bondad solícita de Dios con nosotros, el amanecer del cielo vendrá sobre nosotros
79 Aby oświecić siedzących w ciemności i w cieniu śmierci, aby skierować nasze kroki na drogę pokoju.
para resplandecer sobre aquellos que viven en la oscuridad y bajo la sombra de muerte, y para guiarnos por el sendero de la paz”.
80 A dziecko rosło i umacniało się w duchu, i przebywało na pustyniach aż do dnia ukazania się przed Izraelem.
Juan, el niño, creció y se volvió fuerte espiritualmente. Vivió en el desierto hasta que llegó el momento de iniciar su ministerio público a Israel.
