< Łukasza 1 >
1 Ponieważ wielu podjęło się sporządzić opis tych wydarzeń, co do których mamy zupełną pewność;
Poiché molti hanno intrapreso ad ordinare una narrazione de’ fatti che si son compiuti tra noi,
2 Tak jak nam [je] przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa;
secondo che ce li hanno tramandati quelli che da principio ne furono testimoni oculari e che divennero ministri della Parola,
3 Postanowiłem i ja, który to wszystko od początku dokładnie wybadałem, opisać ci [to] po kolei, zacny Teofilu;
è parso bene anche, a me dopo essermi accuratamente informato d’ogni cosa dall’origine, di scrivertene per ordine, o eccellentissimo Teofilo,
4 Abyś nabrał pewności co do tego, czego cię nauczono.
affinché tu riconosca la certezza delle cose che ti sono state insegnate.
5 Za dni Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza. Miał on za żonę [jedną] z córek Aarona, której na imię było Elżbieta.
Ai dì d’Erode, re della Giudea, v’era un certo sacerdote di nome Zaccaria, della muta di Abia; e sua moglie era delle figliuole d’Aronne e si chiamava Elisabetta.
6 Oboje byli sprawiedliwi w oczach Boga, postępując nienagannie według wszystkich przykazań i nakazów Pana.
Or erano ambedue giusti nel cospetto di Dio, camminando irreprensibili in tutti i comandamenti e precetti del Signore.
7 Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna, i oboje byli w podeszłym wieku.
E non aveano figliuoli, perché Elisabetta era sterile, ed erano ambedue avanzati in età.
8 A gdy pełnił służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności swojej zmiany;
Or avvenne che esercitando Zaccaria il sacerdozio dinanzi a Dio nell’ordine della sua muta,
9 Zgodnie ze zwyczajem urzędu kapłańskiego padł na niego los, aby wejść do świątyni Pana i palić kadzidło.
secondo l’usanza del sacerdozio, gli toccò a sorte d’entrar Del tempio del Signore per offrirvi il profumo;
10 A cała rzesza ludzi modliła się na zewnątrz w czasie kadzenia.
e tutta la moltitudine del popolo stava di fuori in preghiera nell’ora del profumo.
11 Wtedy ukazał mu się anioł Pana stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.
E gli apparve un angelo del Signore, ritto alla destra dell’altare de’ profumi.
12 I przeraził się Zachariasz na jego widok, i ogarnął go strach.
E Zaccaria, vedutolo, fu turbato e preso da spavento.
13 Lecz anioł powiedział do niego: Nie bój się, Zachariaszu, bo twoja modlitwa została wysłuchana. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, któremu nadasz imię Jan.
Ma l’angelo gli disse: Non temere, Zaccaria, perché la tua preghiera è stata esaudita; e tua moglie Elisabetta ti partorirà un figliuolo, al quale porrai nome Giovanni.
14 Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu będzie się radować z jego narodzin.
E tu ne avrai gioia ed allegrezza, e molti si rallegreranno per la sua nascita.
15 Będzie bowiem wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani mocnego napoju i zostanie napełniony Duchem Świętym już w łonie swojej matki.
Poiché sarà grande nel cospetto del Signore; non berrà né vino né cervogia, e sarà ripieno dello Spirito Santo fin dal seno di sua madre,
16 I wielu z synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga.
e convertirà molti de’ figliuoli d’Israele al Signore Iddio loro;
17 On bowiem pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliasza, aby zwrócić serca ojców ku dzieciom, a opornych ku roztropności sprawiedliwych, aby przygotować Panu lud gotowy.
ed egli andrà innanzi a lui con lo spirito e con la potenza d’Elia, per volgere i cuori de’ padri ai figliuoli e i ribelli alla saviezza de’ giusti, affin di preparare al Signore un popolo ben disposto.
18 I powiedział Zachariasz do anioła: Po czym to poznam? Bo ja jestem stary i moja żona jest w podeszłym wieku.
E Zaccaria disse all’angelo: A che conoscerò io questo? Perch’io son vecchio e mia moglie è avanti nell’età.
19 A anioł mu odpowiedział: Ja jestem Gabriel, który stoi przed Bogiem. Zostałem posłany, aby mówić do ciebie i przynieść ci tę radosną nowinę.
E l’angelo, rispondendo, gli disse: Io son Gabriele, che sto davanti a Dio; e sono stato mandato a parlarti e recarti questa buona notizia.
20 I będziesz niemy, i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, kiedy się to stanie, dlatego że nie uwierzyłeś moim słowom, które się wypełnią w swoim czasie.
Ed ecco, tu sarai muto, e non potrai parlare fino al giorno che queste cose avverranno, perché non hai creduto alle mie parole che si adempiranno a suo tempo.
21 A ludzie czekali na Zachariasza i dziwili się, że tak długo przebywa w świątyni.
Il popolo intanto stava aspettando Zaccaria, e si maravigliava che s’indugiasse tanto nel tempio.
22 Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić. I zrozumieli, że miał widzenie w świątyni, bo dawał im znaki, i pozostał niemy.
Ma quando fu uscito, non potea parlar loro; e capirono che avea avuto una visione nel tempio; ed egli faceva loro dei segni e rimase muto.
23 A gdy skończyły się dni jego posługi, wrócił do swego domu.
E quando furon compiuti i giorni del suo ministero, egli se ne andò a casa sua.
24 Po tych dniach Elżbieta, jego żona, poczęła i ukrywała się przez pięć miesięcy, mówiąc:
Or dopo que’ giorni, Elisabetta sua moglie rimase incinta; e si tenne nascosta per cinque mesi, dicendo:
25 Tak mi uczynił Pan w dniach, kiedy wejrzał [na mnie], aby zdjąć moją hańbę w oczach ludzi.
Ecco quel che il Signore ha fatto per me ne’ giorni nei quali ha rivolto a me lo sguardo per togliere il mio vituperio fra gli uomini.
26 A w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret;
Al sesto mese l’angelo Gabriele fu mandato da Dio in una città di Galilea detta Nazaret
27 Do dziewicy zaślubionej mężczyźnie, któremu na imię było Józef, z rodu Dawida; a dziewicy było na imię Maria.
ad una vergine fidanzata ad un uomo chiamato Giuseppe della casa di Davide; e il nome della vergine era Maria.
28 Kiedy anioł przyszedł do niej, powiedział: Witaj, obdarowana łaską, Pan jest z tobą. Błogosławiona jesteś między kobietami.
E l’angelo, entrato da lei, disse: Ti saluto, o favorita dalla grazia; il Signore è teco.
29 Ale ona, ujrzawszy [go], zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
Ed ella fu turbata a questa parola, e si domandava che cosa volesse dire un tal saluto.
30 Wtedy anioł powiedział do niej: Nie bój się, Mario, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.
E l’angelo le disse: Non temere, Maria, perché hai trovato grazia presso Dio.
31 Oto poczniesz w [swym] łonie i urodzisz syna, któremu nadasz imię Jezus.
Ed ecco tu concepirai nel seno e partorirai un figliuolo e gli porrai nome Gesù.
32 Będzie on wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da mu tron jego ojca Dawida.
Questi sarà grande, e sarà chiamato Figliuol dell’Altissimo, e il Signore Iddio gli darà il trono di Davide suo padre,
33 I będzie królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca. (aiōn )
ed egli regnerà sulla casa di Giacobbe in eterno, e il suo regno non avrà mai fine. (aiōn )
34 Wtedy Maria powiedziała do anioła: Jak to się stanie, skoro nie obcowałam z mężczyzną?
E Maria disse all’angelo: Come avverrà questo, poiché non conosco uomo?
35 A anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to święte, co się z ciebie narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
E l’angelo, rispondendo, le disse: Lo Spirito Santo verrà su di te e la potenza dell’Altissimo ti coprirà dell’ombra sua; perciò ancora il santo che nascerà sarà chiamato Figliuolo di Dio.
36 A oto Elżbieta, twoja krewna, także poczęła syna w swojej starości i jest w szóstym miesiącu ta, którą nazywano niepłodną.
Ed ecco, Elisabetta, tua parente, ha concepito anche lei un figliuolo nella sua vecchiaia; e questo è il sesto mese per lei, ch’era chiamata sterile;
37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.
poiché nessuna parola di Dio rimarrà inefficace.
38 I powiedziała Maria: Oto służebnica Pana, niech mi się stanie według twego słowa. Wtedy odszedł od niej anioł.
E Maria disse: Ecco, io son l’ancella del Signore; siami fatto secondo la tua parola. E l’angelo si partì da lei.
39 W tych dniach Maria wstała i poszła z pośpiechem w góry do miasta w Judei.
In que’ giorni Maria si levò e se ne andò in fretta nella regione montuosa, in una città di Giuda,
40 Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.
ed entrò in casa di Zaccaria e salutò Elisabetta.
41 A gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Marii, poruszyło się dziecko w jej łonie i Elżbieta została napełniona Duchem Świętym.
E avvenne che come Elisabetta ebbe udito il saluto di Maria, il bambino le balzò nel seno; ed Elisabetta fu ripiena di Spirito Santo,
42 I zawołała donośnym głosem: Błogosławiona jesteś między kobietami i błogosławiony jest owoc twego łona.
e a gran voce esclamò: Benedetta sei tu fra le donne, e benedetto è il frutto del tuo seno!
43 A skądże mi to, że matka mego Pana przyszła do mnie?
E come mai m’è dato che la madre del mio Signore venga da me?
44 Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.
Poiché ecco, non appena la voce del tuo saluto m’è giunta agli orecchi, il bambino m’è per giubilo balzato nel seno.
45 A błogosławiona, która uwierzyła. Spełni się bowiem to, co zostało jej powiedziane przez Pana.
E beata è colei che ha creduto, perché le cose dettele da parte del Signore avranno compimento.
46 Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana;
E Maria disse: “L’anima mia magnifica il Signore,
47 I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu;
e lo spirito mio esulta in Dio mio Salvatore,
48 Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną.
poich’egli ha riguardato alla bassezza della sua ancella. Perché ecco, d’ora innanzi tutte le età mi chiameranno beata,
49 Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte jest jego imię.
poiché il Potente mi ha fatto grandi cose. Santo è il suo nome
50 A jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się go boją.
e la sua misericordia è d’età in età per quelli che lo temono.
51 Okazał moc swoim ramieniem i rozproszył pysznych w myślach ich serc.
Egli ha operato potentemente col suo braccio ha disperso quelli ch’eran superbi ne’ pensieri del cuor loro;
52 Strącił mocarzy z tronów, a wywyższył pokornych.
ha tratto giù dai troni i potenti, ed ha innalzato gli umili;
53 Głodnych napełnił dobrami, a bogaczy odprawił z niczym.
ha ricolmato di beni i famelici, e ha rimandati a vuoto i ricchi.
54 Ujął się za Izraelem, swym sługą, pomny na [swoje] miłosierdzie;
Ha soccorso Israele, suo servitore, ricordandosi della misericordia
55 Jak mówił do naszych ojców, [do] Abrahama i jego potomstwa na wieki. (aiōn )
di cui avea parlato ai nostri padri, verso Abramo e verso la sua progenie in perpetuo”. (aiōn )
56 I została z nią Maria około trzech miesięcy, a potem wróciła do swego domu.
E Maria rimase con Elisabetta circa tre mesi; poi se ne tornò a casa sua.
57 Dla Elżbiety zaś nadszedł czas porodu i urodziła syna.
Or compiutosi per Elisabetta il tempo di partorire, diè alla luce un figliuolo.
58 A gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, cieszyli się razem z nią.
E i suoi vicini e i parenti udirono che il Signore avea magnificata la sua misericordia verso di lei, e se ne rallegravano con essa.
59 A ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecko, i [chcieli] nadać mu imię jego ojca, Zachariasza.
Ed ecco che nell’ottavo giorno vennero a circoncidere il bambino, e lo chiamavano Zaccaria dal nome di suo padre.
60 Ale jego matka powiedziała: Nie tak, lecz będzie się nazywał Jan.
Allora sua madre prese a parlare e disse: No, sarà invece chiamato Giovanni.
61 I powiedzieli do niej: Nie ma nikogo w twoim rodzie, kogo by nazwano tym imieniem.
Ed essi le dissero: Non v’è alcuno nel tuo parentado che porti questo nome.
62 Pytali więc znakami jego ojca, jak chce go nazwać.
E per cenni domandavano al padre come voleva che fosse chiamato.
63 A on poprosił o tabliczkę i napisał: Jan jest jego imię. I dziwili się wszyscy.
Ed egli, chiesta una tavoletta, scrisse così: Il suo nome è Giovanni. E tutti si maravigliarono.
64 Natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, wielbiąc Boga.
In quell’istante la sua bocca fu aperta e la sua lingua sciolta, ed egli parlava benedicendo Iddio.
65 I padł strach na wszystkich ich sąsiadów, i po całej górskiej krainie judzkiej rozgłoszone zostały wszystkie te słowa.
E tutti i lor vicini furon presi da timore; e tutte queste cose si divulgavano per tutta la regione montuosa della Giudea.
66 Wszyscy zaś, którzy o tym słyszeli, brali to sobie do serca i mówili: Cóż to będzie za dziecko? I była z nim ręka Pańska.
E tutti quelli che le udirono, le serbarono in cuor loro e diceano: Che sarà mai questo bambino? Perché la mano del Signore era con lui.
67 A Zachariasz, jego ojciec, będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował:
E Zaccaria, suo padre, fu ripieno dello Spirito Santo, e profetò dicendo:
68 Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud;
“Benedetto sia il Signore, l’Iddio d’Israele, perché ha visitato e riscattato il suo popolo,
69 I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi;
e ci ha suscitato un potente salvatore nella casa di Davide suo servitore
70 Jak mówił przez usta swoich świętych proroków, którzy byli od wieków; (aiōn )
(come avea promesso ab antico per bocca de’ suoi profeti); (aiōn )
71 [Że nas] wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;
uno che ci salverà da’ nostri nemici e dalle mani di tutti quelli che ci odiano.
72 Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze;
Egli usa così misericordia verso i nostri padri e si ricorda del suo santo patto,
73 I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu;
del giuramento che fece ad Abramo nostro padre,
74 Że nam da, [abyśmy] mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;
affine di concederci che, liberati dalla mano dei nostri nemici, gli servissimo senza paura,
75 W świętości i sprawiedliwości przed nim po wszystkie dni naszego życia.
in santità e giustizia, nel suo cospetto, tutti i giorni della nostra vita.
76 A ty, dziecko, będziesz nazwane prorokiem Najwyższego, bo pójdziesz przed obliczem Pana, aby przygotować jego drogi;
E tu, piccol fanciullo, sarai chiamato profeta dell’Altissimo perché andrai davanti alla faccia del Signore per preparar le sue vie,
77 I żeby jego ludowi dać poznać zbawienie przez przebaczenie mu grzechów;
per dare al suo popolo conoscenza della salvezza mediante la remissione de’ loro peccati,
78 Dzięki serdecznemu miłosierdziu naszego Boga, przez które nawiedził nas wschód [słońca] z wysoka;
dovuta alle viscere di misericordia del nostro Dio, per le quali l’Aurora dall’alto ci visiterà
79 Aby oświecić siedzących w ciemności i w cieniu śmierci, aby skierować nasze kroki na drogę pokoju.
per risplendere su quelli che giacciono in tenebre ed in ombra di morte, per guidare i nostri passi verso la via della pace”.
80 A dziecko rosło i umacniało się w duchu, i przebywało na pustyniach aż do dnia ukazania się przed Izraelem.
Or il bambino cresceva e si fortificava in ispirito; e stette ne’ deserti fino al giorno in cui dovea manifestarsi ad Israele.