Łukasza 7
1 Gdy skończył [mówić] wszystkie te słowa w obecności ludzi, wszedł do Kafarnaum.
When he had finished his discourse in the audience of the people, he entered Capernaum.
2 A sługa pewnego setnika, bardzo przez niego ceniony, chorował i był bliski śmierci.
And a centurion's servant, who was dear to his master, was sick, and in danger of dying.
3 Kiedy [setnik] usłyszał o Jezusie, posłał do niego starszych spośród Żydów, prosząc, aby przyszedł i uzdrowił jego sługę.
And the centurion, having heard concerning Jesus, sent to him Jewish elders, to entreat him to come and save his servant.
4 A oni przyszli do Jezusa i prosili go usilnie: Godny jest, abyś mu to uczynił.
When they came to Jesus, they earnestly besought him, saying, He is worthy of this favor;
5 Miłuje bowiem nasz naród i zbudował nam synagogę.
for he loves our nations; and it was he who built our synagogue.
6 Wtedy Jezus poszedł z nimi. Ale gdy był [już] niedaleko domu, setnik posłał do niego przyjaciół ze słowami: Panie, nie trudź się, bo nie jestem godny, abyś wszedł pod mój dach.
Then Jesus went with them; and when he was not far from the house, the centurion sent friends to him, to say, Master, trouble not yourself; for I have not deserved that you should come under my roof;
7 Dlatego i samego siebie nie uważałem za godnego przyjść do ciebie. Lecz powiedz słowo, a mój sługa zostanie uzdrowiony.
wherefore neither thought I myself fit to come into your presence; say but the word, and my servant will be healed.
8 Bo i ja jestem człowiekiem podległym władzy i mam pod sobą żołnierzy, i mówię jednemu: Idź, a idzie, a drugiemu: Chodź tu, a przychodzi, a mojemu słudze: Zrób to, a robi.
For even I, who am under the authority of others, having soldiers under me, say to one, Go, and he goes; to another, Come, and he comes; and to my servant, Do this, and he does it.
9 Gdy Jezus to usłyszał, zdziwił się i odwróciwszy się, powiedział do ludzi, którzy szli za nim: Mówię wam, nawet w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary.
Jesus hearing these things, admired him, and turning, said to the multitude which followed, I assure you, I have not found so great faith even in Israel.
10 Ci zaś, którzy byli posłani, po powrocie do domu zastali zdrowym sługę, który chorował.
And they who had been sent, having returned to the house, found the servant well, who had been sick.
11 A nazajutrz udał się do miasta zwanego Nain. I szło z nim wielu jego uczniów i mnóstwo ludzi.
The day following, he went into a city called Nain, accompanied by his disciples, and a great crowd.
12 A gdy zbliżył się do bramy miasta, właśnie wynoszono zmarłego, jedynego syna matki, która [była] wdową. Towarzyszyło jej mnóstwo ludzi z miasta.
As he approached the gate of the city, the people were carrying out a dead man, the only son of his mother, who was a widow; and many of the citizens were with her.
13 Kiedy Pan ją zobaczył, ulitował się nad nią i powiedział do niej: Nie płacz.
When the Lord saw her, he had pity upon her, and said to her, Weep not.
14 Potem podszedł i dotknął mar, a ci, którzy [je] nieśli, stanęli. I powiedział: Młodzieńcze, mówię ci, wstań!
Then he advanced and touched the bier, (the bearers stopping, ) and said, Young man, arise, I command you.
15 A ten, który był martwy, usiadł i zaczął mówić. I oddał go jego matce.
Then he who had been dead, sat up, and began to speak, and he delivered him to his mother.
16 Wtedy wszystkich ogarnął strach i wielbili Boga, mówiąc: Wielki prorok powstał wśród nas, oraz: Bóg nawiedził swój lud.
And all present were struck with awe, and glorified God, saying, A great prophet has arisen among us; and God has visited his people.
17 I rozeszła się ta wieść o nim po całej Judei i po całej okolicznej krainie.
And this report, concerning him, spread throughout Judea, and all the neighboring country.
18 O tym wszystkim oznajmili Janowi jego uczniowie.
Now John's disciples had informed him of all these things,
19 A [Jan], wezwawszy dwóch spośród swoich uczniów, posłał ich do Jezusa z zapytaniem: Czy ty jesteś tym, który ma przyjść, czy mamy oczekiwać innego?
and he called two of them, whom he sent to Jesus, to ask him, Are you He who comes, or must we expect another?
20 A gdy ci mężczyźni przyszli do niego, powiedzieli: Jan Chrzciciel przysłał nas do ciebie z zapytaniem: Czy ty jesteś tym, który ma przyjść, czy mamy oczekiwać innego?
Being come to him, they said, John the Immerser has sent us to ask you, Are you He who comes, or must we expect another?
21 A w tym właśnie czasie wielu uzdrowił z chorób i dolegliwości i [uwolnił] od złych duchów, a wielu ślepych obdarzył wzrokiem.
At that very time Jesus was delivering man from diseases and maladies, and evil spirits, and giving sight to many, who were blind.
22 Jezus więc odpowiedział im: Idźcie i oznajmijcie Janowi to, co widzieliście i słyszeliście: Ślepi widzą, chromi chodzą, trędowaci zostają oczyszczeni, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, a ubogim głoszona jest ewangelia.
And he returned this answer, Go, and report to John what you have seen and heard: the blind are made to see, the lame to walk, the deaf to hear; the leprous are cleansed, the dead are raised, glad tidings are brought to the poor.
23 A błogosławiony jest ten, kto się nie zgorszy z mojego powodu.
And happy is he to whom I shall not prove a stumbling block.
24 Gdy zaś posłańcy Jana odeszli, zaczął mówić do ludzi o Janie: Co wyszliście zobaczyć na pustyni? Trzcinę kołyszącą się na wietrze?
When John's messengers were departed, Jesus said to the multitude, concerning John, What did you go out into the wilderness to behold? A reed shaken by the wind?
25 Ale co wyszliście zobaczyć? Człowieka ubranego w miękkie szaty? Oto ci, którzy [noszą] kosztowne szaty i żyją w rozkoszach, są w domach królewskich.
But what did you go out to see? A man effeminately dressed? It is in royal palaces that they who wear splendid apparel, and live in luxury, are found.
26 Ale co wyszliście zobaczyć? Proroka? Tak, mówię wam, nawet więcej niż proroka.
What then did you go to see? a prophet? Yes, I tell you, and something superior to a prophet.
27 On jest tym, o którym jest napisane: Oto posyłam mego posłańca przed twoim obliczem, który przygotuje twoją drogę przed tobą.
For this is he, concerning whom it is written, "Behold, I send my messenger before you, who shall prepare your way."
28 Mówię wam bowiem: Nie ma wśród narodzonych z kobiet większego proroka od Jana Chrzciciela. Lecz ten, kto jest najmniejszy w królestwie Bożym, jest większy niż on.
For I declare to you, among those who are born of women, there is not a greater prophet than John the Immerser; yet, the least in the Reign of God is greater than he.
29 Słysząc to, wszyscy ludzie, jak również celnicy, przyznawali słuszność Bogu, będąc ochrzczeni chrztem Jana.
All the people, even the publicans, who heard John, have, by receiving immersion from him, honored God;
30 Ale faryzeusze i znawcy prawa odrzucili radę Boga sami przeciwko sobie, nie dając się przez niego ochrzcić.
whereas, the Pharisees and the lawyers, in not being immersed by him, have rejected the counsel of God with regard to themselves.
31 I powiedział Pan: Do kogo więc przyrównam ludzi tego pokolenia? Do kogo są podobni?
To what shall I compare the men of this generation? Whom are they like?
32 Podobni są do dzieci, które siedzą na rynku i wołają jedne na drugie: Graliśmy wam na flecie, a nie tańczyliście, śpiewaliśmy pieśni żałobne, a nie płakaliście.
They are like children in the market place, of whom their companions complain, and say, We have played to you upon the pipe, but you have not danced; we have sung mournful songs to you, but you have not wept.
33 Przyszedł bowiem Jan Chrzciciel, nie jadł chleba i nie pił wina, a mówicie: Ma demona.
For John the Immerser is come, abstaining from bread and wine, an associate of publicans and sinners; and you say, He has a demon.
34 Przyszedł Syn Człowieczy, jedząc i pijąc, a mówicie: Oto żarłok i pijak, przyjaciel celników i grzeszników.
The Son of Man is come, using both; and you say, He is a lover of banquets, and wine, an associate of publicans and sinners.
35 Lecz usprawiedliwiona jest mądrość przez wszystkie swoje dzieci.
But wisdom is justified by all her children.
36 I zaprosił go jeden z faryzeuszy na wspólny posiłek. Wszedł więc do domu faryzeusza i usiadł [przy stole].
Now one of the Pharisees asked Jesus to eat with him: and he went into the Pharisee's house, and placed himself at table.
37 A oto kobieta, grzesznica, która była w [tym] mieście, dowiedziawszy się, że siedzi [przy stole] w domu faryzeusza, przyniosła alabastrowe naczynie olejku;
And behold, a woman of the city who was a sinner, knowing that he eat at the house of the Pharisee, brought an alabaster box of balsam,
38 I stanąwszy z tyłu u jego nóg, płacząc, zaczęła łzami obmywać jego nogi, wycierała je włosami swojej głowy, całowała i namaszczała olejkiem.
and standing behind at his feet weeping, bathed them with tears, and wiped them with the hairs of her head, and kissed his feet, and anointed them with the balsam.
39 A widząc to, faryzeusz, który go zaprosił, pomyślał sobie: Gdyby on był prorokiem, wiedziałby, kim i jaka jest ta kobieta, która go dotyka. Jest bowiem grzesznicą.
The Pharisee, who had invited him, observing this, said within himself, If this man were a prophet, he would have known who this woman is that touches him, and of what character, for she is a sinner.
40 A Jezus odezwał się do niego: Szymonie, mam ci coś do powiedzenia. A on odrzekł: Powiedz, Nauczycielu.
Then Jesus said to him, Simon, I have something to say to you. He answered, Say it, Rabbi.
41 Pewien wierzyciel miał dwóch dłużników. Jeden był winien pięćset groszy, a drugi pięćdziesiąt.
A certain creditor had two debtors; one owed five hundred denarii, the other fifty.
42 A gdy nie mieli z czego oddać, darował obydwóm. Powiedz więc, który z nich będzie go bardziej miłował?
But not having the means to pay, he freely forgave them both. Say, then, which of them will love him most?
43 Szymon odpowiedział: Sądzę, że ten, któremu więcej darował. A on mu powiedział: Słusznie osądziłeś.
Simon answered, I suppose he whom he forgave most? Jesus replied, You have judged right.
44 I odwróciwszy się do kobiety, powiedział do Szymona: Widzisz tę kobietę? Wszedłem do twego domu, a nie podałeś mi wody do nóg, ona zaś łzami obmyła moje nogi i otarła je swoimi włosami.
Then turning to the woman, he said, Simon, Do you see this woman? When I came to your house, you gave me no water for my feet; but she has washed my feet with tears, and wiped them with her hair.
45 Nie pocałowałeś mnie, a ona, odkąd wszedłem, nie przestała całować moich nóg.
You gave me no kiss; but she, since she entered, has not ceased kissing my feet.
46 Nie namaściłeś mi głowy oliwą, a ona olejkiem namaściła moje nogi.
You did not anoint my head with oil; but she has anointed my feet with balsam.
47 Dlatego mówię ci: Przebaczono jej wiele grzechów, gdyż bardzo umiłowała. A komu mało przebaczono, mało miłuje.
Wherefore, I tell you, her sins, which are many, are forgiven; therefore, her love is great. But he to whom little is forgiven, has little love.
48 Do niej zaś powiedział: Twoje grzechy są przebaczone.
Then he said to her, Your sins are forgiven.
49 Wtedy współbiesiadnicy zaczęli mówić między sobą: Kim jest ten, który i grzechy przebacza?
Those, who were at table with him, said within themselves, Who is this, that even forgives sins?
50 I powiedział do kobiety: Twoja wiara cię zbawiła. Idź w pokoju.
But he said to the woman, Your faith has saved you, go in peace.
