Łukasza 7
1 Gdy skończył [mówić] wszystkie te słowa w obecności ludzi, wszedł do Kafarnaum.
NOW after he had finished all these sayings in the ears of the people, he entered into Capernaum.
2 A sługa pewnego setnika, bardzo przez niego ceniony, chorował i był bliski śmierci.
And the servant of a certain centurion, who was very valuable to him, being seized with an illness, was ready to die.
3 Kiedy [setnik] usłyszał o Jezusie, posłał do niego starszych spośród Żydów, prosząc, aby przyszedł i uzdrowił jego sługę.
But when he heard of Jesus, he sent unto him the elders of the Jews, entreating him that he would come and preserve the life of his servant.
4 A oni przyszli do Jezusa i prosili go usilnie: Godny jest, abyś mu to uczynił.
And when they came to Jesus, they entreated him importunately, saying, He is a worthy man on whom thou wilt confer this favour:
5 Miłuje bowiem nasz naród i zbudował nam synagogę.
for he loveth our nation, and hath himself built us a synagogue.
6 Wtedy Jezus poszedł z nimi. Ale gdy był [już] niedaleko domu, setnik posłał do niego przyjaciół ze słowami: Panie, nie trudź się, bo nie jestem godny, abyś wszedł pod mój dach.
Then Jesus went with them. And when he was now not far from the house, the centurion dispatched towards him friends, saying to him, Lord, trouble not thyself: for I am not deserving that thou shouldest enter beneath my roof.
7 Dlatego i samego siebie nie uważałem za godnego przyjść do ciebie. Lecz powiedz słowo, a mój sługa zostanie uzdrowiony.
Therefore neither did I think myself worthy to come unto thee, but speak in a word, and my servant will be cured.
8 Bo i ja jestem człowiekiem podległym władzy i mam pod sobą żołnierzy, i mówię jednemu: Idź, a idzie, a drugiemu: Chodź tu, a przychodzi, a mojemu słudze: Zrób to, a robi.
For I also am a man under authority, and have under my command soldiers; and I say to this man, Go, and he goeth; and to another, Come hither, and he cometh; and to my servant, Do this, and he doeth it.
9 Gdy Jezus to usłyszał, zdziwił się i odwróciwszy się, powiedział do ludzi, którzy szli za nim: Mówię wam, nawet w Izraelu nie znalazłem tak wielkiej wiary.
Then Jesus, on hearing these things, respected him highly, and turning to the multitude which was following him, he said, I tell you, I have not found such faith, even in Israel.
10 Ci zaś, którzy byli posłani, po powrocie do domu zastali zdrowym sługę, który chorował.
And they who were sent, on their return to the house, found the servant who was sick in perfect health.
11 A nazajutrz udał się do miasta zwanego Nain. I szło z nim wielu jego uczniów i mnóstwo ludzi.
And it came to pass the next day, that he went into a city called Nain; and a considerable number of his disciples went with him, and a vast multitude.
12 A gdy zbliżył się do bramy miasta, właśnie wynoszono zmarłego, jedynego syna matki, która [była] wdową. Towarzyszyło jej mnóstwo ludzi z miasta.
And as he drew near the gate of the city, behold, a dead man was carrying out, an only son to his mother, and she a widow; and a great concourse of the city was with her.
13 Kiedy Pan ją zobaczył, ulitował się nad nią i powiedział do niej: Nie płacz.
And when Jesus saw her, he was moved with compassion for her, and said unto her, Weep not.
14 Potem podszedł i dotknął mar, a ci, którzy [je] nieśli, stanęli. I powiedział: Młodzieńcze, mówię ci, wstań!
And approaching, he touched the bier: and the bearers stood still; and he said, Young man, I say to thee, Arise.
15 A ten, który był martwy, usiadł i zaczął mówić. I oddał go jego matce.
And the dead man sat up, and began to speak: and he delivered him to his mother.
16 Wtedy wszystkich ogarnął strach i wielbili Boga, mówiąc: Wielki prorok powstał wśród nas, oraz: Bóg nawiedził swój lud.
And fear fell on all, and they glorified God, saying, That a great prophet is risen up among us, and that God hath looked down with mercy on his people.
17 I rozeszła się ta wieść o nim po całej Judei i po całej okolicznej krainie.
And this account respecting him went abroad through all Judea, and all the region adjacent.
18 O tym wszystkim oznajmili Janowi jego uczniowie.
And his disciples informed John of all these things.
19 A [Jan], wezwawszy dwóch spośród swoich uczniów, posłał ich do Jezusa z zapytaniem: Czy ty jesteś tym, który ma przyjść, czy mamy oczekiwać innego?
And John calling two certain persons of his disciples, sent them to Jesus, saying, Art thou he that cometh, or are we to expect another?
20 A gdy ci mężczyźni przyszli do niego, powiedzieli: Jan Chrzciciel przysłał nas do ciebie z zapytaniem: Czy ty jesteś tym, który ma przyjść, czy mamy oczekiwać innego?
Then the men came to him, saying, John Baptist hath sent us unto thee, saying, Art thou he that cometh, or are we to expect another?
21 A w tym właśnie czasie wielu uzdrowił z chorób i dolegliwości i [uwolnił] od złych duchów, a wielu ślepych obdarzył wzrokiem.
And in that very hour he cured many of diseases and acute complaints, and evil spirits; and to many blind persons he gave sight.
22 Jezus więc odpowiedział im: Idźcie i oznajmijcie Janowi to, co widzieliście i słyszeliście: Ślepi widzą, chromi chodzą, trędowaci zostają oczyszczeni, głusi słyszą, umarli zmartwychwstają, a ubogim głoszona jest ewangelia.
And Jesus addressing them, said, Go, tell John what things ye have seen and heard: that the blind recover sight, the deaf hear, the dead are raised, the poor have the gospel preached unto them.
23 A błogosławiony jest ten, kto się nie zgorszy z mojego powodu.
And blessed is he, whosoever shall not be offended at me.
24 Gdy zaś posłańcy Jana odeszli, zaczął mówić do ludzi o Janie: Co wyszliście zobaczyć na pustyni? Trzcinę kołyszącą się na wietrze?
Now when John’s messengers were departed, he began to speak to the people concerning John, What went ye out into the wilderness to see? A reed shaken with the wind?
25 Ale co wyszliście zobaczyć? Człowieka ubranego w miękkie szaty? Oto ci, którzy [noszą] kosztowne szaty i żyją w rozkoszach, są w domach królewskich.
But what went ye out to see? A man clothed in delicate garments? Behold, they who indulge in soft raiment, and delicate food, are in king’s palaces.
26 Ale co wyszliście zobaczyć? Proroka? Tak, mówię wam, nawet więcej niż proroka.
But what went ye out to see? A prophet? Yea, I say unto you, and more than a prophet.
27 On jest tym, o którym jest napisane: Oto posyłam mego posłańca przed twoim obliczem, który przygotuje twoją drogę przed tobą.
For this is he of whom it is written, Behold, I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way before thee.
28 Mówię wam bowiem: Nie ma wśród narodzonych z kobiet większego proroka od Jana Chrzciciela. Lecz ten, kto jest najmniejszy w królestwie Bożym, jest większy niż on.
For I tell you, of those born from woman, there is not a greater prophet than John the Baptist: but he that is least in the kingdom of heaven, is greater than he.
29 Słysząc to, wszyscy ludzie, jak również celnicy, przyznawali słuszność Bogu, będąc ochrzczeni chrztem Jana.
And all the people when they heard it, and the publicans, glorified God, being baptised with the baptism of John.
30 Ale faryzeusze i znawcy prawa odrzucili radę Boga sami przeciwko sobie, nie dając się przez niego ochrzcić.
But the Pharisees and teachers of the law rejected the counsel of God towards themselves, not being baptised by him.
31 I powiedział Pan: Do kogo więc przyrównam ludzi tego pokolenia? Do kogo są podobni?
And the Lord said, To what then shall I compare the men of this generation? and to what are they like?
32 Podobni są do dzieci, które siedzą na rynku i wołają jedne na drugie: Graliśmy wam na flecie, a nie tańczyliście, śpiewaliśmy pieśni żałobne, a nie płakaliście.
They are like to children sitting in the markets, and calling to each other, and saying, We have played the flute to you, and ye have not danced; we have raised the cry of mourning, and ye have not wept.
33 Przyszedł bowiem Jan Chrzciciel, nie jadł chleba i nie pił wina, a mówicie: Ma demona.
For John the Baptist came neither eating bread, nor drinking wine; and ye say, He hath a devil.
34 Przyszedł Syn Człowieczy, jedząc i pijąc, a mówicie: Oto żarłok i pijak, przyjaciel celników i grzeszników.
The Son of man is come eating and drinking, and ye say, A gluttonous man, and a winebibber, a friend of publicans and sinners!
35 Lecz usprawiedliwiona jest mądrość przez wszystkie swoje dzieci.
though wisdom hath been justified by her children.
36 I zaprosił go jeden z faryzeuszy na wspólny posiłek. Wszedł więc do domu faryzeusza i usiadł [przy stole].
Then one of the Pharisees invited him to eat with him. And he went into the Pharisee’s house, and sat down to table.
37 A oto kobieta, grzesznica, która była w [tym] mieście, dowiedziawszy się, że siedzi [przy stole] w domu faryzeusza, przyniosła alabastrowe naczynie olejku;
And, behold, a certain woman in the city, who was a notorious offender, when she knew that Jesus was sitting at table in the Pharisee’s house, brought an alabaster vessel of odoriferous balm,
38 I stanąwszy z tyłu u jego nóg, płacząc, zaczęła łzami obmywać jego nogi, wycierała je włosami swojej głowy, całowała i namaszczała olejkiem.
and standing at his feet behind him, began to water his feet with her tears, and to wipe them with the hair of her head, and kissed his feet, and anointed them with the perfumed balm.
39 A widząc to, faryzeusz, który go zaprosił, pomyślał sobie: Gdyby on był prorokiem, wiedziałby, kim i jaka jest ta kobieta, która go dotyka. Jest bowiem grzesznicą.
And when the Pharisee who had invited him saw it, he said within himself, If this man were a prophet, he would know who and what kind of a woman this is that toucheth him; for she is a notorious sinner.
40 A Jezus odezwał się do niego: Szymonie, mam ci coś do powiedzenia. A on odrzekł: Powiedz, Nauczycielu.
And Jesus addressing himself to him said, Simon, I have somewhat to say to thee. And he said, Master, speak freely.
41 Pewien wierzyciel miał dwóch dłużników. Jeden był winien pięćset groszy, a drugi pięćdziesiąt.
A certain creditor had two debtors, the one owed five hundred denarii, and the other fifty.
42 A gdy nie mieli z czego oddać, darował obydwóm. Powiedz więc, który z nich będzie go bardziej miłował?
But having nothing to pay, he forgave them both. Tell me, which of these, then, will love him most?
43 Szymon odpowiedział: Sądzę, że ten, któremu więcej darował. A on mu powiedział: Słusznie osądziłeś.
And Simon answering said, I suppose, he to whom he forgave most. And he said unto him, Thou hast judged rightly.
44 I odwróciwszy się do kobiety, powiedział do Szymona: Widzisz tę kobietę? Wszedłem do twego domu, a nie podałeś mi wody do nóg, ona zaś łzami obmyła moje nogi i otarła je swoimi włosami.
So turning to the woman, he said to Simon, Thou seest this woman? I came into thine house, even water for my feet thou gavest not; but she hath washed my feet with her tears, and wiped them with the hairs of her head.
45 Nie pocałowałeś mnie, a ona, odkąd wszedłem, nie przestała całować moich nóg.
One kiss hast thou not given me, but she from the time she hath come in, hath not ceased tenderly to kiss my feet.
46 Nie namaściłeś mi głowy oliwą, a ona olejkiem namaściła moje nogi.
My head with oil thou hast not anointed; but she hath anointed my feet with odoriferous balm.
47 Dlatego mówię ci: Przebaczono jej wiele grzechów, gdyż bardzo umiłowała. A komu mało przebaczono, mało miłuje.
For which cause, I tell thee, her many sins are forgiven, for she hath loved much: but to whom a little is forgiven, he loveth little.
48 Do niej zaś powiedział: Twoje grzechy są przebaczone.
And he said to her, Thy sins are forgiven.
49 Wtedy współbiesiadnicy zaczęli mówić między sobą: Kim jest ten, który i grzechy przebacza?
And they who sat at table with him began to say in themselves, Who is this, who even forgives sins?
50 I powiedział do kobiety: Twoja wiara cię zbawiła. Idź w pokoju.
But he said unto the woman, Thy faith hath saved thee; go in peace.
