Łukasza 22
1 I zbliżało się święto Przaśników, zwane Paschą.
Agora se aproximava a festa dos pães ázimos, que se chama a Páscoa.
2 A naczelni kapłani i uczeni w Piśmie szukali [sposobu], jak by go zabić, ale bali się ludu.
Os chefes dos sacerdotes e os escribas procuravam como o poderiam condenar à morte, pois temiam o povo.
3 Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był z grona dwunastu.
Satanás entrou em Judas, que também foi chamado de Iscariotes, que foi contado com os doze.
4 Poszedł więc i umówił się z naczelnymi kapłanami i przełożonymi [świątyni], jak ma im go wydać.
Ele foi embora e conversou com os chefes dos sacerdotes e capitães sobre como ele poderia entregá-lo a eles.
5 A oni ucieszyli się i umówili się z nim, że dadzą mu pieniądze.
Eles ficaram contentes, e concordaram em dar-lhe dinheiro.
6 On się zgodził i szukał sposobności, aby im go wydać z dala od tłumu.
Ele consentiu e procurou uma oportunidade de entregá-lo a eles, na ausência da multidão.
7 I nadszedł dzień Przaśników, w którym należało zabić baranka paschalnego.
Chegou o dia dos pães ázimos, no qual a Páscoa deve ser sacrificada.
8 Wtedy posłał Piotra i Jana, mówiąc: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, abyśmy [mogli] jeść.
Jesus enviou Pedro e João, dizendo: “Ide e preparai a Páscoa para nós, para que possamos comer”.
9 A oni go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy [ją] przygotowali?
Eles lhe disseram: “Onde você quer que nos preparemos?”
10 On im odpowiedział: Gdy będziecie wchodzić do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie;
Ele lhes disse: “Eis que, quando vocês entrarem na cidade, um homem carregando um cântaro de água irá ao seu encontro”. Sigam-no até a casa na qual ele entra.
11 I powiedzcie gospodarzowi tego domu: Nauczyciel cię pyta: Gdzie jest pokój, w którym będę jadł Paschę z moimi uczniami?
Diga ao dono da casa: “O Mestre lhe diz: “Onde está o quarto de hóspedes, onde eu posso comer a Páscoa com meus discípulos”.
12 On wam pokaże wielką, urządzoną salę [na piętrze]. Tam [wszystko] przygotujcie.
Ele lhe mostrará um quarto superior grande e mobiliado. Façam ali os preparativos”.
13 Odeszli więc i znaleźli [wszystko] tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
Eles foram, encontraram coisas como Jesus lhes havia dito, e prepararam a Páscoa.
14 A gdy nadeszła pora, usiadł za stołem, a z nim dwunastu apostołów.
Quando chegou a hora, ele se sentou com os doze apóstolos.
15 I powiedział do nich: Gorąco pragnąłem zjeść tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
Ele lhes disse: “Desejei ardentemente comer esta Páscoa com vocês antes de sofrer,
16 Mówię wam bowiem, że nie będę jej więcej jadł, aż się spełni w królestwie Bożym.
pois lhes digo que não comerei mais até que ela se cumpra no Reino de Deus”.
17 Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i powiedział: Weźcie go i rozdzielcie między siebie.
Ele recebeu um copo, e quando agradeceu, disse: “Tomem isto e compartilhem entre vocês,
18 Mówię wam bowiem, że nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie królestwo Boże.
pois lhes digo que não beberei mais do fruto da videira, até que venha o Reino de Deus”.
19 Wziął też chleb, złożył dziękczynienie, połamał i dał im, mówiąc: To jest moje ciało, które jest za was dane. To czyńcie na moją pamiątkę.
Ele pegou o pão, e quando deu graças, quebrou e deu a eles, dizendo: “Este é o meu corpo que é dado por vocês. Fazei isto em memória de mim”.
20 Podobnie i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowy testament w mojej krwi, która jest za was wylana.
Da mesma forma, ele tomou o cálice após o jantar, dizendo: “Este cálice é o novo pacto em meu sangue, que é derramado por vocês”.
21 Lecz oto ręka tego, który mnie wydaje, jest ze mną na stole.
Mas eis que a mão daquele que me trai está comigo sobre a mesa.
22 Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, jak zostało postanowione, ale biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
O Filho do Homem realmente vai como foi determinado, mas ai daquele homem por quem ele é traído”!
23 Wtedy oni zaczęli się między sobą pytać, który z nich miałby to zrobić.
Eles começaram a questionar entre si quais deles seriam os que fariam essa coisa.
24 Wszczął się też między nimi spór o to, kto z nich ma być uważany za największego.
Também surgiu uma disputa entre eles, qual deles foi considerado como o maior.
25 Lecz on powiedział do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ci, którzy sprawują nad nimi władzę, nazywani są dobroczyńcami.
Ele lhes disse: “Os reis das nações os dominam, e aqueles que têm autoridade sobre eles são chamados de 'benfeitores'.
26 Wy zaś tak nie [postępujcie]. Lecz kto jest największy wśród was, niech będzie jak najmniejszy, a kto jest przełożonym, [niech będzie] jak ten, kto służy.
Mas não é assim com vocês. Ao contrário, aquele que é maior entre vós, deixai-o tornar-se como o mais jovem, e aquele que está governando, como aquele que serve.
27 Któż bowiem jest większy? Ten, kto siedzi, czy ten, kto służy? Czy nie ten, kto siedzi? Ale ja jestem pośród was jako ten, kto służy.
Para quem é maior, aquele que se senta à mesa, ou aquele que serve? Não é aquele que se senta à mesa? Mas eu estou entre vós como aquele que serve.
28 A wy jesteście tymi, którzy wytrwali przy mnie w moich próbach.
“Mas vocês são aqueles que continuaram comigo em minhas provações”.
29 I ja przekazuję wam królestwo, jak mnie przekazał mój Ojciec;
Eu vos confio um reino, assim como meu Pai me conferiu,
30 Abyście jedli i pili za moim stołem w moim królestwie, i zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
para que possais comer e beber à minha mesa no meu Reino. Sentar-vos-eis nos tronos, julgando as doze tribos de Israel”.
31 I powiedział Pan: Szymonie, Szymonie, oto szatan wyprosił, żeby was przesiać jak pszenicę.
O Senhor disse: “Simão, Simão, eis que Satanás pediu a todos vós, para poder peneirar-vos como trigo,
32 Lecz ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty zaś, gdy się nawrócisz, utwierdzaj swoich braci.
mas eu orei por vós, para que vossa fé não falhasse. Vós, quando vos converterdes novamente, estabelecei vossos irmãos”.
33 A on mu powiedział: Panie, z tobą gotów jestem iść i do więzienia, i na śmierć.
Ele lhe disse: “Senhor, estou pronto para ir convosco à prisão e à morte”!
34 On rzekł: Mówię ci, Piotrze, nim zapieje dziś kogut, trzy razy się wyprzesz, że mnie znasz.
Ele disse: “Eu te digo, Peter, o galo não cantará de forma alguma hoje até que você negue que me conhece três vezes”.
35 I powiedział do nich: Gdy was posyłałem bez sakiewki, bez torby i bez obuwia, czy brakowało wam czegoś? A oni odpowiedzieli: Niczego.
Ele disse-lhes: “Quando vos mandei sem bolsa, bolsa e sandálias, faltava-vos alguma coisa”? Eles disseram: “Nada”.
36 Wtedy im powiedział: Teraz jednak, kto ma sakiewkę, niech [ją] weźmie, podobnie i torbę. A kto nie ma miecza, niech sprzeda swoją szatę i kupi [go].
Então ele lhes disse: “Mas agora, quem tiver uma bolsa, deixe-o levá-la, e da mesma forma uma bolsa. Quem não tiver nenhuma, deixe-o vender seu manto e comprar uma espada.
37 Mówię wam bowiem, że jeszcze musi się wypełnić na mnie to, co jest napisane: Zaliczono go w poczet złoczyńców. Spełnia się bowiem to, co mnie [dotyczy].
Pois eu lhes digo que isto que está escrito ainda deve ser cumprido em mim: “Ele foi contado com transgressores”. Pois o que me diz respeito está sendo cumprido”.
38 Oni zaś powiedzieli: Panie, oto tu dwa miecze. A on im odpowiedział: Wystarczy.
Eles disseram: “Senhor, eis aqui duas espadas”. Ele disse a eles: “Já chega”.
39 Potem wyszedł i udał się według [swego] zwyczaju na Górę Oliwną, a szli za nim także jego uczniowie.
Ele saiu e foi, como era seu costume, para o Monte das Oliveiras. Seus discípulos também o seguiram.
40 Kiedy przyszedł na miejsce, powiedział do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
Quando ele estava no local, disse-lhes: “Orem para que não entrem em tentação”.
41 A sam oddalił się od nich na [odległość] jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się:
Ele foi retirado deles sobre um lançamento de pedra, e ajoelhou-se e orou,
42 Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode mnie ten kielich. Jednak nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.
dizendo: “Pai, se você estiver disposto, remova este copo de mim”. No entanto, não a minha vontade, mas a sua, seja feita”.
43 Wtedy ukazał mu się anioł z nieba i umacniał go.
Um anjo do céu lhe apareceu, fortalecendo-o.
44 I w [śmiertelnym] zmaganiu [jeszcze] gorliwiej się modlił, a jego pot był jak krople krwi spadające na ziemię.
Estando em agonia, ele rezou com mais sinceridade. Seu suor se tornou como grandes gotas de sangue caindo no chão.
45 A gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
Quando ele se levantou de sua oração, veio até os discípulos e os encontrou dormindo por causa da dor,
46 I powiedział do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
e lhes disse: “Por que você dorme? Levantai-vos e orai para que não entreis em tentação”.
47 Kiedy on jeszcze mówił, oto [nadszedł] tłum, a jeden z dwunastu, zwany Judaszem, idąc przodem, zbliżył się do Jezusa, aby go pocałować.
Enquanto ele ainda estava falando, apareceu uma multidão. Aquele que se chamava Judas, um dos doze, os estava liderando. Ele se aproximou de Jesus para beijá-lo.
48 Lecz Jezus mu powiedział: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
Mas Jesus lhe disse: “Judas, você trai o Filho do Homem com um beijo?
49 A ci, którzy przy nim byli, widząc, na co się zanosi, zapytali go: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
Quando aqueles que estavam ao seu redor viram o que estava prestes a acontecer, disseram-lhe: “Senhor, vamos atacar com a espada?”.
50 I jeden z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
Um certo deles golpeou o servo do sumo sacerdote e cortou-lhe a orelha direita.
51 Ale Jezus odezwał się: Pozwólcie aż dotąd. I dotknąwszy jego ucha, uzdrowił go.
Mas Jesus respondeu: “Deixe-me ao menos fazer isto” - e ele tocou seu ouvido e o curou.
52 Wtedy Jezus powiedział do naczelnych kapłanów, przełożonych świątyni i starszych, którzy przyszli do niego: Jak na bandytę wyszliście z mieczami i kijami?
Jesus disse aos chefes dos sacerdotes, capitães do templo e anciãos, que tinham vindo contra ele: “Você saiu como se fosse contra um ladrão, com espadas e paus?
53 Gdy codziennie bywałem z wami w świątyni, nie podnieśliście na mnie ręki. Lecz to jest wasza godzina i moc ciemności.
Quando eu estava com você no templo diariamente, você não estendia as mãos contra mim. Mas esta é a sua hora, e o poder das trevas”.
54 Wtedy schwytali go, poprowadzili i przywiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł za nim z daleka.
Eles o apreenderam e o levaram embora, e o trouxeram para a casa do sumo sacerdote. Mas Peter o seguiu de longe.
55 Kiedy rozniecili ogień na środku dziedzińca i usiedli razem, usiadł i Piotr wśród nich.
Quando eles acenderam um incêndio no meio do pátio e se sentaram juntos, Peter sentou-se no meio deles.
56 A pewna służąca, gdy zobaczyła go siedzącego przy ogniu, uważnie mu się przyjrzała i powiedziała: On też był z nim.
Uma certa criada o viu enquanto ele se sentava na luz, e olhando atentamente para ele, disse: “Este homem também estava com ele”.
57 Lecz on zaparł się go, mówiąc: Kobieto, nie znam go.
Ele negou Jesus, dizendo: “Mulher, eu não o conheço”.
58 A po chwili ktoś inny go zobaczył i powiedział: I ty jesteś [jednym] z nich. Ale Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
Depois de algum tempo, alguém o viu e disse: “Você também é um deles”! Mas Peter respondeu: “Cara, eu não sou!”
59 A po upływie około jednej godziny ktoś inny stwierdził [stanowczo]: Na pewno i ten [człowiek] był z nim, bo też jest Galilejczykiem.
Após cerca de uma hora, outro afirmou confiante, dizendo: “Verdadeiramente este homem também estava com ele, pois ele é galileu!
60 Piotr zaś powiedział: Człowieku, nie wiem, o czym mówisz. I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, zapiał kogut.
Mas Peter disse: “Cara, eu não sei do que você está falando!” Imediatamente, enquanto ele ainda estava falando, um galo cantou.
61 A Pan odwrócił się i spojrzał na Piotra. I przypomniał sobie Piotr słowa Pana, jak mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
O Senhor se virou e olhou para Pedro. Então Pedro lembrou-se da palavra do Senhor, como ele lhe disse: “Antes que o galo corra, você me negará três vezes”.
62 I Piotr, wyszedłszy na zewnątrz, gorzko zapłakał.
Ele saiu, e chorou amargamente.
63 Tymczasem mężczyźni, którzy trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego i bili go.
Os homens que pegaram Jesus zombaram dele e o espancaram.
64 A zasłoniwszy mu [oczy], bili go po twarzy i mówili: Prorokuj, kto cię uderzył.
Having o vendaram, bateram-lhe no rosto e lhe perguntaram: “Profetiza! Quem foi o que lhe bateu?”.
65 Wiele też innych bluźnierstw wypowiadali przeciwko niemu.
Eles disseram muitas outras coisas contra ele, insultando-o.
66 A gdy nastał dzień, zebrali się starsi ludu, naczelni kapłani i uczeni w Piśmie i przyprowadzili go przed swoją Radę.
Assim que chegou o dia, a assembléia dos anciãos do povo se reuniu, tanto os chefes dos sacerdotes como os escribas, e eles o levaram para seu conselho, dizendo:
67 I mówili: Jeśli ty jesteś Chrystusem, powiedz nam. I odpowiedział im: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie.
“Se você é o Cristo, diga-nos”. Mas ele lhes disse: “Se eu lhes disser, vocês não vão acreditar,
68 A jeśli też [o coś] zapytam, nie odpowiecie mi ani mnie nie wypuścicie.
e se eu perguntar, vocês de forma alguma me responderão ou me deixarão ir”.
69 Odtąd Syn Człowieczy będzie siedział po prawicy mocy Boga.
De agora em diante, o Filho do Homem estará sentado à direita do poder de Deus”.
70 Wtedy wszyscy powiedzieli: Więc ty jesteś Synem Bożym? A on im odpowiedział: Wy [sami] mówicie, że ja jestem.
Todos disseram: “Você é então o Filho de Deus”? Ele lhes disse: “Você o diz, porque eu sou”.
71 A oni rzekli: Czyż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z jego ust.
Eles disseram: “Por que precisamos de mais testemunhas? Porque nós mesmos já ouvimos de sua própria boca”!
