< Łukasza 22 >
1 I zbliżało się święto Przaśników, zwane Paschą.
And the feast of the unleavened bread, which is called a Passover, was drawing near.
2 A naczelni kapłani i uczeni w Piśmie szukali [sposobu], jak by go zabić, ale bali się ludu.
And the High-priests and the Scribes were seeking, how they might get rid of him; for they feared the people.
3 Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był z grona dwunastu.
But Satan entered into Judas, him called Iscariot, being of the number of the twelve;
4 Poszedł więc i umówił się z naczelnymi kapłanami i przełożonymi [świątyni], jak ma im go wydać.
and, departing, he conversed with the High-priests and Captains, as to how, unto them, he might deliver him up.
5 A oni ucieszyli się i umówili się z nim, że dadzą mu pieniądze.
And they rejoiced, and bargained with him to give him, silver;
6 On się zgodził i szukał sposobności, aby im go wydać z dala od tłumu.
and he freely consented, and began seeking a good opportunity for delivering him up, in the absence of a multitude, unto them.
7 I nadszedł dzień Przaśników, w którym należało zabić baranka paschalnego.
Now the day of the unleavened bread a came, —on which it was needful to be sacrificing the passover.
8 Wtedy posłał Piotra i Jana, mówiąc: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, abyśmy [mogli] jeść.
And he sent forth Peter and John, saying—Go, and make ready, for us, the passover, that we may eat.
9 A oni go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy [ją] przygotowali?
And, they, said unto him—Where wiliest thou, we should make ready?
10 On im odpowiedział: Gdy będziecie wchodzić do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie;
And, he, said unto them—Lo! when ye have entered into the city, there will meet you a man, bearing, an earthen-jar of water: follow him into the house into which he is entering.
11 I powiedzcie gospodarzowi tego domu: Nauczyciel cię pyta: Gdzie jest pokój, w którym będę jadł Paschę z moimi uczniami?
And ye shall say unto the master of the house—The teacher saith unto thee, where is the lodging, where, the passover, with my disciples, I may eat?
12 On wam pokaże wielką, urządzoną salę [na piętrze]. Tam [wszystko] przygotujcie.
And, he, unto you, will shew, a large upper room, spread: there, make ready.
13 Odeszli więc i znaleźli [wszystko] tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
And, departing, they found according as he had said unto them, and made ready the passover.
14 A gdy nadeszła pora, usiadł za stołem, a z nim dwunastu apostołów.
And, when the hour arrived, he reclined, and the apostles with him.
15 I powiedział do nich: Gorąco pragnąłem zjeść tę Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
And he said unto them—I have greatly desired, to eat, this passover, with you before I suffer;
16 Mówię wam bowiem, że nie będę jej więcej jadł, aż się spełni w królestwie Bożym.
For, I say unto you—In nowise shall I eat it, until it have been fulfilled in the kingdom of God.
17 Potem wziął kielich, złożył dziękczynienie i powiedział: Weźcie go i rozdzielcie między siebie.
And, accepting a cup, giving thanks, he said—Take this, and divide among yourselves;
18 Mówię wam bowiem, że nie będę pił z owocu winorośli, aż przyjdzie królestwo Boże.
For, I say unto you—In nowise shall I drink henceforth of the fruit of the vine, until, the kingdom of God, shall come.
19 Wziął też chleb, złożył dziękczynienie, połamał i dał im, mówiąc: To jest moje ciało, które jest za was dane. To czyńcie na moją pamiątkę.
And, taking a loaf, he gave thanks, and brake, and gave unto them, saying—This is my body which in your behalf is being given: this, be ye doing, in remembrance, of me.
20 Podobnie i kielich, gdy było po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to nowy testament w mojej krwi, która jest za was wylana.
And—the cup, in like manner, after the taking of supper, saying—This cup, is the new covenant in my blood, which, in your behalf, is to be poured out.
21 Lecz oto ręka tego, który mnie wydaje, jest ze mną na stole.
Nevertheless, lo! the hand of him who is delivering me up, is with me upon the table.
22 Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi, jak zostało postanowione, ale biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
Because, the Son of Man, indeed, according to what is marked out, goeth his way; nevertheless, alas! for that man through whom he is being delivered up.
23 Wtedy oni zaczęli się między sobą pytać, który z nich miałby to zrobić.
And, they, began to be enquiring together, among themselves, as to which, then, it could be, from among them, who, this thing, was about to perpetrate!
24 Wszczął się też między nimi spór o to, kto z nich ma być uważany za największego.
And it came to pass that there was, a rivalry also, among them, as to which of them seemed to be greater [than the rest].
25 Lecz on powiedział do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ci, którzy sprawują nad nimi władzę, nazywani są dobroczyńcami.
And, he, said unto them—The kings of the nations, lord it over them, and, they who wield authority over them, benefactors, are called.
26 Wy zaś tak nie [postępujcie]. Lecz kto jest największy wśród was, niech będzie jak najmniejszy, a kto jest przełożonym, [niech będzie] jak ten, kto służy.
But, ye, not so! On the contrary—the greater among you, Let him become as, the younger, and, he that governeth, as, he that ministereth,
27 Któż bowiem jest większy? Ten, kto siedzi, czy ten, kto służy? Czy nie ten, kto siedzi? Ale ja jestem pośród was jako ten, kto służy.
For which is greater—he that reclineth? or he that ministereth? Is not he that reclineth? But, I, am, in your midst, as he that ministereth,
28 A wy jesteście tymi, którzy wytrwali przy mnie w moich próbach.
Ye, however, are they who have remained throughout with me in my temptations;
29 I ja przekazuję wam królestwo, jak mnie przekazał mój Ojciec;
And, I, covenant unto you—as my Father hath covenanted unto me—a kingdom,
30 Abyście jedli i pili za moim stołem w moim królestwie, i zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
That ye may eat and drink, at my table, in my kingdom, and sit upon thrones, judging, the twelve tribes of Israel.
31 I powiedział Pan: Szymonie, Szymonie, oto szatan wyprosił, żeby was przesiać jak pszenicę.
Simon! Simon! lo! Satan, hath claimed you, to sift as wheat;
32 Lecz ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty zaś, gdy się nawrócisz, utwierdzaj swoich braci.
But, I, have entreated for thee, that thy faith may not fail. And, thou, once thou hast turned, strengthen thy brethren.
33 A on mu powiedział: Panie, z tobą gotów jestem iść i do więzienia, i na śmierć.
But, he, said unto him—Lord! with thee, am I, ready, both into prison and unto death, to be going.
34 On rzekł: Mówię ci, Piotrze, nim zapieje dziś kogut, trzy razy się wyprzesz, że mnie znasz.
And, he, said: I tell thee, Peter—A cock will not crow this day, until, thrice, thou deny that thou knowest me.
35 I powiedział do nich: Gdy was posyłałem bez sakiewki, bez torby i bez obuwia, czy brakowało wam czegoś? A oni odpowiedzieli: Niczego.
And he said unto them—When I sent you forth, without purse or satchel or sandals, of anything, came ye short? And, they, said—Of nothing!
36 Wtedy im powiedział: Teraz jednak, kto ma sakiewkę, niech [ją] weźmie, podobnie i torbę. A kto nie ma miecza, niech sprzeda swoją szatę i kupi [go].
And he said unto them—But, now, he that hath a purse, let him take it, in like manner also, a satchel; and, he that hath nothing, let him sell his mantle, and buy a sword!
37 Mówię wam bowiem, że jeszcze musi się wypełnić na mnie to, co jest napisane: Zaliczono go w poczet złoczyńców. Spełnia się bowiem to, co mnie [dotyczy].
For I say unto you—This that is written, must needs be completed in me, —And, with lawless ones, was he reckoned; for, even that which concerneth me, hath, completion.
38 Oni zaś powiedzieli: Panie, oto tu dwa miecze. A on im odpowiedział: Wystarczy.
And, they, said—Lord, lo! two swords, here! And, he, said unto them—’Tis, enough!
39 Potem wyszedł i udał się według [swego] zwyczaju na Górę Oliwną, a szli za nim także jego uczniowie.
And going out, he went, according to his custom, unto the Mount of Olives; and the disciples [also] followed him.
40 Kiedy przyszedł na miejsce, powiedział do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
And, coming up to the place, he said unto them—Be praying, lest ye enter into temptation.
41 A sam oddalił się od nich na [odległość] jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się:
And, he, was torn from them about a stone’s throw; and, bending his knees, he began to pray,
42 Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode mnie ten kielich. Jednak nie moja wola, lecz twoja niech się stanie.
saying—Father! if thou please, bear aside this cup from me. Nevertheless, not my will, but thine, be accomplished.
43 Wtedy ukazał mu się anioł z nieba i umacniał go.
And there appeared unto him a messenger from heaven, strengthening him, —
44 I w [śmiertelnym] zmaganiu [jeszcze] gorliwiej się modlił, a jego pot był jak krople krwi spadające na ziemię.
and, coming to be in an agony, more intensely, was he praying; and his perspiration became, as if great drops of blood, falling upon the ground.
45 A gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
And, arising from prayer, he came unto his disciples, and found them falling asleep by reason of their grief;
46 I powiedział do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
and he said unto them—Why are ye slumbering? Arise! and be praying, lest ye enter into temptation.
47 Kiedy on jeszcze mówił, oto [nadszedł] tłum, a jeden z dwunastu, zwany Judaszem, idąc przodem, zbliżył się do Jezusa, aby go pocałować.
While yet he was speaking, lo! a multitude; and, he that was called Judas, one of the twelve, was leading them on, —and he drew near unto Jesus, to kiss him.
48 Lecz Jezus mu powiedział: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
But, Jesus, said to him—Judas! with a kiss, the Son of Man, dost thou deliver up?
49 A ci, którzy przy nim byli, widząc, na co się zanosi, zapytali go: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
And they who were about him, seeing what would be, said—Lord! shall we smite with the sword?
50 I jeden z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
And a certain one from among them smote, the High-priest’s, servant, and took off his right ear.
51 Ale Jezus odezwał się: Pozwólcie aż dotąd. I dotknąwszy jego ucha, uzdrowił go.
But Jesus, answering, said—Let be—as long as this! …And, touching the ear, he healed him.
52 Wtedy Jezus powiedział do naczelnych kapłanów, przełożonych świątyni i starszych, którzy przyszli do niego: Jak na bandytę wyszliście z mieczami i kijami?
And Jesus said unto the High-priests, and Captains of the temple, and Elders, who had come against him—As against a robber, have ye come out, with swords and clubs?
53 Gdy codziennie bywałem z wami w świątyni, nie podnieśliście na mnie ręki. Lecz to jest wasza godzina i moc ciemności.
Daily, was I with you, in the temple, and yet ye stretched not forth your hands against me! …But, this, is your hour, and the authority of darkness.
54 Wtedy schwytali go, poprowadzili i przywiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł za nim z daleka.
And, having arrested him, they led him away, and took him into the house of the High-priest; and, Peter, was following afar.
55 Kiedy rozniecili ogień na środku dziedzińca i usiedli razem, usiadł i Piotr wśród nich.
And, they having kindled up a fire in the midst of the court, and taken seats together, Peter was for sitting among them.
56 A pewna służąca, gdy zobaczyła go siedzącego przy ogniu, uważnie mu się przyjrzała i powiedziała: On też był z nim.
But, a certain maid-servant, seeing him seating himself towards the light, and looking steadfastly at him, said—This one also, was, with him.
57 Lecz on zaparł się go, mówiąc: Kobieto, nie znam go.
But, he, denied, saying—I know him not, woman!
58 A po chwili ktoś inny go zobaczył i powiedział: I ty jesteś [jednym] z nich. Ale Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
And, after a little, another, beholding him, said—Thou also, art, from among them. But, Peter, said—Man! I am not.
59 A po upływie około jednej godziny ktoś inny stwierdził [stanowczo]: Na pewno i ten [człowiek] był z nim, bo też jest Galilejczykiem.
And, about one hour having passed, a certain other, began stoutly to insist, saying—Of a truth, this one also, was with him; for indeed he is, a Galilaean.
60 Piotr zaś powiedział: Człowieku, nie wiem, o czym mówisz. I natychmiast, gdy on jeszcze mówił, zapiał kogut.
But Peter said—Man! I know not what thou art saying! And, instantly while yet he was speaking, a cock crew.
61 A Pan odwrócił się i spojrzał na Piotra. I przypomniał sobie Piotr słowa Pana, jak mu powiedział: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
And the Lord turned, and looked at Peter; and Peter was put in mind of the declaration of the Lord, how he had said to him—Before, a cock, crow this day, thou wilt deny me thrice!
62 I Piotr, wyszedłszy na zewnątrz, gorzko zapłakał.
[And, going forth outside, he wept bitterly.]
63 Tymczasem mężczyźni, którzy trzymali Jezusa, naśmiewali się z niego i bili go.
And, the men who held him bound, kept mocking him, with blows;
64 A zasłoniwszy mu [oczy], bili go po twarzy i mówili: Prorokuj, kto cię uderzył.
and, blindfolding him, questioned him, saying—Prophesy! which is he that smote thee?
65 Wiele też innych bluźnierstw wypowiadali przeciwko niemu.
and, many other things, with profane speech, were they saying unto him.
66 A gdy nastał dzień, zebrali się starsi ludu, naczelni kapłani i uczeni w Piśmie i przyprowadzili go przed swoją Radę.
And, when it became day, the Eldership of the people was gathered together—both High-priests and Scribes, —and they led him away into their high-council, saying—If, thou, art the Christ, tell us!
67 I mówili: Jeśli ty jesteś Chrystusem, powiedz nam. I odpowiedział im: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie.
But he said unto them—If I should tell, you, in nowise would ye believe,
68 A jeśli też [o coś] zapytam, nie odpowiecie mi ani mnie nie wypuścicie.
And, if I should put questions, in nowise would ye answer;
69 Odtąd Syn Człowieczy będzie siedział po prawicy mocy Boga.
But, henceforth, shall the Son of Man be seated on the right hand of the power of God.
70 Wtedy wszyscy powiedzieli: Więc ty jesteś Synem Bożym? A on im odpowiedział: Wy [sami] mówicie, że ja jestem.
And they all said—Thou, then, art the Son of God? And, he, unto them said—Ye, say [it], —because, I, am.
71 A oni rzekli: Czyż jeszcze potrzebujemy świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z jego ust.
And, they, said—What, further, need have we, of witness? We ourselves, have heard it from his mouth.