< Łukasza 20 >
1 A pewnego [dnia], gdy nauczał ludzi w świątyni i głosił ewangelię, nadeszli naczelni kapłani i uczeni w Piśmie wraz ze starszymi;
On one of the days while he was teaching the people in the Temple and preaching the gospel, there came up the priest and the Scribes with the elders.
2 I zapytali go: Powiedz nam, jakim prawem to czynisz? Albo kim jest [ten], kto dał ci tę władzę?
They spoke to him saying. "Tell us by what authority you are doing these things? Who is it that gave you this authority?"
3 A on im odpowiedział: I ja was spytam o jedną rzecz. Powiedzcie mi:
"I will also ask you a question," he replied.
4 Chrzest Jana pochodził z nieba czy od ludzi?
"Was John’s baptism from heaven or from man?"
5 A oni zastanawiali się między sobą i mówili: Jeśli powiemy, że z nieba, zapyta: Czemu więc mu nie uwierzyliście?
So they reasoned among themselves. "If we say, ‘From heaven,’ he will ask us, ‘Why did you not believe in him?’
6 Jeśli zaś powiemy, że od ludzi, wszyscy nas ukamienują, bo są przekonani, że Jan był prorokiem.
"And if we say, ‘From man,’ all the people will stone us, for they were persuaded that Johnwas a prophet."
7 I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd [pochodził].
So they answered that they did not know whence it was.
8 Wtedy Jezus im powiedział: To i ja wam nie powiem, jakim prawem to czynię.
"Nor will I tell you," Jesus answered, "by whose authority I do these things."
9 I zaczął mówić do ludzi taką przypowieść: Pewien człowiek założył winnicę, wydzierżawił ją rolnikom i wyjechał na dłuższy czas.
Then he began to tell the people this parable. "There was a man who planted a vineyard, and let it out to vine-dressers, and went to another country for a long time.
10 A [we właściwym] czasie posłał sługę do rolników, aby mu dali [część] plonów winnicy. Lecz oni go pobili i odesłali z niczym.
"At harvest-time he sent a slave to the vine-dressers, to ask them to give him a share of the crop; but the vine-dresser beat him and sent him away empty-handed.
11 Ponownie posłał innego sługę, ale oni i tego pobili, znieważyli i odesłali z niczym.
"Then he sent another slave; and him also they flogged and handled shamefully and sent him away empty-handed.
12 Posłał jeszcze trzeciego, a oni również jego poranili i wyrzucili.
"Then he sent yet a third, and him to they wounded and threw him out.
13 Wtedy pan winnicy powiedział: Co [mam] zrobić? Poślę mego umiłowanego syna, może go uszanują, gdy go zobaczą.
"Then the master of the vineyard said. "‘What shall I do? I will send my beloved Son; it may be that they will reverence him.’
14 Lecz gdy rolnicy go zobaczyli, naradzali się między sobą i mówili: To jest dziedzic. Chodźmy, zabijmy go, a dziedzictwo będzie nasze.
"But when the vine-dressers saw him, they reasoned together, saying. ‘This is the heir. Let us kill him so that the inheritance may be ours.’
15 I wyrzuciwszy go z winnicy, zabili. Cóż więc zrobi z nimi pan winnicy?
"So they turned him out of the vineyard and killed him. "What will the master of the vineyard do to them?
16 Przyjdzie i wytraci tych rolników, a winnicę odda innym. Gdy oni to usłyszeli, powiedzieli: Nie daj Boże!
"He will come and destroy those vine-dressers, and will give the vineyard to others."
17 Lecz on spojrzał na nich i zapytał: Cóż więc znaczy to, co jest napisane: Kamień, który odrzucili budujący, stał się kamieniem węgielnym?
He looked at them and said. "Then what does this scripture mean. "The stone which the builders rejected, the same was made the head of the corner?
18 Każdy, kto upadnie na ten kamień, roztrzaska się, a na kogo on upadnie, zmiażdży go.
"Every one who falls on that stone will be broken in pieces; but whoever it falls upon will be scattered as dust."
19 W tej właśnie godzinie naczelni kapłani i uczeni w Piśmie starali się dostać go w swoje ręce, ale bali się ludu. Zrozumieli bowiem, że przeciwko nim powiedział tę przypowieść.
At this the Scribes and the high priests were seeking to arrest him; only they were afraid of the people. For they perceived that he had referred to them in this parable.
20 Obserwowali go więc i posłali szpiegów, którzy udawali sprawiedliwych, aby go złapać za słowo, a potem wydać władzy i mocy namiestnika.
So they watched him, and sent spies who pretended to be honest men, in order to seize on his speech, and to deliver him up to authority and jurisdiction of the governor.
21 I zapytali go: Nauczycielu, wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, i nie masz względu na osobę, lecz drogi Bożej w prawdzie nauczasz.
So they put a question to him saying. "Rabbi, we know that you speak and teach what is right, and that you do not regard any man’s person, but teach the way of God honestly.
22 Czy wolno nam płacić podatek cesarzowi, czy nie?
"Is it lawful for us to pay tribute to Caesar or not?"
23 Ale on, przejrzawszy ich podstęp, powiedział do nich: Czemu wystawiacie mnie na próbę?
But he perceived their knavery and answered.
24 Pokażcie mi grosz. Czyj nosi wizerunek i napis? I odpowiedzieli: Cesarza.
"Show me a shilling. Whose image and superscription does it bear?" "Caesar’s," they replied.
25 Wtedy on im powiedział: Oddajcie więc cesarzowi to, co należy do cesarza, a Bogu to, co należy do Boga.
"Then give to Caesar what belongs to him," he said, "to God give what is God’s."
26 I nie mogli [go] złapać za słowo w obecności ludu. Zdziwieni jego odpowiedzią, zamilkli.
So they could not lay hold of his sayings before the people; and marveling at his answer, they held their peace.
27 Wówczas przyszli niektórzy z saduceuszy, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i pytali go:
Next came some of the Sadducees who deny that there is resurrection, and they asked him.
28 Nauczycielu, Mojżesz nam napisał: Jeśli czyjś brat umrze, mając żonę, a umrze bezdzietnie, to jego brat ma pojąć jego żonę i wzbudzić potomstwo swemu bratu.
"Teacher, Moses wrote a law for us that if a man’s brother should die, but leave no children, his brother should take up his wife and raise up his children for his brother.
29 Było więc siedmiu braci, z których pierwszy ożenił się i umarł bezdzietnie.
"Now there were seven brothers. the first took a wife and died childless,
30 I ożenił się z nią drugi, lecz i ten umarł bezdzietnie.
"and the second and third took her,
31 Potem ożenił się z nią także trzeci, podobnie aż do siódmego, a nie zostawiwszy dzieci, poumierali.
"and likewise all the seven, but left no children when they died.
32 W końcu umarła też ta kobieta.
"Last of all the woman died too.
33 Żoną którego z nich będzie więc przy zmartwychwstaniu? Siedmiu bowiem miało ją za żonę.
"In the resurrection whose wife shall she be? For they all seven had her as wife."
34 Wtedy Jezus im odpowiedział: Dzieci tego świata żenią się i za mąż wychodzą. (aiōn )
"People in this world marry and are given in marriage," said Jesus, (aiōn )
35 Lecz ci, którzy są [uznani za] godnych dostąpienia tamtego świata i powstania z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić. (aiōn )
"but those who are counted worthy to reach that world and the resurrection from the dead, neither marry, nor are given in marriage. (aiōn )
36 Nie mogą bowiem więcej umrzeć, bo są równi aniołom i będąc dziećmi zmartwychwstania, są dziećmi Bożymi.
"For indeed they cannot die any more; they are equal to the angels, and through being sons of the resurrection are sons of God.
37 A że umarli zmartwychwstaną, to i Mojżesz pokazał przy krzaku, gdy nazywa Pana Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba.
"But that the dead are raised, even Moses clearly implied in the passage about the Bush, when he calls the Lord. "The God of Abraham, the God of Isaac, the God of Jacob.
38 Bóg przecież nie jest [Bogiem] umarłych, lecz żywych, bo dla niego wszyscy żyją.
"Now he is not the God of the dead, but of the living; for to him all are alive.’
39 Wtedy niektórzy z uczonych w Piśmie odezwali się: Nauczycielu, dobrze powiedziałeś.
Then some of the Scribes said, "Teacher, that was nobly said,"
40 I nie śmieli go już o nic pytać.
for they no longer dared to ask him any questions.
41 On zaś powiedział do nich: Jak [to jest], że mówią, iż Chrystus jest synem Dawida?
"How is it," he asked them, "that they say that Christ is David’s son?
42 A sam Dawid mówi w Księdze Psalmów: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
"for David himself say’s in the book of the Psalms, "The Lord said to my Lord. Sit at my right hand,
43 Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
Until I make thy enemies the footstool at thy feet.
44 Jeśli więc Dawid nazywa go Panem, to jakże [może] być jego synem?
"David therefore himself calls him ‘Lord,’ and how can he be his son?"
45 A gdy wszyscy ludzie słuchali, powiedział do swoich uczniów:
Then, in the hearing of all the people, he said to his disciples.
46 Strzeżcie się uczonych w Piśmie, którzy lubią chodzić w długich szatach, kochają pozdrowienia na rynkach, pierwsze krzesła w synagogach i pierwsze miejsca na ucztach.
"Beware of the Scribes who like to walk about in long robes, and dote on salutations in the marketplaces, and on securing the front seats in the synagogues and the best places at banquets;
47 Pożerają oni domy wdów i dla pozoru odprawiają długie modlitwy. Ci otrzymają surowszy wyrok.
"but they devour widows’ houses and for a pretense make long prayers. These shall receive severer condemnation."