Łukasza 18
1 Opowiedział im też przypowieść [o tym], że zawsze należy się modlić i nie ustawać;
And then He told them a parable, the point being that one needs to always pray and not lose heart,
2 Mówiąc: W pewnym mieście był sędzia, który Boga się nie bał i z człowiekiem się nie liczył.
saying: “There was a judge in a certain town who did not fear God nor regard man.
3 Była też w tym mieście wdowa, która przychodziła do niego i mówiła: Pomścij moją [krzywdę] na moim przeciwniku.
But there was a widow in that town, and she kept coming to him, saying, ‘Get justice for me from my adversary.’
4 On przez długi czas nie chciał, lecz potem powiedział sobie: Chociaż Boga się nie boję i z człowiekiem się nie liczę;
And for a while he refused; but afterward he said to himself, ‘Even though I don't fear God nor regard man,
5 To jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, pomszczę jej [krzywdę], aby już nie przychodziła i nie zadręczała mnie.
yet because this widow keeps bothering me, I will defend her, so that her endless coming doesn't wear me out!’”
6 I powiedział Pan: Słuchajcie, co mówi niesprawiedliwy sędzia.
Then the Lord said: “Hear what the unjust judge said.
7 A Bóg, czy nie pomści [krzywdy] swoich wybranych, którzy wołają do niego we dnie i w nocy, chociaż długo zwleka w ich [sprawie]?
And will not God get justice for His elect who are crying out to Him day and night, indeed being patient with them?
8 Mówię wam, że szybko pomści ich [krzywdę]. Lecz czy Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie?
I tell you that He will get justice for them quickly. However, when the Son of the Man comes, will He actually find the faith on the earth?”
9 Powiedział też do tych, którzy ufali sobie, że są sprawiedliwi, a innych mieli za nic, taką przypowieść:
Then He told this parable to some who trusted in themselves that they were righteous, and despised the rest:
10 Dwóch ludzi weszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz, a drugi celnik.
“Two men went up to the temple to pray, one a Pharisee and the other a tax collector.
11 Faryzeusz stanął i tak się w sobie modlił: Dziękuję ci, Boże, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, niesprawiedliwi, cudzołożnicy albo jak i ten celnik.
The Pharisee stood and started praying to himself like this: ‘God, I thank you that I am not like all the rest—robbers, unjust, adulterers—or even like this tax collector.
12 Poszczę dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co mam.
I fast twice a week; I tithe all that I get.’
13 A celnik, stojąc z daleka, nie chciał nawet oczu podnieść ku niebu, ale bił się w piersi, mówiąc: Boże, bądź miłosierny mnie grzesznemu.
The tax collector, staying a good ways off, did not even venture to look up to heaven, but started beating on his chest, saying, ‘God, be merciful to me a sinner!’
14 Mówię wam, że raczej ten odszedł do swego domu usprawiedliwiony, a nie tamten. [Każdy] bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.
I say to you that this one went back home justified rather than that one; because everyone who exalts himself will be humbled, but he who humbles himself will be exalted.”
15 Przynoszono też do niego niemowlęta, aby je dotknął. Lecz uczniowie, widząc to, gromili ich.
Then they even started bringing their babies to Him, that He might touch them; but when the disciples saw it, they rebuked them.
16 Ale Jezus przywołał ich i powiedział: Pozwólcie dzieciom przychodzić do mnie i nie zabraniajcie im. Do takich bowiem należy królestwo Boże.
But Jesus summoned them and said: “Allow the little children to come to me, and do not hinder them; because the Kingdom of God is of such.
17 Zaprawdę powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, nie wejdzie do niego.
I tell you assuredly, whoever does not receive the Kingdom of God the way a little child does will by no means enter it.”
18 I zapytał go pewien dostojnik: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby odziedziczyć życie wieczne? (aiōnios g166)
A certain ruler asked Him, saying, “Good teacher, what must I do to inherit eternal life?” (aiōnios g166)
19 A Jezus mu odpowiedział: Dlaczego nazywasz mnie dobrym? Nikt [nie jest] dobry, tylko jeden – Bóg.
So Jesus said to him: “Why do you call me good? No one is good except one—God.
20 Znasz przykazania: Nie cudzołóż, nie zabijaj, nie kradnij, nie dawaj fałszywego świadectwa, czcij swego ojca i swoją matkę.
You know the commandments: ‘Do not commit adultery, do not murder, do not steal, do not give false testimony, honor your father and your mother.’”
21 A on odpowiedział: Tego wszystkiego przestrzegałem od młodości.
And he said, “All these I have kept from my youth.”
22 Gdy Jezus to usłyszał, powiedział do niego: Jednego ci jeszcze brakuje. Sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie. Potem przyjdź i chodź za mną.
Well upon hearing these things Jesus said to him, “You still lack one thing: sell all you have and distribute to the poor, and you will have treasure in heaven; and come, follow me.”
23 A on, usłyszawszy to, ogromnie się zasmucił, bo był bardzo bogaty.
But when he heard this he became very sad, because he was extremely rich.
24 Kiedy Jezus zobaczył go bardzo zasmuconego, powiedział: Jakże trudno tym, którzy mają pieniądze, wejść do królestwa Bożego!
When Jesus saw that he became sad, He said: “How difficult it is for those who have riches to enter the Kingdom of God!
25 Łatwiej bowiem jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego.
It is actually easier for a camel to go through the eye of a needle than for a rich man to enter the Kingdom of God!”
26 Wtedy ci, którzy to słyszeli, mówili: Któż więc może być zbawiony?
So the hearers said, “Who then can be saved?”
27 A on odpowiedział: Co niemożliwe jest u ludzi, możliwe jest u Boga.
And He said, “The things that are impossible with men are possible with God.”
28 Wówczas Piotr powiedział: Oto my opuściliśmy wszystko i poszliśmy za tobą.
Then Peter said, “Notice that we have left all and followed you!”
29 On zaś im odpowiedział: Zaprawdę powiadam wam, że nie ma nikogo, kto by opuścił dom, rodziców lub braci, żonę lub dzieci dla królestwa Bożego;
So He said to them, “Assuredly I say to you, there is no one who has left house or parents or brothers or wife or children, for the sake of the Kingdom of God,
31 Potem wziął ze sobą dwunastu i powiedział do nich: Oto idziemy do Jerozolimy i wypełni się wszystko, co zostało napisane przez proroków o Synu Człowieczym.
Then He took the Twelve aside and said to them: “Take note, we are going up to Jerusalem, and all the things that are written by the prophets concerning the Son of the Man will be fulfilled:
32 Będzie bowiem wydany poganom, wyśmiany, zelżony i opluty;
He will be betrayed to the Gentiles, and will be mocked and insulted and spit upon,
33 Ubiczują go i zabiją, ale trzeciego dnia zmartwychwstanie.
and they will scourge and kill Him. And on the third day He will rise again.”
34 Lecz oni nic z tego nie zrozumieli. Te słowa były przed nimi zakryte i nie wiedzieli, o czym była mowa.
But they understood none of these things; this saying was hidden from them, and they did not know what was being said.
35 A gdy zbliżał się do Jerycha, pewien ślepiec siedział przy drodze i żebrał.
Then it happened, as He approached Jericho, that a certain blind man was sitting alongside the road begging.
36 A usłyszawszy przechodzący tłum, pytał, co się dzieje.
Hearing a crowd going by, he asked what it was.
37 I powiedziano mu, że przechodzi Jezus z Nazaretu.
So they told him that Jesus the Natsorean was passing by.
38 Wtedy zawołał: Jezusie, Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
Well he shouted, saying, “Jesus, Son of David, have mercy on me!”
39 Lecz ci, którzy szli z przodu, gromili go, aby milczał. On jednak jeszcze głośniej wołał: Synu Dawida, zmiłuj się nade mną!
Those who led the way started reproving him, to shut him up; but he kept calling out all the more, “Son of David, have mercy on me!”
40 Wtedy Jezus zatrzymał się i kazał go przyprowadzić do siebie. A gdy się zbliżył, zapytał go:
So Jesus stopped and ordered that he be brought to Him. When he got close He asked him, saying,
41 Co chcesz, abym ci uczynił? A on odpowiedział: Panie, żebym przejrzał.
“What do you want me to do for you?” So he said, “Lord, that I may see again!”
42 Jezus mu powiedział: Przejrzyj, twoja wiara cię uzdrowiła.
Then Jesus said to him: “See again! Your faith has made you well.”
43 Zaraz też odzyskał wzrok i szedł za nim, wielbiąc Boga. A wszyscy ludzie, widząc to, oddawali chwałę Bogu.
And immediately he did! and he followed Him, glorifying God. And all who witnessed it gave praise to God.
