Łukasza 11
1 A gdy przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył [ją], jeden z jego uczniów powiedział do niego: Panie, naucz nas się modlić, tak jak i Jan nauczył swoich uczniów.
Zyakachitika limwi zuba Jesu kalikukomba kuli bumwi busena, awo nakamanisya umwi wabasikwiya bakwe wakati, “Mwami, tuyisye kukomba mbuli Joni mbwakayisya basikwiya bakwe.”
2 I powiedział do nich: Gdy się modlicie, mówcie: Ojcze nasz, który jesteś w niebie, niech będzie uświęcone twoje imię. Niech przyjdzie twoje królestwo. Niech się dzieje twoja wola na ziemi, tak jak w niebie.
Jesu wakati kuli mbabo, “Mwakomba mwambe kuti, 'Taata, izina lyako lilemekwe mbuli lisalala. Akuze bwami bwako.
3 Dawaj nam każdego dnia naszego powszedniego chleba.
Utupe zilyo zitwelede buzuba abuzuba.
4 Przebacz nam nasze grzechy, bo i my przebaczamy każdemu, kto przeciwko nam zawinił. I nie wystawiaj nas na pokusę, ale wybaw nas od złego.
Utulekelele zibi zyesu, mbuli mbutubalekelela boonse bali azikweleta kulindiswe. Utatweenzi mukusunkwa.”
5 I powiedział do nich: Któż z was, mając przyjaciela, pójdzie do niego o północy i powie mu: Przyjacielu, pożycz mi trzy chleby;
Jesu wakati kulimbabo, “Kuli na uyooba amwenzinyina, elyo akayinke akati kamansiku, akwamba kuti kulinguwe, 'Mwenzuma, ndikwelete zinkwa zitatu,
6 Mój przyjaciel bowiem przyszedł do mnie z drogi, a nie mam mu co podać?
nkambo mwenzuma wasika, kazwida kumugwagwa, alimwi takwe nchindilacho pe kuti ndimupe.'
7 A on z wewnątrz odpowie: Nie naprzykrzaj mi się. Drzwi są już zamknięte i moje dzieci są ze mną w łóżku. Nie mogę wstać i dać ci.
Oyo wakali mukati ulakonzya kwamba kuti, 'Utandidubi. Ikkoma lyajalwa kale, alimwi bana bangu, balandime, bali abulo. Tandikonzyi kubuka pe kuti ndipe nduwe chinkwa.'
8 Mówię wam: Chociażby nie wstał i nie dał mu dlatego, że jest jego przyjacielem, jednak z powodu jego natarczywości wstanie i da mu, ile potrzebuje.
Ndamba kuti kulindunywe, nikuba kuti takobuka akumupa chinkwa mkambo kakuti mwenzinyokwe, asi nkambo kakukakatila kwanu chabuusu, uyobuka akupa zyoonse zinkwa nzimunooli kamuyanda.
9 I ja wam mówię: Proście, a będzie wam dane, szukajcie, a znajdziecie, pukajcie, a będzie wam otworzone.
Alubo ndamwambila kuti, mukumbile, ellyo muyoopegwa; muyandule; alimwi mulajana; mukonkomone, alimwi mulajulilwa.
10 Każdy bowiem, kto prosi, otrzymuje, a kto szuka, znajduje, a temu, kto puka, będzie otworzone.
Nkambo kuli woonse ukumbila ulapegwa; ayooyo uyandula ulajana; akuli woyo ukonkomona uyojulilwa.
11 I czy jest wśród was ojciec, który, gdy syn prosi go o chleb, da mu kamień? Albo [gdy prosi] o rybę, czy zamiast ryby da mu węża?
Nguni wisi akati kanu, na mwana ake walomba muswi ulamupa nzoka muchindi chakumupa muswi? Malembe mabotu achindi alachibalo chifwifwi. Amwi malembe achiindi alachibalo chilamfu, chikonzya kujanika lubo muli Matayo 7: 9: Nguni wisi akati kanu, na mwana wakwe mulombe wakumbila chinkwa, ulamupa bbwe na? Na muswi, ulamupa nzoka na?
12 Albo gdy prosi o jajko, czy da mu skorpiona?
Na walomba iiji, ulamupa kabanze na?
13 Jeśli więc wy, będąc złymi, umiecie dawać dobre dary waszym dzieciom, o ileż bardziej wasz Ojciec niebieski da Ducha Świętego tym, którzy go proszą?
Nikubaboobo, na inywe nubabi mulizi kupa zipo zibotu kubana banu, zyiinda biyeni Taata wanu ulikujulu upa Muuya Usalala kulaabo bamukumbila?”
14 I wypędzał demona, który był niemy. A gdy demon wyszedł, niemy przemówił, a ludzie się dziwili.
Lino Jesu wakalikutanda dayimona utambuli pe. Mpawo dayimona nakazwa, mwalumi utakwe wakalikwambula wakambula, alimwi makamu abantu akagamba!
15 Lecz niektórzy z nich mówili: Przez Belzebuba, władcę demonów, wypędza demony.
Pesi bamwi bantu bakati, “NguBbelizebbule mwendelezi wabadayimona, ngwatanzya badayimona.”
16 Inni zaś, wystawiając [go] na próbę, żądali od niego znaku z nieba.
Bamwi bakamusunka akuyanda kubona chitondezyo chizwa kujulu.
17 Ale on, znając ich myśli, powiedział do nich: Każde królestwo podzielone wewnętrznie pustoszeje, a dom [skłócony] sam ze sobą upada.
Pesi Jesu wakalizi muzeezo yabo elyo wakati kulimbabo, “Boonse bwaami bupambukene bulasaalwa, an'anda ipambukene ilawa.
18 Jeśli i szatan jest wewnętrznie podzielony, jakże przetrwa jego królestwo? Mówicie bowiem, że ja przez Belzebuba wypędzam demony.
Na Satani walipambula, ibwami bwakwe buyooyimikila biyeni? nkambo mwamba kuti nditanzya Bbelizebbule badayimona.
19 A jeśli ja przez Belzebuba wypędzam demony, to przez kogo wypędzają wasi synowie? Dlatego oni będą waszymi sędziami.
Na nditanzya Bbelizebbule badayimona, nguni batobela banu ngubatanzya? Nkambo kacheechi, bayooba babetesi banu.
20 Ale jeśli ja palcem Bożym wypędzam demony, to istotnie przyszło do was królestwo Boże.
Pesi na nditanda badayimona akutondeka kanwe kaLeza, nkukuti Bwami bwaLeza bwasika kulindinywe.
21 Gdy uzbrojony mocarz strzeże swego pałacu, bezpieczne jest jego mienie.
Kuti mwalumi singuzu ulaazilwano zikwene walinda n'anda yakwe, lubono lwakwe lunokkede kabotu,
22 Lecz gdy mocniejszy od niego nadejdzie i zwycięży go, zabiera całą jego broń, na której polegał, i rozdaje jego łupy.
pesi na mwalumi singuzu wamuzunda, oyo mwalumi singuzu ulabweza zilwano ezyo mwalumi oyo nzyalikusyoma akupaza lubono lwamwalumi oyo.
23 Kto nie jest ze mną, jest przeciwko mnie, a kto nie zbiera ze mną, rozprasza.
Oyoo utalamwi andime ngundilwisya, ayooyo utabunganizyi andim ngumwaya.
24 Gdy duch nieczysty wychodzi z człowieka, przechadza się po miejscach bezwodnych, szukając odpoczynku, a gdy nie znajduje, mówi: Wrócę do mego domu, skąd wyszedłem.
Namuuya mubi wazwa mumwalumi, ngawayinda mubusena butakwemaanzi akuyandula kulyokezya. Nutakajane takwe busena, ulamba kuti, 'Ndiyojokela mun'anda mundakazwa.'
25 A przyszedłszy, zastaje [go] zamiecionym i przyozdobionym.
Na wajokela, ulajana kuti mun'anda muliyiidwe kamubambidwe kabotu.
26 Wtedy idzie i bierze ze sobą siedem innych duchów, gorszych niż on sam, i wszedłszy, mieszkają tam. I końcowy [stan] tego człowieka staje się gorszy niż pierwszy.
Mpawo ulajoka kwakweeta imyuuya ili musanu ayibili mibi kwiinda nguwo elyo yoonse ilaza kuzokkala mumo. Mamannino abuumi bwamwalumi oyu bulabija kwiinda lutanzi.”
27 A gdy on to mówił, pewna kobieta spośród zgromadzonych powiedziała do niego donośnym głosem: Błogosławione łono, które cię nosiło, i piersi, które ssałeś!
Zyakachitika kuti, na kalikwamba zintu eezi, umwi mwanakazi wakoonzomoka atala amakamu abantu kaamba kuti kulimbabo, “Bulilongezedwe bula obo bwakatumbuka ankolo ezyo zyakakukomezya.”
28 On zaś odpowiedział: Błogosławieni [są] raczej ci, którzy słuchają słowa Bożego i strzegą go.
Pesi wakamba kuti, “Kwindilila, balilongezedwe abo bamvwa ijwi lyaLeza akulibamba.”
29 A gdy ludzie się gromadzili, zaczął mówić: Pokolenie to jest złe. Żąda znaku, ale [żaden] znak nie będzie mu dany, oprócz znaku proroka Jonasza.
Awo makamu abantu nakalibuyobuvula, Jesu wakatalika kwamba kuti, “Elizyalani ndizyalani bbi. Lilangula chitondeezyo, nikuba takwe chitondezyo nchiliyopegwa kunze kwachitondeezyo cha Jona.
30 Jak bowiem Jonasz [był] znakiem dla mieszkańców Niniwy, tak będzie i Syn Człowieczy dla tego pokolenia.
Nkaambo mbuli Jona mbwakaba chitondeezyo kuli ba Niniva, aboobo alakwe Mwana mulombe wa Muntu uyooba chitondeezyo kuzyalani eeli.
31 Królowa z południa stanie na sądzie z ludźmi tego pokolenia i potępi ich, bo przybyła z krańców ziemi, aby słuchać mądrości Salomona, a oto tu [ktoś] więcej niż Salomon.
Mwami mwanakazi wakumbo uyoonyampuka kulubeta abantu bazyalani eli akubapa mulandu, nkambo wakazwa kumasimpilo anyika kuti akamvwe busongo bwaSolomoni, amubone, umwi mupati wiinda Solomoni kuti mpali.
32 Ludzie z Niniwy staną na sądzie z tym pokoleniem i potępią je, ponieważ pokutowali na skutek głoszenia Jonasza, a oto tu [ktoś] więcej niż Jonasz.
Bantu bakuNiniva bayooyima kulubeta azyalani eli lyabantu akubapa mulandu, nkambo bakasanduka kukukambawuka kwaJona, amubone, umwi mupati kwiinda Jona mpali.
33 Nikt nie zapala świecy i nie stawia jej w ukryciu ani pod naczyniem, ale na świeczniku, aby ci, którzy wchodzą, widzieli światło.
Takwe ungaamana kutunginizya lampi, inga walibikka asisikene na ansi alusuwo, pesi kuti achikkalilo chalyo, kwitila kuti abo banjila bakonzye kulibona.
34 Światłem ciała jest oko. Jeśli więc twoje oko jest szczere, to i całe twoje ciało będzie pełne światła, a jeśli jest złe, to i twoje ciało będzie pełne ciemności.
Liso lyako ndilampi lyamubili wako. Na liso lyako ndibotu, mubili woonse ngawazuzigwa mumuni.
35 Uważaj więc, aby światło, które jest w tobie, nie było ciemnością.
Pesi na liso lyako ndibbi, mubili wako woonse uzwide kusiya.
36 Jeśli zatem całe twoje ciało będzie pełne światła, nie mając [w sobie] żadnej ciemnej cząstki, całe będzie [tak] pełne światła, jak gdy świeca oświetla cię swoim blaskiem.
Kuti na mibili yanu yazuzigwa amumuni, katakwe chimwi chzo chilimumudima, elyo mibili yanu iyooba mbuli lampi mbuli mweekesya alindinywe.”
37 Kiedy to mówił, pewien faryzeusz poprosił go, aby zjadł u niego obiad. Wszedł więc i usiadł [za stołem].
Lino nakamana kwambula, muFalisi wakamukumbila kuti bakalye antoomwe kun'anda yakwe, mpawo Jesu wayinka wakulya.
38 A faryzeusz, widząc to, dziwił się, że nie umył się przed obiadem.
MuFalisi wakagamba kuti Jesu take nakasanguna kusamba pe kayanda kulya.
39 Wtedy Pan powiedział do niego: Teraz wy, faryzeusze, oczyszczacie to, co jest na zewnątrz kubka i misy, ale to, co jest wewnątrz was, pełne jest zdzierstwa i nieprawości.
Pesi Mwami wakati kulinguwe, “Lino mpo, inywe nimaFalisi musanzya kunze kwankomeki azilido, pesi mukati kanu muzwide bungu abubu.
40 Głupcy, czyż ten, który uczynił to, co jest na zewnątrz, nie uczynił też tego, co jest wewnątrz?
Inywe nubantu nimutakonzyi kuyeeya! Oyo wakalenga kunze teensi nguwe na wakalenga mukati?
41 Raczej z tego, co jest wewnątrz, dawajcie jałmużnę, a wszystko będzie dla was czyste.
Mupe echo chilimukati mbuli chabilo, awo zintu zyoonse kulindinywe ziyosalazigwa.
42 Ale biada wam, faryzeusze, bo dajecie dziesięcinę z mięty, ruty i z każdego ziela, lecz opuszczacie sąd i miłość Boga. To należało czynić i tamtego nie opuszczać.
Pesi maawe nywebo kulindinywe nimFalisi, nkambo mulapa chakkumi champoko achamusamu wakulisilika ayimwi michelo yamuchilili, pesi mukaka kusalazigwa a luyando lwaLeza. Zilimbubo biyo kusyomeka akuyanda Leza, kakutakwe chikachizya kuchita zimwi azilazyo.
43 Biada wam, faryzeusze, bo kochacie pierwsze miejsca w synagogach i pozdrowienia na rynkach.
Maawe nywebo nimaFalisi, nkambo muyanda zyuno zyakunembo muzikombelo akujuzigwa chabulemu muzisambalilo.
44 Biada wam, uczeni w Piśmie i faryzeusze, obłudnicy, bo jesteście jak groby, których nie widać, a ludzie, którzy chodzą po nich, nie wiedzą [o tym].
Maawe kulindinywe, nkambo muli mbuli zibunda zitaboneki awo bantu mpubendela kabatazi.”
45 I odezwał się jeden ze znawców prawa: Nauczycielu, mówiąc to, i nas znieważasz.
Umwi wabasikulingula mulawo wakati kulinguwe, “Muyisi eezi nzulikwamba ulikututukila aswebo.”
46 A on powiedział: I wam, znawcom prawa, biada, bo obciążacie ludzi brzemionami nie do uniesienia, a sami nawet jednym palcem tych brzemion nie dotykacie.
Jesu wakati, “Maawe nywebo, nibayiisi bamulawu! Nkambo mubikka bantu mikuli milemu njibatakonzyi kunyampula, pesi takwe nimwiguma pe mikuli eyo akanwe kanu kamwi.
47 Biada wam, bo budujecie grobowce proroków, a wasi ojcowie ich pozabijali.
Maawe kulindinywe, nkambo muyakila basinsimi zibunda, alimwi mbasikale banu bakabajaya.
48 Doprawdy świadczycie, że pochwalacie uczynki waszych ojców. Oni bowiem ich pozabijali, a wy budujecie ich grobowce.
Nkambo inywe mulibakamboni akuzuminana amilimu yabasikale banu, nkambo mbakabajaya alimwi mulikuyaka zibunda zyabo.
49 Dlatego też mądrość Boża powiedziała: Poślę do nich proroków i apostołów, a [niektórych] z nich będą zabijać i prześladować;
Nkambo kacheechi, busongo bwaLeza bwamba kuti, 'Ndiyotuma basinsimi aBatumwa, alimwi bayobapenzya akubajaya bamwi babo.'
50 Aby dopominano się od tego pokolenia krwi wszystkich proroków, która została przelana od założenia świata;
Eeli zyalani, ndilyo, liyooyimikila bulowa boonse bwabasinsimi bwakatikila kuzwa kumalengelo anyika,
51 Od krwi Abla aż do krwi Zachariasza, który zginął między ołtarzem a świątynią. Doprawdy, mówię wam, dopominać się jej będą od tego pokolenia.
kuzwa kubulowa bwaAbbelo kuyosika kubulowa bwaZakkaliya, ooyo wakajayigwa akati kachipayililo abusena busalala. Iyi ndamwambila, kuti zyalani ndiyooyimikilila.
52 Biada wam, znawcom prawa, bo zabraliście klucz poznania. Sami nie weszliście i tym, którzy chcieli wejść, przeszkodziliście.
Maawe kulindinywe nimulingulula mulawo, nkambo mwakagwisya chijulusyo chaluzibo; tamulinjili nubeni, alimwi mulakasya abo banjila.
53 A gdy im to mówił, uczeni w Piśmie i faryzeusze zaczęli bardzo na niego nastawać i prowokować go do mówienia o wielu [rzeczach];
Jesu nakazwa awo, balembi bamulawu abaFalisi tebakamuswilila pe alimwi bakamukazya zintu zyiingi. Bakalikumuyubilila,
54 Czyhając na niego i próbując wychwycić coś z jego słów, żeby go oskarżyć.
kuti bakonzye kubweezya chimwi kuzwa kumulomo wake.
