< Łukasza 1 >
1 Ponieważ wielu podjęło się sporządzić opis tych wydarzeń, co do których mamy zupełną pewność;
Habiendo muchos tentado a poner en orden la historia de las cosas que entre nosotros han sido del todo certificadas,
2 Tak jak nam [je] przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa;
Como nos las enseñaron los que desde el principio fueron testigos de vista, y ministros de la palabra:
3 Postanowiłem i ja, który to wszystko od początku dokładnie wybadałem, opisać ci [to] po kolei, zacny Teofilu;
Háme parecido bueno también a mí, después de haber entendido todas las cosas desde el principio con diligencia, escribírte las por orden, oh muy buen Téofilo,
4 Abyś nabrał pewności co do tego, czego cię nauczono.
Para que conozcas la verdad de las cosas, en las cuales has sido enseñado.
5 Za dni Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza. Miał on za żonę [jedną] z córek Aarona, której na imię było Elżbieta.
Hubo en los días de Heródes rey de Judea, un sacerdote llamado Zacarías, de la clase de Abías; y su mujer era de las hijas de Aarón, llamada Elisabet.
6 Oboje byli sprawiedliwi w oczach Boga, postępując nienagannie według wszystkich przykazań i nakazów Pana.
Y eran ambos justos delante de Dios, andando en todos los mandamientos y estatutos del Señor sin reprensión.
7 Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna, i oboje byli w podeszłym wieku.
Y no tenían hijo; porque Elisabet era estéril, y ambos eran ya avanzados en sus días.
8 A gdy pełnił służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności swojej zmiany;
Y aconteció, que administrando Zacarías el sacerdocio delante de Dios en el orden de su clase,
9 Zgodnie ze zwyczajem urzędu kapłańskiego padł na niego los, aby wejść do świątyni Pana i palić kadzidło.
Conforme a la costumbre del sacerdocio, salió en suerte a quemar incienso, entrando en el templo del Señor.
10 A cała rzesza ludzi modliła się na zewnątrz w czasie kadzenia.
Y toda la multitud del pueblo estaba fuera orando a la hora del incienso.
11 Wtedy ukazał mu się anioł Pana stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.
Y le apareció el ángel del Señor que estaba a la mano derecha del altar del incienso.
12 I przeraził się Zachariasz na jego widok, i ogarnął go strach.
Y se turbó Zacarías viéndo le, y cayó temor sobre él.
13 Lecz anioł powiedział do niego: Nie bój się, Zachariaszu, bo twoja modlitwa została wysłuchana. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, któremu nadasz imię Jan.
Mas el ángel le dijo: Zacarías, no temas; porque tu oración ha sido oída; y tu mujer Elisabet te parirá un hijo, y llamarás su nombre Juan;
14 Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu będzie się radować z jego narodzin.
Y tendrás gozo y alegría, y muchos se gozarán de su nacimiento;
15 Będzie bowiem wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani mocnego napoju i zostanie napełniony Duchem Świętym już w łonie swojej matki.
Porque será grande delante de Dios; y no beberá vino ni sidra; y será lleno del Espíritu Santo aun desde el vientre de su madre.
16 I wielu z synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga.
Y a muchos de los hijos de Israel convertirá al Señor Dios de ellos;
17 On bowiem pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliasza, aby zwrócić serca ojców ku dzieciom, a opornych ku roztropności sprawiedliwych, aby przygotować Panu lud gotowy.
Porque él irá delante de él con el espíritu y virtud de Elías, para convertir los corazones de los padres a los hijos, y los rebeldes a la prudencia de los justos, para aparejar al Señor pueblo perfecto.
18 I powiedział Zachariasz do anioła: Po czym to poznam? Bo ja jestem stary i moja żona jest w podeszłym wieku.
Y dijo Zacarías al ángel: ¿En qué conoceré esto? porque yo soy viejo, y mi mujer avanzada en días.
19 A anioł mu odpowiedział: Ja jestem Gabriel, który stoi przed Bogiem. Zostałem posłany, aby mówić do ciebie i przynieść ci tę radosną nowinę.
Y respondiendo el ángel, le dijo: Yo soy Gabriel, que estoy delante de Dios; y soy enviado a hablarte, y a darte estas buenas nuevas.
20 I będziesz niemy, i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, kiedy się to stanie, dlatego że nie uwierzyłeś moim słowom, które się wypełnią w swoim czasie.
Y he aquí, serás mudo, y no podrás hablar, hasta el día que esto sea hecho; por cuanto no creíste a mis palabras, las cuales se cumplirán a su tiempo.
21 A ludzie czekali na Zachariasza i dziwili się, że tak długo przebywa w świątyni.
Y el pueblo estaba esperando a Zacarías, y se maravillaban que él se tardase tanto en el templo.
22 Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić. I zrozumieli, że miał widzenie w świątyni, bo dawał im znaki, i pozostał niemy.
Y saliendo, no les podía hablar; y entendieron que había visto visión en el templo; y él les hablaba por señas; y quedó mudo.
23 A gdy skończyły się dni jego posługi, wrócił do swego domu.
Y fue, que cumplidos los días de su ministerio, se vino a su casa.
24 Po tych dniach Elżbieta, jego żona, poczęła i ukrywała się przez pięć miesięcy, mówiąc:
Y después de aquellos días concibió su mujer Elisabet, y se escondió por cinco meses, diciendo:
25 Tak mi uczynił Pan w dniach, kiedy wejrzał [na mnie], aby zdjąć moją hańbę w oczach ludzi.
Porque el Señor me hizo esto en los días en que miró para quitar mi afrenta entre los hombres.
26 A w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret;
Y al sexto mes el ángel Gabriel fue enviado de Dios a una ciudad de Galilea, que se llama Nazaret,
27 Do dziewicy zaślubionej mężczyźnie, któremu na imię było Józef, z rodu Dawida; a dziewicy było na imię Maria.
A una virgen desposada con un varón que se llamaba José de la casa de David; y el nombre de la virgen era María.
28 Kiedy anioł przyszedł do niej, powiedział: Witaj, obdarowana łaską, Pan jest z tobą. Błogosławiona jesteś między kobietami.
Y entrando el ángel a donde estaba ella, dijo: Tengas gozo, altamente favorecida, el Señor es contigo: bendita tú entre las mujeres.
29 Ale ona, ujrzawszy [go], zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
Mas ella, como le vio, se turbó de su hablar; y pensaba que salutación fuese esta.
30 Wtedy anioł powiedział do niej: Nie bój się, Mario, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.
Entonces el ángel le dijo: María, no temas, porque has hallado gracia delante de Dios.
31 Oto poczniesz w [swym] łonie i urodzisz syna, któremu nadasz imię Jezus.
Y he aquí, que concibirás en el vientre, y parirás un hijo, y llamarás su nombre Jesús.
32 Będzie on wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da mu tron jego ojca Dawida.
Este será grande, e Hijo del Altísimo será llamado, y le dará el Señor Dios el trono de David su padre;
33 I będzie królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca. (aiōn )
Y reinará en la casa de Jacob eternamente, y de su reino no habrá cabo. (aiōn )
34 Wtedy Maria powiedziała do anioła: Jak to się stanie, skoro nie obcowałam z mężczyzną?
Entonces María dijo al ángel: ¿Cómo será esto? porque no conozco varón.
35 A anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to święte, co się z ciebie narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
Y respondiendo el ángel, le dijo: El Espíritu Santo vendrá sobre ti, y la virtud del Altísimo te hará sombra; por lo cual también lo Santo que de ti nacerá, será llamado Hijo de Dios.
36 A oto Elżbieta, twoja krewna, także poczęła syna w swojej starości i jest w szóstym miesiącu ta, którą nazywano niepłodną.
Y, he aquí, Elisabet tu parienta, también ella ha concebido un hijo en su vejez; y éste es el sexto mes a ella que era llamada la estéril;
37 Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.
Porque ninguna cosa es imposible para Dios.
38 I powiedziała Maria: Oto służebnica Pana, niech mi się stanie według twego słowa. Wtedy odszedł od niej anioł.
Entonces María dijo: He aquí la sierva del Señor, hágase en mí conforme a tu palabra. Y el ángel se partió de ella.
39 W tych dniach Maria wstała i poszła z pośpiechem w góry do miasta w Judei.
En aquellos días levantándose María, fue a la serranía con priesa a una ciudad de Judá.
40 Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.
Y entró en casa de Zacarías, y saludó a Elisabet.
41 A gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Marii, poruszyło się dziecko w jej łonie i Elżbieta została napełniona Duchem Świętym.
Y aconteció, que como oyó Elisabet la salutación de María, la criatura saltó en su vientre; y Elisabet fue llena de Espíritu Santo,
42 I zawołała donośnym głosem: Błogosławiona jesteś między kobietami i błogosławiony jest owoc twego łona.
Y exclamó a gran voz, y dijo: Bendita tú entre las mujeres, y bendito el fruto de tu vientre.
43 A skądże mi to, że matka mego Pana przyszła do mnie?
¿Y de dónde esto a mí, que venga la madre de mi Señor a mí?
44 Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.
Porque he aquí, que como llegó la voz de tu salutación a mis oídos, la criatura saltó de alegría en mi vientre.
45 A błogosławiona, która uwierzyła. Spełni się bowiem to, co zostało jej powiedziane przez Pana.
Y bienaventurada la que creyó, porque se cumplirán las cosas que le fueron dichas de parte del Señor.
46 Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana;
Entonces María dijo: Engrandece mi alma al Señor:
47 I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu;
Y mi espíritu se alegró en Dios mi Salvador.
48 Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną.
Porque miró a la bajeza de su sierva; porque, he aquí, desde ahora me llamarán bienaventurada todas las generaciones.
49 Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte jest jego imię.
Porque me ha hecho grandes cosas el poderoso; y santo es su nombre,
50 A jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się go boją.
Y su misericordia es de generación a generación a los que le temen.
51 Okazał moc swoim ramieniem i rozproszył pysznych w myślach ich serc.
Hizo valentía con su brazo: esparció los soberbios en el pensamiento de su corazón.
52 Strącił mocarzy z tronów, a wywyższył pokornych.
Quitó los poderosos de los tronos, y levantó a los humildes.
53 Głodnych napełnił dobrami, a bogaczy odprawił z niczym.
A los hambrientos hinchió de bienes; y a los ricos envió vacíos.
54 Ujął się za Izraelem, swym sługą, pomny na [swoje] miłosierdzie;
Socorrió a Israel su siervo, acordándose de su misericordia,
55 Jak mówił do naszych ojców, [do] Abrahama i jego potomstwa na wieki. (aiōn )
Como habló a nuestros Padres, a Abraham y a su simiente para siempre. (aiōn )
56 I została z nią Maria około trzech miesięcy, a potem wróciła do swego domu.
Y se quedó María con ella como tres meses; y se volvió a su casa.
57 Dla Elżbiety zaś nadszedł czas porodu i urodziła syna.
Y a Elisabet se le cumplió el tiempo de parir, y parió un hijo.
58 A gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, cieszyli się razem z nią.
Y oyeron los vecinos y los parientes que Dios había hecho grande misericordia con ella, y se alegraron con ella.
59 A ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecko, i [chcieli] nadać mu imię jego ojca, Zachariasza.
Y aconteció, que al octavo día vinieron para circuncidar al niño, y le llamaban del nombre de su padre, Zacarías.
60 Ale jego matka powiedziała: Nie tak, lecz będzie się nazywał Jan.
Y respondiendo su madre, dijo: No; sino Juan será llamado.
61 I powiedzieli do niej: Nie ma nikogo w twoim rodzie, kogo by nazwano tym imieniem.
Y le dijeron: ¿Por qué? nadie hay en tu parentela que se llame por este nombre.
62 Pytali więc znakami jego ojca, jak chce go nazwać.
Y hablaron por señas a su padre, como le quería llamar.
63 A on poprosił o tabliczkę i napisał: Jan jest jego imię. I dziwili się wszyscy.
Y demandando la tablilla, escribió, diciendo: Juan es su nombre. Y todos se maravillaron.
64 Natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, wielbiąc Boga.
Y luego fue abierta su boca, y suelta su lengua, y habló bendiciendo a Dios.
65 I padł strach na wszystkich ich sąsiadów, i po całej górskiej krainie judzkiej rozgłoszone zostały wszystkie te słowa.
Y vino un temor sobre todos los vecinos de ellos; y en toda la serranía de Judea fueron divulgadas todas estas cosas.
66 Wszyscy zaś, którzy o tym słyszeli, brali to sobie do serca i mówili: Cóż to będzie za dziecko? I była z nim ręka Pańska.
Y todos los que las oían, las guardaban en su corazón, diciendo: ¿Quién será este niño? Y la mano del Señor era con él.
67 A Zachariasz, jego ojciec, będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował:
Y Zacarías su padre fue lleno de Espíritu Santo, y profetizó, diciendo:
68 Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud;
Bendito el Señor Dios de Israel, que visitó, e hizo redención a su pueblo.
69 I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi;
Y nos enhestó el cuerno de salud en la casa de David su siervo.
70 Jak mówił przez usta swoich świętych proroków, którzy byli od wieków; (aiōn )
Como habló por boca de sus santos profetas, que fueron desde el principio: (aiōn )
71 [Że nas] wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;
Salvación de nuestros enemigos, y de mano de todos los que nos aborrecieron:
72 Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze;
Para hacer misericordia con nuestros padres, y acordarse de su santo concierto:
73 I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu;
Del juramento que juró a Abraham nuestro padre,
74 Że nam da, [abyśmy] mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;
Que nos daría él: que libertados de las manos de nuestros enemigos, le serviríamos sin temor,
75 W świętości i sprawiedliwości przed nim po wszystkie dni naszego życia.
En santidad y justicia delante de él, todos los días de nuestra vida.
76 A ty, dziecko, będziesz nazwane prorokiem Najwyższego, bo pójdziesz przed obliczem Pana, aby przygotować jego drogi;
Tú, empero, o! niño, profeta del Altísimo serás llamado; porque irás delante de la faz del Señor, para aparejar sus caminos:
77 I żeby jego ludowi dać poznać zbawienie przez przebaczenie mu grzechów;
Dando ciencia de salvación a su pueblo para remisión de sus pecados:
78 Dzięki serdecznemu miłosierdziu naszego Boga, przez które nawiedził nas wschód [słońca] z wysoka;
Por las entrañas de misericordia de nuestro Dios, con que nos visitó de lo alto el oriente,
79 Aby oświecić siedzących w ciemności i w cieniu śmierci, aby skierować nasze kroki na drogę pokoju.
Para dar luz a los que habitan en tinieblas y en sombra de muerte; para encaminar nuestros pies por camino de paz.
80 A dziecko rosło i umacniało się w duchu, i przebywało na pustyniach aż do dnia ukazania się przed Izraelem.
Y el niño crecía, y era confortado en espíritu, y estuvo en los desiertos hasta el día que se mostró a Israel.