Jana 4
1 A gdy Pan poznał, że faryzeusze usłyszeli, iż Jezus więcej [ludzi] czynił uczniami i chrzcił niż Jan;
Now as soon as the Master was aware that the Pharisees had heard it said, "Jesus is gaining and baptizing more disciples than John"--
2 (Chociaż sam Jezus nie chrzcił, lecz jego uczniowie);
though Jesus Himself did not baptize them, but His disciples did--
3 Opuścił Judeę i odszedł znowu do Galilei.
He left Judaea and returned to Galilee.
4 A musiał iść przez Samarię.
His road lay through Samaria,
5 I przyszedł do miasta w Samarii, zwanego Sychar, blisko pola, które Jakub dał swemu synowi Józefowi.
and so He came to Sychar, a town in Samaria near the piece of land that Jacob gave to his son Joseph.
6 A była tam studnia Jakuba. Jezus więc, zmęczony drogą, usiadł sobie na studni. A było około godziny szóstej.
Jacob's Well was there: and accordingly Jesus, tired out with His journey, sat down by the well to rest. It was about six o'clock in the evening.
7 [I] przyszła kobieta z Samarii, aby zaczerpnąć wody. Jezus powiedział do niej: Daj mi pić.
Presently there came a woman of Samaria to draw water. Jesus asked her to give Him some water;
8 Jego uczniowie bowiem poszli do miasta, aby nakupić żywności.
for His disciples were gone to the town to buy provisions.
9 Wtedy Samarytanka powiedziała do niego: Jakże ty, będąc Żydem, prosisz mnie, Samarytankę, o coś do picia? Gdyż Żydzi nie obcują z Samarytanami.
"How is it," replied the woman, "that a Jew like you asks me, who am a woman and a Samaritan, for water?" (For Jews have no dealings with Samaritans.)
10 Jezus jej odpowiedział: Gdybyś znała ten dar Boży i [wiedziała], kim jest ten, który ci mówi: Daj mi pić, ty prosiłabyś go, a dałby ci wody żywej.
"If you had known God's free gift," replied Jesus, "and who it is that said to you, 'Give me some water,' you would have asked Him, and He would have given you living water."
11 I powiedziała do niego kobieta: Panie, nie masz czym naczerpać, a studnia jest głęboka. Skąd więc masz tę wodę żywą?
"Sir," she said, "you have nothing to draw with, and the well is deep; so where can you get the living water from?
12 Czy ty jesteś większy niż nasz ojciec Jakub, który nam dał tę studnię i sam z niej pił, a także jego synowie i jego dobytek?
Are you greater than our forefather Jacob, who gave us the well, and himself drank from it, as did also his sons and his cattle?"
13 Odpowiedział jej Jezus: Każdy, kto pije tę wodę, znowu będzie pragnął.
"Every one," replied Jesus, "who drinks any of this water will be thirsty again;
15 Kobieta powiedziała do niego: Panie, daj mi tej wody, abym nie pragnęła i nie przychodziła tu czerpać.
"Sir," said the woman, "give me that water, that I may never be thirsty, nor continually come all the way here to draw from the well."
16 Jezus jej powiedział: Idź, zawołaj swego męża i przyjdź tu.
"Go and call your husband," said Jesus; "and come back."
17 Odpowiedziała kobieta: Nie mam męża. Jezus jej powiedział: Dobrze powiedziałaś: Nie mam męża.
"I have no husband," she replied. "You rightly say that you have no husband," said Jesus;
18 Miałaś bowiem pięciu mężów, a [ten], którego masz teraz, nie jest twoim mężem. Prawdę powiedziałaś.
"for you have had five husbands, and the man you have at present is not your husband. You have spoken the truth in saying that."
19 Kobieta mu powiedziała: Panie, widzę, że jesteś prorokiem.
"Sir," replied the woman, "I see that you are a Prophet.
20 Nasi ojcowie na tej górze czcili [Boga], a wy mówicie, że w Jerozolimie jest miejsce, gdzie należy [go] czcić.
Our forefathers worshipped on this mountain, but you Jews say that the place where people must worship is in Jerusalem."
21 Jezus powiedział do niej: Kobieto, wierz mi, że nadchodzi godzina, gdy ani na tej górze, ani w Jerozolimie nie będziecie czcić Ojca.
"Believe me," said Jesus, "the time is coming when you will worship the Father neither on this mountain nor in Jerusalem.
22 Wy czcicie to, czego nie znacie, a my czcimy to, co znamy, ponieważ zbawienie pochodzi od Żydów.
You worship One of whom you know nothing. We worship One whom we know; for salvation comes from the Jews.
23 Ale nadchodzi godzina, i teraz jest, gdy prawdziwi czciciele będą czcić Ojca w duchu i w prawdzie. Bo i Ojciec szuka takich, którzy będą go czcić.
But a time is coming--nay, has already come--when the true worshippers will worship the Father with true spiritual worship; for indeed the Father desires such worshippers.
24 Bóg [jest] duchem, więc ci, którzy go czczą, powinni go czcić w duchu i w prawdzie.
God is Spirit; and those who worship Him must bring Him true spiritual worship."
25 Kobieta mu powiedziała: Wiem, że przyjdzie Mesjasz, zwany Chrystusem. Gdy on przyjdzie, oznajmi nam wszystko.
"I know," replied the woman, "that Messiah is coming--'the Christ,' as He is called. When He has come, He will tell us everything."
26 Jezus jej powiedział: Ja, który mówię z tobą, jestem nim.
"I am He," said Jesus--"I who am now talking to you."
27 A wtem przyszli jego uczniowie i dziwili się, że rozmawia z kobietą. Nikt jednak nie powiedział: O co się pytasz? albo: Dlaczego z nią rozmawiasz?
Just then His disciples came, and were surprised to find Him talking with a woman. Yet not one of them asked Him, "What is your wish?" or "Why are you talking with her?"
28 I zostawiła kobieta swoje wiadro, poszła do miasta i powiedziała ludziom:
The woman however, leaving her pitcher, went away to the town, and called the people.
29 Chodźcie, zobaczcie człowieka, który mi powiedział wszystko, co zrobiłam. Czy to nie jest Chrystus?
"Come," she said, "and see a man who has told me everything I have ever done. Can this be the Christ, do you think?"
30 Wyszli więc z miasta i przyszli do niego.
They left the town and set out to go to Him.
31 A tymczasem uczniowie prosili go: Mistrzu, jedz.
Meanwhile the disciples were urging Jesus. "Rabbi," they said, "eat something."
32 A on im powiedział: Ja mam pokarm do jedzenia, o którym wy nie wiecie.
"I have food to eat," He replied, "of which you do not know."
33 Uczniowie więc mówili między sobą: Czy ktoś przyniósł mu jedzenie?
So the disciples began questioning one another. "Can it be," they said, "that some one has brought Him something to eat?"
34 Jezus im powiedział: Moim pokarmem jest wypełniać wolę [tego], który mnie posłał, i dokonać jego dzieła.
"My food," said Jesus, "is to be obedient to Him who sent me, and fully to accomplish His work.
35 Czyż nie mówicie, że jeszcze cztery miesiące, a przyjdzie żniwo? Oto mówię wam: Podnieście wasze oczy i przypatrzcie się polom, że już są białe, [gotowe] do żniwa.
Do you not say, 'It wants four months yet to the harvest'? But look round, I tell you, and observe these plains-- they are already ripe for the sickle.
36 A kto żnie, otrzymuje zapłatę i zbiera owoc na życie wieczne, aby i ten, kto sieje, i ten, kto żnie, razem się radowali. (aiōnios g166)
The reaper gets pay and gathers in a crop in preparation for the Life of the Ages, that so the sower and the reapers may rejoice together. (aiōnios g166)
37 W tym właśnie prawdziwe jest przysłowie: Kto inny sieje, a kto inny żnie.
For it is in this that you see the real meaning of the saying, 'The sower is one person, and the reaper is another.'
38 Ja was posłałem żąć to, nad czym nie pracowaliście. Inni pracowali, a wy weszliście w ich pracę.
I sent you to reap a harvest which is not the result of your own labours. Others have laboured, and you are getting benefit from their labours."
39 Wtedy wielu Samarytan z tego miasta uwierzyło w niego z powodu opowiadania tej kobiety, która świadczyła: Powiedział mi wszystko, co zrobiłam.
Of the Samaritan population of that town a good many believed in Him because of the woman's statement when she declared, "He has told me all that I have ever done."
40 Gdy więc Samarytanie przyszli do niego, prosili go, aby u nich został. I został tam przez dwa dni.
When however the Samaritans came to Him, they asked Him on all sides to stay with them; and He stayed there two days.
41 I o wiele więcej ich uwierzyło z powodu jego słowa.
Then a far larger number of people believed because of His own words,
42 A [tej] kobiecie mówili: Wierzymy już nie z powodu twojego opowiadania. Sami bowiem słyszeliśmy i wiemy, że to jest prawdziwie Zbawiciel świata, Chrystus.
and they said to the woman, "We no longer believe in Him simply because of your statements; for we have now heard for ourselves, and we know that this man really is the Saviour of the world."
43 A po dwóch dniach odszedł stamtąd i poszedł do Galilei.
After the two days He departed, and went into Galilee;
44 Sam Jezus bowiem dał świadectwo, że prorok nie doznaje czci w swojej ojczyźnie.
though Jesus Himself declared that a Prophet has no honour in his own country.
45 A gdy przyszedł do Galilei, Galilejczycy przyjęli go, widząc wszystko, co uczynił w Jerozolimie w święto. Oni bowiem też przyszli na święto.
When however He reached Galilee, the Galilaeans welcomed Him eagerly, having been eye-witnesses of all that He had done in Jerusalem at the Festival; for they also had been to the Festival.
46 Wtedy Jezus znowu przyszedł do Kany Galilejskiej, gdzie przemienił wodę w wino. A był w Kafarnaum pewien [dworzanin] królewski, którego syn chorował.
So He came once more to Cana in Galilee, where He had made the water into wine. Now there was a certain officer of the King's court whose son was ill at Capernaum.
47 Ten, usłyszawszy, że Jezus przyszedł z Judei do Galilei, udał się do niego i prosił go, aby przyszedł i uzdrowił jego syna, gdyż był umierający.
Having heard that Jesus had come from Judaea to Galilee, he came to Him and begged Him to go down and cure his son; for he was at the point of death.
48 I powiedział do niego Jezus: Jeśli nie ujrzycie znaków i cudów, nie uwierzycie.
"Unless you and others see miracles and marvels," said Jesus, "nothing will induce you to believe."
49 [Dworzanin] królewski powiedział do niego: Panie, przyjdź, zanim umrze moje dziecko.
"Sir," pleaded the officer, "come down before my child dies."
50 Jezus mu powiedział: Idź, twój syn żyje. I uwierzył ten człowiek słowu, które powiedział mu Jezus, i poszedł.
"You may return home," replied Jesus; "your son has recovered." He believed the words of Jesus, and started back home;
51 A gdy już szedł, jego słudzy wyszli mu naprzeciw i oznajmili: Twoje dziecko żyje.
and he was already on his way down when his servants met him and told him that his son was alive and well.
52 Wtedy zapytał ich o godzinę, w której poczuło się lepiej. I odpowiedzieli mu: Wczoraj o godzinie siódmej opuściła go gorączka.
So he inquired of them at what hour he had shown improvement. "Yesterday, about seven o'clock," they replied, "the fever left him."
53 Wówczas ojciec poznał, że to [była] ta godzina, w której Jezus powiedział do niego: Twój syn żyje. I uwierzył on sam i cały jego dom.
Then the father recollected that that was the time at which Jesus had said to him, "Your son has recovered," and he and his whole household became believers.
54 To był drugi cud, który Jezus uczynił, przyszedłszy z Judei do Galilei.
This is the second miracle that Jesus performed, after coming from Judaea into Galilee.
