Jana 13
1 A przed świętem Paschy Jezus, wiedząc, że nadeszła jego godzina, aby przeszedł z tego świata do Ojca, umiłowawszy swoich, którzy byli na świecie, umiłował ich aż do końca.
When it was the evening before the Passover celebration, Jesus knew that it was time for him to leave this world and [to return] to [his] Father [in heaven]. He loved us who [were his disciples]. He knew [we would continue to live here] in this world, so now he [showed us] how completely he loved us.
2 A gdy była wieczerza i diabeł już włożył w serce Judasza, [syna] Szymona Iskarioty, [zamysł], aby go wydać;
We were eating [the Passover meal]. (The devil/Satan) had already suggested to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]), the son of Simon, that he should (betray Jesus/enable Jesus’ enemies to seize him).
3 Jezus, wiedząc, że Ojciec dał wszystko w jego ręce i że od Boga wyszedł, i do Boga idzie;
But Jesus knew that his Father had given to him complete authority [to control the situation]. He knew that he had come from God and would soon return to God.
4 Wstał od wieczerzy i złożył szaty, a wziąwszy [płócienny] ręcznik, przepasał się.
[But before he left us, he wanted to show us how we should love each other]. [So] he got up from where he was eating. He took off his [outer] cloak and wrapped a [long] towel around his waist, [as a slave would do].
5 Potem nalał wody do miednicy i zaczął myć nogi uczniom, i wycierać ręcznikiem, którym był przepasany.
Then he poured some water in a basin. He began to wash our feet, and then dry them with the towel that he had wrapped around himself.
6 I podszedł do Szymona Piotra, a on powiedział do niego: Panie, ty chcesz mi umyć nogi?
When he came to Simon Peter, Peter said to him, “Lord, it is not right for you [RHQ] to [humble yourself by] washing my feet!”
7 Jezus mu odpowiedział: Tego, co ja czynię, ty teraz nie rozumiesz, ale potem zrozumiesz.
Jesus replied to him, “Now you do not understand [the meaning of] what I am doing, but you will understand later.”
8 Piotr mu powiedział: Nigdy nie będziesz mył moich nóg. Jezus mu odpowiedział: Jeśli cię nie umyję, nie będziesz miał działu ze mną. (aiōn g165)
Peter said, “I will never, ever, [allow you to] wash my feet!” Jesus replied to him, “If I do not wash you, you cannot continue (to be my [disciple/to belong to] me).” (aiōn g165)
9 Wtedy Szymon Piotr powiedział do niego: Panie, nie tylko moje nogi, ale i ręce, i głowę.
So Simon Peter said to him, “Lord, [in that case], do not wash only my feet. Wash my hands and my head, [too]!”
10 Jezus mu odpowiedział: Kto jest umyty, potrzebuje umyć tylko nogi, bo cały jest czysty. I wy jesteście czyści, lecz nie wszyscy.
[Then, to show him that after God had cleansed people from being guilty for sin, they needed only for God to forgive their daily sins] [MET], Jesus said to him, “Those who have recently bathed need only to have their feet washed, [because they get dirty very quickly on the dusty roads]. The [rest of their bodies are] clean. Similarly, I have made you [disciples] free/clean [from the guilt of your sins], although not all of you are free from guilt.”
11 Wiedział bowiem, kto ma go wydać, dlatego powiedział: Nie wszyscy jesteście czyści.
He knew which one [of us] was going to betray him. That is the reason he said, “Not all of you are free from guilt.”
12 Gdy więc umył im nogi i wziął swoje szaty, usiadłszy znowu za stołem, powiedział do nich: Czy rozumiecie, co wam uczyniłem?
After he finished washing our feet, he put his cloak back on. Then he sat down and said to us, “Do you understand what I have done for you?
13 Wy nazywacie mnie Nauczycielem i Panem i dobrze mówicie, bo [nim] jestem.
You [show that you respect me by] calling me ‘Teacher’ and ‘Lord’. You are right to say that, because I am your teacher and your Lord.
14 Jeśli więc ja, Pan i Nauczyciel, umyłem wam nogi i wy powinniście sobie nawzajem myć nogi.
But if I, who am your teacher and your Lord, have washed your feet, you ought to [serve each other by doing things like] washing each other’s feet.
15 Dałem wam bowiem przykład, abyście i wy czynili tak, jak ja wam uczyniłem.
I have made myself an example for you in order that you should [humbly serve each other] as I have done for you.
16 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Sługa nie jest większy od swego pana ani posłaniec nie jest większy od tego, który go posłał.
Listen to this carefully: A servant is not greater than his master. A messenger is not greater than the one who has sent him. [So, since you are not greater than I am, you should not be proud and unwilling to serve each other].
17 Jeśli to wiecie, będziecie błogosławieni, gdy tak uczynicie.
Since you now know these things, [God will] be pleased with you if you do them.”
18 Nie mówię o was wszystkich. Ja wiem, których wybrałem, ale żeby się wypełniło Pismo: Ten, który je ze mną chleb, podniósł przeciwko mnie swoją piętę.
“I am not saying that [God will bless] all of you. I knew [what all of you were like when] I chose you. But [I also chose the one who will betray me], in order that what is written in Scripture might be fulfilled {to fulfill what someone/the psalmist wrote in Scripture}, ‘The one who is [acting like he is my friend by] eating with me has become my enemy [IDM].’
19 Teraz wam mówię, zanim to się stanie, abyście, gdy to się stanie, uwierzyli, że ja jestem.
I am telling you [about someone betraying me] before it happens, in order that when it happens, you may continue to believe that I am ([the Messiah/who I say I am]).
20 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto przyjmuje tego, którego ja poślę, mnie przyjmuje, a kto mnie przyjmuje, przyjmuje tego, który mnie posłał.
Listen to this carefully: Those who accept any one of you whom I am sending out, [God will consider that] they are accepting me. And those who accept me, [God will consider that] they are accepting [my Father], who sent me.”
21 To powiedziawszy, Jezus wzruszył się w duchu i oświadczył: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam, że jeden z was mnie wyda.
After Jesus said this, he was very troubled. He solemnly declared, “Listen to this carefully: One of you is going to enable [my enemies] to seize me.”
22 Wtedy uczniowie spojrzeli po sobie, niepewni, o kim to mówił.
We looked at each other. We had no way [to know] whom he was talking about.
23 A jeden z jego uczniów, ten, którego Jezus miłował, położył się na piersi Jezusa.
[I], the [man other people call] ‘the one Jesus loved’, was sitting very close to Jesus.
24 Skinął więc na niego Szymon Piotr, aby się wypytał, kto jest tym, o którym mówił.
Simon Peter motioned to me to indicate that I should ask Jesus whom he was talking about.
25 A on, położywszy się na piersi Jezusa, zapytał go: Panie, kto to jest?
So I leaned close to Jesus and asked him, “Lord, who is it?”
26 Jezus odpowiedział: To ten, któremu podam umoczony kawałek chleba. A umoczywszy kawałek chleba, dał Judaszowi Iskariocie, [synowi] Szymona.
Jesus answered, “It is the one to whom I will give this piece of bread after I dip it [in the sauce in the dish].” Then, [to show us that he knew who would enable his enemies to seize him], after he dipped the bread [in the sauce], he gave it to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]).
27 A zaraz po tym kawałku chleba wszedł w niego szatan. Wtedy Jezus powiedział do niego: Co masz robić, rób szybko.
As soon as [Judas ate] the bread, Satan took control of him. Then Jesus said to him, “What you are going to do, do quickly.”
28 Żaden jednak z obecnych przy stole nie zrozumiał, dlaczego mu to powiedział.
But none of the rest of us who were sitting there knew why Jesus said that to him.
29 A ponieważ Judasz miał sakiewkę, niektórzy sądzili, że Jezus mu powiedział: Nakup, czego nam potrzeba na święto, albo żeby coś dał ubogim.
Since Judas took care of the money [people gave us to help us], some thought Jesus was telling him to [go and] buy some things we needed for the [Passover] celebration. [Some thought he was telling him] to give some money to poor people.
30 Wtedy on wziął ten kawałek chleba i natychmiast wyszedł. A była noc.
As soon as Judas had eaten the bread, he left. It was dark [outside], and it was dark [MET] [in his soul, too].
31 A gdy wyszedł, Jezus powiedział: Teraz jest uwielbiony Syn Człowieczy i Bóg jest w nim uwielbiony.
After Judas left, Jesus said, “Now it will be shown {[my Father] will show} how wonderful I, the one who came from heaven, am. And by what I do it will be seen {people will see} how great God is.
32 A jeśli Bóg jest w nim uwielbiony, to go też Bóg uwielbi sam w sobie, i to wkrótce go uwielbi.
Since by what I do people will see how awesome God is, God himself will show people how awesome I am. And he will do that very soon.
33 Dzieci, jeszcze krótko jestem z wami. Będziecie mnie szukać, ale jak powiedziałem Żydom: Gdzie ja idę, wy przyjść nie możecie – [tak] i wam teraz mówię.
[You whom I love as though you were] my children, I will continue with you only a short time longer. Then you will look for me, but I will not be here. Just like I told the Jewish [leaders] [SYN], I am telling you now, that where I am going, you cannot come [yet].
34 Daję wam nowe przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali; tak jak ja was umiłowałem, abyście i wy wzajemnie się miłowali.
Now I am giving you a new commandment: You must love each other. You must love each other in the way that I have loved you.
35 Po tym wszyscy poznają, że jesteście moimi uczniami, jeśli będziecie się wzajemnie miłować.
If you keep loving each other, everyone [who is aware of that] [HYP] will know that you are my disciples.”
36 Zapytał go Szymon Piotr: Panie, dokąd idziesz? Jezus mu odpowiedział: Dokąd ja idę, [ty] teraz za mną iść nie możesz, ale potem pójdziesz.
Simon Peter said to him, “Lord, where are you going?” Jesus replied, “The place where I am going, you cannot come with me now, but you will come there later.”
37 [Wtedy] Piotr powiedział mu: Panie, czemu teraz nie mogę iść za tobą? Moje życie oddam za ciebie.
Peter said, “Lord, why can I not come with you now? I [am ready] to die for you!”
38 Jezus mu odpowiedział: Swoje życie za mnie oddasz? Zaprawdę, zaprawdę powiadam ci: Zanim kogut zapieje, trzy razy się mnie wyprzesz.
Jesus answered, “[You say] [RHQ] that you [are ready] to die for me. But the truth is that before the rooster crows [early tomorrow morning], you will say three times that you do not [know] me!”
