Hioba 38
1 Potem PAN odpowiedział Hiobowi spośród wichru:
Then the Lord answered Job out of the whirlwind,
2 Kim jest ten, co zaciemnia radę słowami bez poznania?
“Who is this who questions my wisdom by talking so ignorantly?
3 Przepasz teraz swe biodra jak mężczyzna, będę cię pytał, a ty mi odpowiadaj.
Prepare yourself, be strong, for I am going to question you, and you must answer me.
4 Gdzie byłeś, kiedy zakładałem fundamenty ziemi? Powiedz, jeśli masz [tę] wiedzę.
Where were you when I laid the foundation of the earth? Tell me, if you have such knowledge!
5 Kto określił jej rozmiary? Czy wiesz? Kto rozciągnął nad nią sznur?
Who decided its dimensions? Don't you know? Who stretched out a measuring line?
6 Na czym są oparte jej podstawy? Kto położył jej kamień węgielny;
What do its foundations rest upon? Who laid its cornerstone,
7 Gdy gwiazdy poranne razem śpiewały i radowali się wszyscy synowie Boży?
when the stars of the morning sang together and all the angels shouted for joy.
8 Kto zamknął bramą morze, gdy się wyrywało [jakby] wychodzące z łona?
Who laid down the boundaries of the sea when it was born?
9 Gdy chmurę uczyniłem jego szatą, a ciemność jego pieluszkami;
Who clothed it with clouds, and wrapped it in a blanket of deep darkness?
10 Gdy ustanowiłem o nim swój dekret i poustawiałem rygle i bramy;
I set its limits, marking its borders.
11 I powiedziałem: Dotąd dojdziesz, a nie dalej; tu położysz swe nadęte fale.
I said, ‘You may come here, but no farther. Here is where your proud waves stop.’
12 Czy kiedykolwiek w swoim życiu rozkazywałeś rankowi i wskazałeś zorzy jej miejsce;
During your lifetime, have you ever ordered the morning to begin?
13 Aby ogarnęła krańce ziemi i aby niegodziwi zostali z niej strząśnięci?
Have you ever told the dawn where to appear that it might take hold of the corners of the earth and shake the wicked out?
14 Ona zmienia się jak glina pod pieczęcią, [a wszystko] stoi jak szata.
The earth is changed like clay under a seal; its features stand out like a crumpled garment.
15 Niegodziwym jest odebrana ich światłość, a wyniosłe ramię będzie złamane.
The ‘light’ of the wicked is taken away from them; their acts of violence are stopped.
16 Czy dotarłeś aż do źródeł morza? Czy przechadzałeś się po dnie głębin?
Have you entered the sources of the sea? Have you explored their hidden depths?
17 Czy bramy śmierci zostały przed tobą odkryte? Czy widziałeś bramy cienia śmierci?
Have you been shown where the gates of death are? Have you seen the gates of utter darkness?
18 Czy pojąłeś szerokość ziemi? Powiedz mi, jeśli to wszystko wiesz.
Do you know how far the earth extends? Tell me if you know all this!
19 Gdzie jest droga do miejsca przebywania światłości? Gdzie swoje miejsce [ma] ciemność;
In which direction does light live? Where does darkness dwell?
20 Abyś ją zaprowadził do jej granic i mógł poznać ścieżki do jej domu?
Can you take them home? Do you know the way to where they live?
21 Czy wiesz to, bo wtedy się urodziłeś i liczba twoich dni [jest] wielka?
Of course you know, because you were already born then! You've lived so long!
22 Czy dotarłeś do skarbnic śniegu? Czy widziałeś skarbnice gradu;
Have you been to where the snow is kept? Have you seen where the hail is held?
23 Który zachowuję na czas ucisku, na dzień bitwy i wojny?
I have stored them up for the time of trouble, for the day of war and battle.
24 Jaką drogą dzieli się światłość, która rozpędza wiatr wschodni po ziemi?
Do you know the way to where light comes from, or to where the east wind blows over the earth?
25 Kto podzielił kanał dla ulewy i drogę dla błyskawicy grzmotu;
Who cuts a channel for the rain to flow? Who creates a path for the thunderbolt?
26 Aby padał deszcz na ziemię, w której nikt nie mieszka, i na pustynię, gdzie nie ma człowieka;
Who brings rain to an uninhabited land, to a desert where nobody lives,
27 Aby nasycił [miejsce] puste i jałowe oraz zasilił rosnącą [tam] trawę?
to water a parched wasteland to make the green grass grow?
28 Czy deszcz ma ojca? A kto spłodził krople rosy?
Does the rain have a father? Who was the father of the dewdrops?
29 Z czyjego łona wychodzi lód? A kto spłodził szron niebieski?
Who was the mother of ice? Does the frost of the air have a mother?
30 Wody zostają przykryte niczym kamieniem, gdy powierzchnia głębiny zamarza.
Water turns into rock-hard ice; its surface freezes solid.
31 Czy możesz związać jasne gwiazdy Plejad albo rozluźnić więzy Oriona?
Can you tie together the stars of the Pleiades? Can you loosen the belt of the Orion constellation?
32 Czy wyprowadzisz w swym czasie gwiazdy południowe? Czy poprowadzisz Niedźwiedzicę z jej synami?
Can you guide the stars of Mazzaroth at the right time? Can you direct the Great Bear constellation and its other stars?
33 Czy znasz porządek nieba? Czy możesz ustanowić jego panowanie na ziemi?
Do you know the laws of the heavens? Can you apply them to the earth?
34 Czy podniesiesz swój głos ku chmurom, aby cię ulewa przykryła?
Can you shout to the clouds and command them to pour rain down on you?
35 Czy możesz wypuścić błyskawice, aby przyszły i mówiły: Oto jesteśmy?
Can you send out bolts of lightning and direct them, so that they can answer you saying, ‘Here we are’?
36 Kto włożył we wnętrze [ludzkie] mądrość? Kto dał sercu rozum?
Who has placed wisdom inside people? Who has given understanding to the mind?
37 Kto zdoła policzyć chmury [swoją] mądrością? Kto uspokoi, kiedy leje z nieba;
Who is clever enough to count the clouds? Who can turn heaven's water jars on their sides
38 Gdy proch twardnieje, a bryły przylegają do siebie?
when the dust has baked into a solid mass?
39 Czy lwu zdobyczy nałowisz, czy zaspokoisz głód lwiątek;
Can you hunt prey for the lion? Can you feed the lion cubs
40 Gdy tulą się w swoich jaskiniach i czyhają w cieniu swoich jam?
as they crouch down in their dens and lie in wait in the bushes?
41 Kto dostarcza krukowi pokarmu, gdy jego młode wołają do Boga [i] tułają się bez pożywienia?
Who provides food for the raven when its young cry out to God, weak from starvation?
