Hioba 34
1 Elihu mówił dalej:
And Elihu made answer and said,
2 Słuchajcie, mądrzy, moich słów i wy, uczeni, posłuchajcie mnie.
Give ear, you wise, to my words; and you who have knowledge, give attention to me;
3 Ucho bowiem bada słowa, jak podniebienie smakuje pokarm.
For words are tested by the ear, as food is tasted by the mouth.
4 Wybierzmy sobie sąd, rozeznajmy między sobą, co jest dobre.
Let us make the decision for ourselves as to what is right; let us have the knowledge among ourselves of what is good.
5 Hiob bowiem powiedział: Jestem sprawiedliwy, a Bóg odrzucił moją sprawę.
For Job has said, I am upright, and it is God who has taken away my right;
6 Czy mam kłamać wbrew swojej racji? Nieuleczalna jest moja rana, bez przestępstwa.
Though I am right, still I am in pain; my wound may not be made well, though I have done no wrong.
7 Czy jest człowiek podobny do Hioba, który pije obelgi jak wodę?
What man is like Job, a man who freely makes sport of God,
8 I który obraca się w towarzystwie czyniących nieprawość i chodzi z niegodziwcami?
And goes in the company of evil-doers, walking in the way of sinners?
9 Powiedział bowiem: Nic to nie pomoże człowiekowi, że ma upodobanie w Bogu.
For he has said, It is no profit to a man to take delight in God.
10 Dlatego posłuchajcie mnie, ludzie rozumni: Daleki jest Bóg od niegodziwości, Wszechmocny – od nieprawości.
Now then, you wise, take note; you men of knowledge, give ear to me. Let it be far from God to do evil, and from the Ruler of all to do wrong.
11 Bo odpłaci człowiekowi według jego czynu i wynagrodzi każdemu według jego drogi.
For he gives to every man the reward of his work, and sees that he gets the fruit of his ways.
12 Nie, naprawdę Bóg nie czyni przewrotnie, Wszechmocny nie wypacza sądu.
Truly, God does not do evil, and the Ruler of all is not a false judge.
13 Któż mu powierzył ziemię? Kto urządził cały okrąg świata?
Who put the earth into his care, or made him responsible for the world?
14 Gdyby zwrócił ku człowiekowi swoje serce, gdyby wziął do siebie jego ducha i tchnienie;
If he made his spirit come back to him, taking his breath into himself again,
15 To zginęłoby wszelkie ciało razem, a człowiek w proch by się obrócił.
All flesh would come to an end together, and man would go back to the dust.
16 Jeśli więc masz rozum, posłuchaj tego [i] nadstaw uszu na moje słowa.
If you are wise, take note of this; give ear to the voice of my words.
17 Czy ma panować ten, który nienawidzi prawości? Czy potępisz tego, który jest bardzo sprawiedliwy?
How may a hater of right be a ruler? and will you say that the upright Ruler of all is evil?
18 Czy wypada do króla mówić: Nikczemniku? A do książąt: Bezbożni?
He who says to a king, You are an evil-doer; and to rulers, You are sinners;
19 Tym bardziej do tego, który nie ma względu na książąt i nie stawia bogacza nad ubogim? Oni wszyscy bowiem są dziełem jego rąk.
Who has no respect for rulers, and who gives no more attention to those who have wealth than to the poor, for they are all the work of his hands.
20 Umrą nagle, o północy lud będzie wzruszony i przeminie, a mocarz zostanie usunięty bez [udziału] ręki [ludzkiej].
Suddenly they come to an end, even in the middle of the night: the blow comes on the men of wealth, and they are gone, and the strong are taken away without the hand of man.
21 Jego oczy bowiem patrzą na drogi człowieka i [on] widzi wszystkie jego kroki.
For his eyes are on the ways of a man, and he sees all his steps.
22 Nie ma ciemności ani cienia śmierci, gdzie mogliby się ukryć ci, którzy czynią nieprawość.
There is no dark place, and no thick cloud, in which the workers of evil may take cover.
23 Na człowieka bowiem nie wkłada więcej [niż to, co słuszne], aby stawił się na sąd przed Bogiem.
For he does not give man a fixed time to come before him to be judged.
24 Rozbije wielu mocarzy i innych osadzi w ich miejsce.
He sends the strong to destruction without searching out their cause, and puts others in their place.
25 A ponieważ zna ich czyny, wywraca ich w nocy, aby byli zmiażdżeni.
For he has knowledge of their works, overturning them in the night, so that they are crushed.
26 Chłoszcze ich jako niegodziwych w miejscu widocznym;
The evil-doers are broken by his wrath, he puts his hand on them with force before the eyes of all onlookers.
27 Za to, że odstąpili od niego i nie zważali na żadne jego drogi;
Because they did not go after him, and took no note of his ways,
28 Z tego powodu dochodzi do niego wołanie biednych, a on wysłuchuje wołania ubogich.
So that the cry of the poor might come up to him, and the prayer of those in need come to his ears.
29 Gdy zaprowadzi pokój, któż go zburzy? A gdy zakryje swoje oblicze, któż go ujrzy? [A czyni] tak zarówno narodowi, jak i człowiekowi;
30 Aby obłudnik już nie panował i nie był pułapką dla ludzi.
31 Doprawdy, powinieneś mówić do Boga: Poniosłem [karę], a nie będę [już] grzeszyć.
32 Naucz mnie tego, [czego] nie widzę; jeśli popełniłem nieprawość, [już] więcej tego nie uczynię.
33 Czy [wszystko] ma być po twojej myśli? On odpłaci, czy odrzucisz, czy wybierzesz, a nie ja. Ale jeśli wiesz lepiej, to powiedz.
34 Niech mi powiedzą ludzie rozumni, niech człowiek mądry posłucha mnie:
Men of knowledge, and all wise men, hearing me, will say,
35 Hiob mówi niemądrze, a jego słowa nie są roztropne.
Job's words do not come from knowledge; they are not the fruit of wisdom.
36 Niech Hiob zostanie doświadczony do końca za swoje odpowiedzi odnośnie do niegodziwych ludzi.
May Job be tested to the end, because his answers have been like those of evil men.
37 Dodaje bowiem buntu do swego grzechu, klaszcze przy nas rękoma i mnoży swoje słowa przeciwko Bogu.
For in addition to his sin, he is uncontrolled in heart; before our eyes he makes sport of God, increasing his words against him.
