Izajasza 43
1 Ale teraz tak mówi PAN, który cię stworzył, Jakubie, i który cię ukształtował, Izraelu: Nie bój się, bo cię odkupiłem i wezwałem cię po imieniu; jesteś mój.
But now, you people of Israel, listen to Yahweh, the one who established your nation. The one who caused you to become a nation [DOU] says this: “Do not be afraid, because I previously rescued you. I enabled you to have a personal relationship with me [MTY], and you belong to me.
2 Gdy pójdziesz przez wody, będę z tobą, jeśli przez rzeki, one cię nie zaleją. Gdy pójdziesz przez ogień, nie spłoniesz i płomień cię nie spali.
When you [experience dangerous situations], and [you feel like] [MET] you are crossing deep rivers, I will be with you. When you have very big troubles/difficulties, you will [LIT] be able to endure them. When [people try to kill you like they tried to kill Daniel’s three friends by] throwing them in a fire, you will not [die, just like Daniel’s three friends were not] burned up,
3 Ja bowiem jestem PANEM, twoim Bogiem, Świętym Izraela, twoim Zbawicielem. Dałem Egipt na okup za ciebie, Etiopię i Sabę zamiast ciebie.
because I am Yahweh, your God, the Holy One of Israel, the one who rescues you. I will enable [the army of the emperor of Persia] to conquer Egypt instead of conquering you; similarly I will enable them to conquer Ethiopia, and Seba [in Arabia], in order that you can be saved.
4 Ponieważ jesteś w moich oczach drogi, jesteś uwielbiony, a ja cię umiłowałem – dlatego dałem ludzi za ciebie i narody za twoje życie.
I will cause other countries to be conquered, instead of your country; I will trade them for you, in order that you will not be killed, because you are very precious [DOU] to me and because I love you.
5 Nie bój się, bo ja jestem z tobą; ze wschodu przyprowadzę twoje potomstwo i z zachodu cię zgromadzę.
Do not be afraid, because I am with you. [Some day] I will gather your descendants from the east and from the west.
6 Powiem północy: Oddaj; a południu: Nie zatrzymuj. Przyprowadź moich synów z daleka i moje córki z krańców ziemi;
I will command the [rulers of the nations to] the north and to the south, ‘Allow all the people of Israel to return [to their country], from the most distant places on the earth.
7 Każdego, kto nazywany jest moim imieniem i którego dla swojej chwały stworzyłem, ukształtowałem i uczyniłem.
Allow all those who belong to me [MTY] to return, because I have caused them to become a nation in order that they would honor me; I am the one who has done that [DOU].’
8 Wyprowadź lud ślepy, który już ma oczy, i głuchy, który już ma uszy.
Summon the people who have eyes but [it is as though] they are blind; summon those who have ears but [because they do not listen to me, it is as though] they are deaf.
9 Niech wszystkie narody zbiorą się razem i niech się zgromadzą ludy. Kto spośród nich może ogłosić i oznajmić nam przeszłe rzeczy? Niech postawią swoich świadków, a będą usprawiedliwieni; albo niech słyszą i powiedzą: To jest prawda!
Gather people of all nations together, ones from all people-groups, [and ask them this]: ‘Has any of their idols foretold the things that are happening now? And can any of them predict what will happen in the future?’ Then bring people who will testify and say ‘I heard them predict things, and what they predicted was what happened,’ [but they will be lying].”
10 Wy jesteście moimi świadkami, mówi PAN, i moim sługą, którego wybrałem, abyście poznali mnie i wierzyli mi, i zrozumieli, że to ja jestem. Przede mną nie został stworzony żaden Bóg ani po mnie nie będzie.
But Yahweh says, “You people of Israel (are my witnesses/know what I have done), and you are the ones who serve me. I chose you in order that you would know me, believe in me, and understand that I am the only one who is [truly] God. There is no other [true] God. There was no other [true] God previously, and there will never be another [true] God.
11 Ja, ja jestem PANEM i oprócz mnie nie ma zbawiciela.
I, [only] I, am Yahweh, and there is no other one who can save you.
12 Ja ogłaszałem, wybawiałem i opowiadałem, gdy nie było wśród was żadnego obcego [boga]. Wy jesteście moimi świadkami, mówi PAN, że ja jestem Bogiem.
I said that I would rescue [your ancestors], and then I rescued them, and I proclaimed [that I had done it]. No foreign god among you did that! And you are witnesses that only I, Yahweh, am God.
13 Zanim powstał dzień, ja jestem, a nie ma nikogo, kto by wyrwał [cokolwiek] z mojej ręki. Gdy coś uczynię, któż to odwróci?
I am God, the one who has existed forever and who will exist forever; no one can snatch people from my hand, and no one can alter/change what I have done.”
14 Tak mówi PAN, wasz Odkupiciel, Święty Izraela: Ze względu na was posłałem do Babilonu i zerwałem wszystkie rygle, i [powaliłem] Chaldejczyków, którzy się chlubią w swoich okrętach.
Yahweh, the Holy One of Israel, is the one who rescues you; and this is what he says: “For your sake, I will send [an army] to [attack] Babylon. They will force the people of that city to flee in ships which they have been proud of.
15 Ja jestem PANEM, waszym Świętym, Stwórcą Izraela, waszym Królem.
I am Yahweh, your Holy One, the one who caused Israel to become a nation, and the one who is really your king.
16 Tak mówi PAN, który toruje drogę przez morze i ścieżkę przez potężne wody;
I am Yahweh, the one who opened a path through the water, making a road through the [Red] Sea.
17 Który wyprowadza rydwany i konie, wojsko i siły; upadli razem, a nie powstaną: zgaśli, dotlili się jak knot.
Then I summoned the great army [of Egypt] to come with all their chariots and horses. [But when they tried to pursue my people], I caused the waves to flow over them [and they drowned]; their lives ended [like the light of a candle ends when someone] [MET] snuffs out the wick.
18 Nie wspominajcie przeszłych rzeczy, na starodawne nie zważajcie.
But do not think [only] about what happened in the past, long ago [DOU].
19 Oto ja czynię nową rzecz i zaraz się pojawi. Czy nie poznacie tego? Utoruję drogę na pustkowiu i [uczynię] rzeki na pustyni.
Instead, consider the new thing that I am going to do. I have already started to do it; can you see it? I am going to make a road through the desert. And I will cause there to be streams in the wasteland/desert.
20 Chwalić mnie będą zwierzęta polne, smoki i sowy, gdyż dostarczę wodę na pustkowie i [uczynię] rzeki na pustyni, aby napoić swój lud, swój lud wybrany.
The jackals/wolves and owls and other wild creatures will thank me for giving them water in the desert. I will cause streams to appear in the dry desert in order that my people, the ones whom I have chosen, will have water;
21 Ten lud, który dla siebie stworzyłem, będzie opowiadać moją chwałę.
I will do that for the people whom I have created [and chosen] to belong to me, and [some day] they will cause many others to praise me.
22 A jednak ty nie wzywałeś mnie, Jakubie, lecz męczyłeś się mną, Izraelu.
But now, you descendants of Jacob, you refuse to request my help. It seems that you people of Israel have become tired of worshiping me.
23 Nie przyniosłeś mi baranka na swoje całopalenie, nie czciłeś mnie swymi ofiarami. Nie zmuszałem cię do służenia [mi] ofiarami i nie obciążałem cię ofiarą kadzidła;
You have not brought to me sheep or goats for offerings that will be completely burned [on the altar]; you have not honored me by [bringing to me any] sacrifices, even though the offerings of grain and incense [that I asked you] to bring to me were not a burden to you.
24 Nie kupiłeś mi za pieniądze wonności ani mnie nie nasyciłeś tłuszczem swoich ofiar. Ale obciążyłeś mnie swoimi grzechami i utrudziłeś mnie swoimi nieprawościami.
You have bought for me fragrant reeds, and you have brought me the fat from your sacrifices. But these have not pleased me, because you have burdened me by all the sins that you have committed, and made me weary because of all (your iniquities/the wrong things that you have done).
25 Ja, właśnie ja, zmazuję twoje przestępstwa ze względu na siebie, a twoich grzechów nie wspomnę.
I am the one who is able to forgive you for all your sins; I am the only one who can do that, with the result that I will never think about them again.
26 Przypomnij mi, rozprawmy się ze sobą, powiedz, co masz na swoje usprawiedliwienie.
Tell me what I have done that you do not like. Do you think that when you state your case, you will prove that you (are innocent/have done nothing wrong) [IRO]?
27 Twój pierwszy ojciec zgrzeszył, a twoi nauczyciele wykroczyli przeciwko mnie.
No, [what has happened is that] the first ancestor of you Israelis sinned [against me], and since then, all your leaders have rebelled against me.
28 Dlatego zhańbiłem książąt świątyni i wydałem Jakuba klątwie, a Izraela zniewagom.
That is why I have caused your priests to be disgraced; and I have allowed others to destroy you people of Israel and caused you to be despised.”
