< Rodzaju 21 >
1 A PAN nawiedził Sarę, jak powiedział, i uczynił PAN Sarze, jak zapowiedział.
Now God visited Sarah as he had said, and did to Sarah as he had spoken.
2 Sara poczęła bowiem i urodziła Abrahamowi syna w jego starości w tym czasie, który przepowiedział mu Bóg.
Sarah conceived, and bore Abraham a son in his old age, at the set time of which God had spoken to him.
3 Abraham nadał swemu synowi, który mu się urodził, którego mu urodziła Sara, imię Izaak.
Abraham called his son who was born to him, whom Sarah bore to him, Isaac.
4 I Abraham obrzezał swego syna Izaaka, gdy ten miał osiem dni, jak Bóg mu rozkazał.
Abraham circumcised his son, Isaac, when he was eight days old, as God had commanded him.
5 A Abraham miał sto lat, gdy mu się urodził jego syn Izaak.
Abraham was one hundred years old when his son, Isaac, was born to him.
6 Wtedy Sara powiedziała: Bóg dał mi powód do śmiechu; ktokolwiek [o tym] usłyszy, będzie się śmiał ze mną.
Sarah said, "God has made me laugh. Everyone who hears will laugh with me."
7 I dodała: Kto by powiedział Abrahamowi, że Sara będzie karmiła piersią dzieci? Gdyż urodziłam mu syna w jego starości.
She said, "Who would have said to Abraham, that Sarah would nurse children? For I have borne him a son in his old age."
8 Dziecko rosło i zostało odstawione od piersi. I Abraham wyprawił wielką ucztę w dniu odstawienia Izaaka.
The child grew, and was weaned. Abraham made a great feast on the day that Isaac was weaned.
9 Gdy Sara zobaczyła syna Egipcjanki Hagar, którego ta urodziła Abrahamowi, szydzącego;
Sarah saw the son of Hagar the Egyptian, whom she had borne to Abraham, mocking.
10 Powiedziała do Abrahama: Wyrzuć tę niewolnicę i jej syna, bo syn tej niewolnicy nie będzie dziedziczyć z moim synem Izaakiem.
Therefore she said to Abraham, "Cast out this slave woman and her son. For the son of this slave woman will not be heir with my son, Isaac."
11 Słowa te wydały się Abrahamowi bardzo przykre ze względu na jego syna.
The thing was very grievous in Abraham's sight on account of his son.
12 Wtedy Bóg powiedział do Abrahama: Niech ci nie będzie przykro z powodu chłopca i twojej niewolnicy. Posłuchaj wszystkiego, co Sara mówi do ciebie, bo w Izaaku będzie nazwane twoje potomstwo.
God said to Abraham, "Do not let it be grievous in your sight because of the boy, and because of your slave woman. In all that Sarah says to you, listen to her voice. For from Isaac will your descendants be called.
13 Syna zaś [tej] niewolnicy również uczynię narodem, bo jest on twoim potomstwem.
And I will also make a great nation of the son of the slave woman, because he is your offspring."
14 Abraham wstał więc wcześnie rano, wziął chleb i bukłak wody i dał Hagar, wkładając jej to na ramię, oraz [wziął] dziecko i odprawił ją. Ona zaś odeszła i błąkała się po pustyni Beer-Szeby.
Abraham rose up early in the morning, and took food and a skin of water, and gave it to Hagar, putting it on her shoulder; and gave her the child, and sent her away. She departed, and wandered in the wilderness of Beersheba.
15 A gdy skończyła się woda w bukłaku, porzuciła dziecko pod jednym z krzewów.
The water in the skin was gone, and she shoved the boy under one of the shrubs.
16 Potem odeszła i usiadła naprzeciw niego w odległości strzału z łuku. Mówiła bowiem: Nie będę patrzyła na śmierć dziecka. Usiadła więc naprzeciw niego i zaczęła głośno płakać.
She went and sat down opposite him, a good way off, about a bow shot away. For she said, "Do not let me see the death of the boy." So she sat across from him, and he wept loudly.
17 I Bóg usłyszał głos chłopca, i Anioł Boga zawołał na Hagar z nieba: Co ci jest, Hagar? Nie bój się, bo Bóg usłyszał głos chłopca [tam], gdzie jest.
And God heard the voice of the boy, and the angel of God called to Hagar from the sky and said to her, "What troubles you, Hagar? Do not be afraid. For God has heard the voice of the boy where he is.
18 Wstań, podnieś chłopca i weź go za rękę, bo uczynię go wielkim narodem.
Get up, lift up the boy, and hold him by your hand. For I will make him a great nation."
19 Wtedy Bóg otworzył jej oczy i zobaczyła studnię z wodą. Poszła więc, napełniła bukłak wodą i dała chłopcu pić.
God opened her eyes, and she saw a well of water. She went and filled the skin with water and gave the boy a drink.
20 I Bóg był z chłopcem. Urósł i mieszkał na pustyni, i stał się łucznikiem.
God was with the boy, and he grew. He lived in the wilderness, and became, as he grew up, an archer.
21 A mieszkał na pustyni Paran. I jego matka wzięła dla niego żonę z ziemi Egiptu.
He lived in the wilderness of Paran. His mother got a wife for him from the land of Egypt.
22 W tym czasie Abimelek wraz z dowódcą swego wojska Pikolem powiedział do Abrahama: Bóg jest z tobą we wszystkim, co czynisz.
It happened at that time, that Abimelech and Phicol the commander of his army spoke to Abraham, saying, "God is with you in all that you do.
23 Teraz [więc] przysięgnij mi tu na Boga, że nie postąpisz zdradliwie wobec mnie ani mego syna, ani mego wnuka. [Ale] według miłosierdzia, które ci okazałem, postąpisz ze mną i z ziemią, w której jesteś przybyszem.
Now, therefore, swear to me here by God that you will not deal falsely with me, nor with my son, nor with my son's son. But according to the kindness that I have done to you, you shall do to me, and to the land in which you have lived as a foreigner."
24 Abraham odpowiedział: Przysięgam.
And Abraham said, "I swear."
25 I Abraham poskarżył się Abimelekowi z powodu studni z wodą, którą mu przemocą zabrali słudzy Abimeleka.
Abraham complained to Abimelech because of a water well, which Abimelech's servants had violently taken away.
26 Abimelek powiedział: Nie wiem, kto to uczynił. Ani nie powiedziałeś mi o tym, ani nie słyszałem o tym aż dopiero dziś.
Abimelech said, "I do not know who has done this thing. Neither did you tell me, neither did I hear of it, until today."
27 Abraham wziął więc owce i woły i dał je Abimelekowi, i obaj zawarli przymierze.
Abraham took sheep and cattle, and gave them to Abimelech, and the two of them made a covenant.
28 I Abraham wydzielił z trzody siedmioro jagniąt.
Abraham set seven ewe lambs of the flock by themselves.
29 Abimelek zapytał Abrahama: Po co te siedmioro jagniąt, które postawiłeś osobno?
Abimelech said to Abraham, "What do these seven ewe lambs which you have set by themselves mean?"
30 A [on] odpowiedział: Te siedem owiec weźmiesz z moich rąk, aby były świadectwem, że wykopałem tę studnię.
He said, "You shall take these seven ewe lambs from my hand, that it may be a witness to me, that I have dug this well."
31 Dlatego nazwano to miejsce Beer-Szeba, bo tam obaj sobie przysięgli.
Therefore he called that place Beersheba, because they both swore there.
32 Tak zawarli przymierze w Beer-Szebie. Potem Abimelek i Pikol, dowódca jego wojska, wstali i wrócili do ziemi Filistynów.
So they made a covenant at Beersheba. Abimelech rose up with Phicol, the commander of his army, and they returned into the land of the Philistines.
33 [Abraham] zaś zasadził drzewa w Beer-Szebie i wzywał tam imienia PANA, Boga wiecznego.
And Abraham planted a tamarisk tree in Beersheba, and called there on the name of the LORD, the Everlasting God.
34 I Abraham gościł w ziemi Filistynów przez wiele dni.
Abraham lived as a foreigner in the land of the Philistines many days.